Prezentujemy nowoczesny podręcznik do przedmiotów wykładanych na kierunkach finanse
i bankowość, ekonomia, zarządzanie i marketing, prawo, a także na stosunkach
międzynarodowych. Może być również przydatny osobom zajmującym się na co dzień
bankowością. W opracowaniu zostały wyodrębnione trzy części:
- proces formowania się bankowości europejskiej,
- Eurosystem,
- zwięzła charakterystyka systemów bankowych funkcjonujących w państwach
członkowskich Unii Europejskiej.
Autor wyjaśnia podstawowe pojęcia z zakresu bankowości europejskiej: omawia
etapy budowy współczesnego ładu monetarnego, kształtowanie się norm prawnych i
mechanizmy jej funkcjonowania, a także dokonuje analizy bankowości polskiej na tle
bankowości europejskiej. Obszerna bibliografia ułatwi Czytelnikom dotarcie do
opracowań, które umożliwią pogłębienie wiadomości, a zawarty w książce
"Słowniczek bankowości europejskiej" pozwoli na uporządkowanie terminologii.
Prof. dr hab. Władysław Baka od ukończenia studiów nieprzerwanie
pracuje na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 r. prowadzi
ponadto wykłady w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L.
Kożmińskiego. W 1997 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu
Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w dziele reformowania systemu bankowego".
Spis treści
Wykaz skrótów
Od Autora
Część pierwsza. PROCES FORMOWANIA SIĘ BANKOWOŚCI EUROPEJSKIEJ
1. Główny nurt integracyjny
1.1. Europejska Wspólnota Węgla i Stali (1951)
1.2. Europejska Wspólnota Gospodarcza (1957)
1.3. Jednolity Akt Europejski (1986)
1.4. Traktat o Unii Europejskiej (1992)
1.5. Traktat Konstytucyjny (2004)
Pytania kontrolne
2. Etapy budowy nowego ładu monetarnego
2.1. Od Memorandum Roberta Marjolina (1962) do utworzenia Europejskiego Systemu
Walutowego (1979)
2.2. Traktat z Maastricht (l 992) - etapy europejskiej integracji monetarnej
2.3. Dostosowanie statusu i funkcji banków centralnych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej do wymogów Traktatu z Maastricht
2.4. Kryteria konwergencji i przebieg dostosowań do wymogów Traktatu z Maastricht
2.5. Utworzenie Unii Gospodarczej i Walutowej i zapoczątkowanie przez nią działalności
(1999)
2.6. Wprowadzenie euro
2.7. Proces budowy nowego ładu monetarnego w Unii Europejskiej
Pytania kontrolne
3. Kształtowanie się uwarunkowań regulacyjnych bankowości europejskiej
3.1. Bank jako instytucja zaufania publicznego - implikacje regulacyjne
3.2. Konkordaty bazylejskie
3.3. Rozwój regulacji bankowych w Unii Europejskiej: warunki startu i główne etapy
3.4. Warunki legislacyjne działalności banków w Unii Europejskiej - zarys stanu
aktualnego
3.5. Podstawowe zasady działalności instytucji kredytowych w Unii Europejskiej w
świetle dyrektywy kodyfikującej (2000/12/WE)
3.6. Kalendarium przemian systemu regulacyjnego bankowości europejskiej
Pytania kontrolne
Część druga. EUROSYSTEM - BANKOWOŚĆ CENTRALNA UNII GOSPODARCZEJ I
WALUTOWEJ
4. Europejski System Banków Centralnych - organizacja i funkcje
