Od kilku lat w Polsce wysoką dynamiką rozwoju cechuje się rynek kredytów
detalicznych, a w szczególności kredytów mieszkaniowych. Wartość portfela tych
kredytów w bankach rośnie znacznie szybciej niż wartość należności bankowych z
tytułu udzielonych kredytów korporacyjnych - w latach 1996-2005 kredyty dla ludności
wzrosły 10-krotnie, podczas gdy w tym samym czasie kredyty dla przedsiębiorstw wzrosły
tylko 2,5-krotnie.
Jest to spowodowane wieloma czynnikami, do których należy też wysoka aktywność
pośredników na rynku kredytów dla gospodarstw domowych. Rynek pośrednictwa kredytowego
w Polsce zdominowany jest przez 9 największych pośredników, przy udziale których w
2005 roku udzielone zostały kredyty o łącznej wartości 8,6 mld zł (wzrost o 40% w
stosunku do akcji kredytowej w roku poprzednim). Równolegle na rynku funkcjonuje kilka
tysięcy małych firm pośrednictwa kredytowego. Z udziałem wszystkich pośredników
kredytowych banki sprzedają około 30% wszystkich kredytów konsumpcyjnych w naszym
kraju. Prognozuje się, że w 2010 roku udział branży pośrednictwa kredytowego na rynku
kredytów konsumpcyjnych wzrośnie do 40%.
Pośrednicy kredytowi są zróżnicowani pod względem formy prawnej (firmy
jednoosobowe, spółki z ograniczona odpowiedzialnością), pełnionych funkcji (czyste
pośrednictwo kredytowe i pośrednictwo połączone z doradztwem), powiązań
kapitałowych z bankami (niezależni pośrednicy, pośrednicy kontrolowani przez banki) i
modeli współpracy (sprzedaż wyłącznie kredytów, sprzedaż także innych produktów
bankowych, pośrednicy przejmujący na siebie część ryzyka kredytowego, pośrednicy
wyłączeni z ryzyka spłaty kredytu, itp.).
Małe firmy pośrednictwa kredytowego nie zawsze dysponują wiedzą i doświadczeniem
umożliwiającym im efektywne funkcjonowanie na rynku. Mając to na uwadze Konferencja
Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce wystąpiła z inicjatywą przygotowania podręcznika
dla pośredników kredytowych.
Podręcznik składa się z trzech części. Pierwsza część poświęcona jest
funkcjonowaniu rynku kredytów detalicznych w Polsce. Omówiono w niej motywy i
konsekwencje zadłużania się gospodarstw domowych w Polsce, istotę rynku kredytowego,
podstawy prawne udzielania kredytów konsumpcyjnych, procedury kredytowe oraz monitoring i
windykację należności bankowych z tytułu udzielonych kredytów.
Druga część podręcznika poświęcona jest rynkowi pośrednictwa kredytowego w
Polsce i funkcjonowaniu firm pośrednictwa kredytowego. Przedstawiono w niej modele
współpracy pośredników kredytowych z bankami, zagadnienia dotyczące zarządzania
firmą pośrednictwa kredytowego oraz metody i techniki skutecznej sprzedaży produktów
kredytowych.
Trzecia część traktuje o etyce w biznesie i jej wpływie na sposób funkcjonowania
nowoczesnej firmy pośrednictwa kredytowego na rynku.
Spis treści
Słowo wstępne
Wprowadzenie
Rozdział l Funkcjonowanie rynku kredytów detalicznych
1.1. Motywy i konsekwencje zadłużania się gospodarstw domowych - Marta Penczar
1.2. Istota rynku kredytowego - Marta Penczar
1.2.1. Definicja rynku kredytowego i kredytu detalicznego
1.2.2. Segmenty rynku kredytów detalicznych
1.2.3. Produkty na rynku kredytów detalicznych
1.2.4. Podmioty występujące na rynku kredytowym
1.3. Podstawy prawne funkcjonowania rynku kredytowego - Eugeniusz Gostomski, Marta
Penczar - pkt. 1.3.6.
1.3.1. Umowa kredytowa
1.3.2. Kredyt a pożyczka
1.3.3. Ustawa o kredycie konsumenckim
1.3.4. Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych
1.3.5.Ustawa o maksymalnych odsetkach
1.3.6. Wybrane regulacje unijne
1.3.6.1. Propozycja nowej dyrektywy dotyczącej kredytu konsumenckiego
1.3.6.2. Budowa systemu FIN-NET
1.3.6.3. Dyrektywa w sprawie sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość
1.3.6.4. Działania na rzecz integracji rynku kredytów mieszkaniowych
1.3.7. Zagadnienia upadłości konsumenckiej
1.4. Proces udzielania kredytów detalicznych - Błażej Lepczyński, Eugeniusz
Gostomski - pkt. 1.4.2.2
1.4.1. Badanie zdolności kredytowej klienta detalicznego
1.4.1.1. Ocena zdolności kredytowej jako kluczowy element procedury kredytowej
1.4.1.2. Kryteria i metody oceny zdolności kredytowej
1.4.2. Sposoby zabezpieczenia kredytu
l.4.2.l. Zabezpieczenia prawne spłaty kredytu
1.4.2.2. Ubezpieczenie jako instrument zabezpieczający przed ryzykiem
1.4.3. Oprocentowanie kredytów i pożyczek
1.4.4. Rola informacji gospodarczej i kredytowej w ograniczaniu ryzyka kredytowego
l.5. Monitoring i windykacja należności kredytowych - Eugeniusz Gostomski
1.5.1. Metody monitorowania spłaty udzielonych kredytów
1.5.2. Klasyfikacja należności kredytowych i tworzenie rezerw celowych
1.5.3. Metody postępowania upominawczego
1.5.4. Restrukturyzacja należności kredytowych
1.5.5. Sądowe postępowanie egzekucyjne
1.5.6. Sprzedaż należności nieregularnych firmom windykacyjnym
1.5.7. Sekurytyzacja należności kredytowych
Rozdział 2 Pośrednicy kredytowi na rynku kredytów detalicznych
2.1. Stan i perspektywy rozwoju pośrednictwa kredytowego w Polsce - Marta Penczar,
Błażej Lepczyński
2.2. Modele współpracy pośredników kredytowych z bankami - Adam Barembruch
2.2.1. Bank jako klasyczny pośrednik finansowy a pośrednictwo kredytowe
2.2.2. Prawne i organizacyjne podstawy współpracy pośredników kredytowych i banków -
outsourcing
2.2.3. Wybrane modele współpracy pośredników kredytowych i banków
2.3. Zarządzanie finansami w instytucji pośrednictwa kredytowego - Eugeniusz
Gostomski
2.3.1. Istota, klasyfikacja i ewidencja kosztów w firmach pośrednictwa kredytowego
2.4. Marketing w pośrednictwie kredytowym - Eugeniusz Gostomski
2.4.1. Proces komunikacji z klientem na rynku kredytów detalicznych
2.4.2. Metody promocji wykorzystywane w pośrednictwie kredytowym
2.5. Metody i techniki skutecznej sprzedaży - Eugeniusz Gostomski
2.5.1. Kanały dystrybucji produktów bankowych
2.5.2