4.1. Struktura Europejskiego Systemu Banków Centralnych
4.2. Cele i funkcje Eurosystemu
4.3. Niezależność i odpowiedzialność banku centralnego a status Europejskiego Banku
Centralnego
4.3.1. Przestanki i formuła niezależności banku centralnego
4.3.2. Status EBC
4.4. Organy Europejskiego Banku Centralnego
4.4.1. Rada Zarządzająca EBC
4.4.2. Zarząd EBC
4.4.3. Rada Ogólna EBC
4.4.4. Narodowe banki centralne
4.5. Kapitał i rezerwy walutowe Europejskiego Banku Centralnego
4.6. Struktura organizacyjna, gremia doradcze i lad korporacyjny Europejskiego Banku
Centralnego
Pytania kontrolne
5. Eurosystem w działaniu
5.1. Cele i narzędzia polityki pieniężnej - podstawowe pojęcia i koncepcje
5.2. Kształtowanie polityki pieniężnej w Eurosystemie
5.3. Narzędzia realizacji polityki pieniężnej
5.4. Polityka pieniężna Eurosystemu w działaniu
5.5. Funkcjonowanie systemu TARGET
5.6. Współudział w kształtowaniu warunków bezpieczeństwa finansowego i stabilności
sektora bankowego
Pytania kontrolne
Część trzecia. SYSTEMY BANKOWE UNII EUROPEJSKIEJ
6. Systemy bankowe w państwach należących do strefy euro
6.1. System bankowy w Austrii
6.1.1. Geneza i status Narodowego Banku Austrii
6.1.2. Funkcje Narodowego Banku Austrii
6.1.3. Instancje kierownicze
6.1.4. Udział w sprawowaniu nadzoru bankowego
6.1.5. Austriacki sektor bankowy w liczbach
6.1.6. System gwarantowania depozytów
6.2. System bankowy w Belgii
6.2.1. Geneza i status Narodowego Banku Belgii
6.2.2. Funkcje Narodowego Banku Belgii
6.2.3. Organy Narodowego Banku Belgii
6.2.4. Instytucjonalizacja nadzoru bankowego
6.2.5. Belgijski sektor bankowy w liczbach
6.2.6. System gwarantowania depozytów
6.3. System bankowy w Finlandii
6.3.1. Status Banku Finlandii
6.3.2. Funkcje Banku Finlandii
6.3.3. Organy Banku Finlandii
6.3.4. Sektor bankowy w liczbach
6.3.5. Fundusz Gwarantowania Depozytów
6.4. System bankowy we Francji
6.4.1. Geneza i status Banku Francji
6.4.2. Funkcje Banku Francji
6.4.3. Organy Banku Francji
6.4.4. System regulacji bankowych
6.4.5. Nadzór bankowy - Komisja Bankowa
6.4.6. Struktura sektora bankowego we Francji - czynniki i tendencje
6.4.7. System gwarantowania depozytów
6.5. System bankowy w Grecji
6.5.1.Status Banku Grecji
6.5.2. Funkcje Banku Grecji
6.5.3. Organy Banku Grecji
6.5.4. Komitet ds. Bankowości i Kredytów
6.5.5. Sektor bankowy Grecji w liczbach
6.5.6. System gwarantowania depozytów
6.6. System bankowy w Hiszpanii
6.6.1. Geneza i status Banku Hiszpanii
6.6.2. Organy Banku Hiszpanii
6.6.3. Ewolucja funkcji Banku Hiszpanii
6.6.4. Regulacje i nadzór bankowy
6.6.5. Rozwój i struktura sektora bankowego
6.6.6. System gwarantowania depozytów
6.7. System bankowy w Holandii
6.7.1. Status Banku Holandii
6.7.2. Funkcje Banku Holandii
6.7.3. Działalność regulacyjno-nadzorcza
6.7.4. Organy Banku Holandii
6.7.5. Holenderski sektor bankowy w liczbach
6.7.6. System gwarantowania depozytów i rekompensat dla inwestorów
6.8. System bankowy w Irlandii
6.8.1. Status Banku Centralnego i Organu Nadzoru nad Usługami Finansowymi
6.8.2. Funkcje Banku Centralnego Irlandii
6.8.3. Organy Banku Centralnego Irlandii
6.8.4. Działalność regulacyjno-nadzorcza
6.8.5. Sektor bankowy Irlandii w liczbach
6.8.6. System Ochrony Depozytów
6.9. System bankowy w Luksemburgu
6.9.1. Status i funkcje Banku Centralnego
6.9.2. Organy Banku Centralnego Luksemburga
6.9.3. Nadzór bankowy
6.9.4. Sektor bankowy Luksemburga w liczbach
6.9.5. Stowarzyszenie Gwarantowania Depozytów
6.10. System bankowy w Niemczech
6.10.1. Geneza i status Federalnego Banku Niemiec
6.10.2. Organy Federalnego Banku Niemiec
6.10.3. Funkcje Deutsche Bundesbanku
6.10.4. Instytucjonalizacja systemu regulacji i nadzoru bankowego w Niemczech
6.10.5. Charakterystyka sektora bankowego w Niemczech - podstawowe cechy i tendencje
6.10.6. Systemy gwarantowania depozytów w Niemczech
6.11. System bankowy w Portugalii
6.11.1. Status Banku Portugalii
6.11.2. Funkcje Banku Portugalii
6.11.3. Działalność regulacyjno-nadzorcza
6.11.4. Organy Banku Portugalii
6.11.5. Sektor bankowy Portugalii w liczbach
6.11.6. Fundusz Gwarantowania Depozytów
6.12. System bankowy we Włoszech
6.12.1. Formowanie się systemu bankowego we Włoszech
6.12.2. Rozwój regulacji bankowych
6.12.3. Instytucjonalizacja nadzoru bankowego
6.12.4. Bank Wioch - status i organizacja
6.12.5. Funkcje Banku Włoch
6.12.6. Organy Banku Włoch
6.12.7. Struktura sektora bankowego we Włoszech
6.12.8. System gwarantowania depozytów
Pytania kontrolne
7. Systemy bankowe w państwach Unii Europejskiej pozostających poza strefą
euro
7.1. System bankowy w Danii
7.1.1. Geneza i status Narodowego Banku Danii
7.1.2. Funkcje Narodowego Banku Danii
7.1.3. Organy Narodowego Banku Danii
7.1.4. Sektor bankowy w Danii w liczbach
7.1.5. Fundusz Gwarancyjny dla Deponentów i Inwestorów
7.2. System bankowy w Szwecji
7.2.1. Status Banku Szwecji
7.2.2. Funkcje Banku Szwecji
7.23. Organy Banku Szwecji
7.2.4. Szwedzki sektor bankowy w liczbach
7.2.5. Urząd Gwarantowania Depozytów
7.3. System bankowy w Wielkiej Brytanii
7.3.1. Główne podmioty brytyjskiego systemu bankowego
7.3.2. Bank Anglii - zarys historii
7.3.3. Podstawowe cele i funkcje Banku Anglii
7.3.4. Bank Anglii jako bank państwa
7.3.5. Doradztwo finansowe
7.3.6. Instancje kierownicze
7.3.7. Regulacje i nadzór bankowy
7.3.8. Sektor bankowy Wielkiej Brytanii w liczbach
7.3.9. System gwarantowania depozytów
7.4. System bankowy Cypru
7.4.1. Status i funkcje Narodowego Banku Cypru
7.4.2. Organy Narodowego Banku Cypru
7.4.3. Funkcje nadzoru bankowego i kontroli
7.4.4. Sektor bankowy Cypru w liczbach
7.4.5. Instytucja gwarantowania depozytów
7.5. System bankowy w Czechach
7.5.1. Status Narodowego Banku Czech
7.5.2. Funkcje Narodowego Banku Czech
7.5.3. Organy Banku Czech
7.5.4. Funkcja regulacyjno-nadzorcza
7.5.5. Czeski sektor bankowy w liczbach
7.5.6. Fundusz Gwarantowania Depozytów
7.6. System bankowy w Estonii
7.6.1. Status Banku Estonii
7.6.2. Funkcje Banku Estonii
7.6.3. Organy Banku Estonii
7.6.4. Nadzór bankowy
7.6.5. Estoński sektor bankowy w liczbach
7.6.6. System ochrony depozytów
7.7. System bankowy na Litwie
7.7.1. Status i funkcje Banku Litwy
7.7.2. Działalność nadzorczo-kontrolna Banku Litwy
7.7.3. Organy Banku Litwy
7.7.4. Litewski sektor bankowy w liczbach
7.7.5. System ochrony depozytów
7.8. System bankowy w Łotwie
7.8.1. Status i funkcje Banku Łotwy
7.8.2. Organy Banku Łotwy
7.8.3. Instytucjonalizacja nadzoru bankowego
7.8.4. Łotewski sektor bankowy w liczbach
7.8.5. System ochrony depozytów
7.9. System bankowy na Malcie
7.9.1. Status i funkcje Centralnego Banku Malty
7.9.2. Organy Centralnego Banku Malty
7.9.3. Nadzór bankowy
7.9.4. Sektor bankowy Malty w liczbach
7.9.5. System gwarantowania depozytów
7.10. System bankowy w Polsce
7.10.1. Geneza i status Narodowego Banku Polskiego
7.10.2. Funkcje Narodowego Banku Polskiego
7.10.3. Organy Narodowego Banku Polskiego
7.10.4. Komisja Nadzoru Bankowego
7.10.5. Polski sektor bankowy w liczbach
7.10.6. Bankowy Fundusz Gwarancyjny
7.11. System bankowy Słowacji
7.11.1. Status i funkcje Narodowego Banku Słowacji
7.11.2. Organy Narodowego Banku Słowacji
7.11.3. Słowacki sektor bankowy w liczbach
7.11.4. Fundusz Ochrony Depozytów
7.12. System bankowy Słowenii
7.12.1. Status i funkcje Banku Słowenii
7.12.2. Organy Banku Słowenii
7.12.3. Słoweński sektor bankowy w liczbach
7.12.4. System ochrony depozytów
7.13. System bankowy na Węgrzech
7.13.1. Status Narodowego Banku Węgier
7.13.2. Funkcje Narodowego Banku Węgier
7.13.3. Organy Narodowego Banku Węgier
7.13.4. Węgierski sektor bankowy w liczbach
7.13.5. System gwarantowania depozytów
Pytania kontrolne
Część czwarta. ZARYS PRZEMIAN BANKOWOŚCI EUROPEJSKIEJ W LATACH 1985-2003
8. Tendencje rozwojowe sektora bankowego w Unii Europejskiej w okresie
1985-1997
8.1. Umocnienie roli banków w gospodarce
8.2. Przemiany potencjału bankowego - wpływ nowych technologii
8.3. Procesy konsolidacyjne - kształtowanie się nowych struktur organizacyjnych w
bankowości
8.4. Podwyższenie efektywności ekonomicznej - ewolucja czynników
Pytania kontrolne
9. Kierunki oddziaływania integracji monetarnej na przemiany sektora bankowego
w UE
9.1. Nowe uwarunkowania makroekonomiczne
9.2. Ogólny obraz przemian bankowości europejskiej w drugiej fazie integracji
9.3. Nasilenie procesu konsolidacji banków
9.4. Przemieszczenia źródeł dochodów w sektorze bankowym - wpływ euro
9.5. Przemiany w strukturze działalności sektora bankowego
9.6. Umocnienie warunków stabilności bankowości europejskiej
Pytania kontrolne
Aneksy
Tabele
A. Przemiany sektora bankowego w państwach członkowskich Unii Europejskiej w okresie
1997-2003
B. Działalność i wyniki banków komercyjnych w nowych państwach członkowskich Unii
Europejskiej (według stanu na koniec 2003 r.)
C. Charakterystyka systemów gwarantowania depozytów w państwach Unii Europejskiej (l)
D. Charakterystyka systemów gwarantowania depozytów w państwach Unii Europejskiej (2)
Słowniczek bankowości europejskiej
Bibliografia
Indeks
318 stron, miękka oprawa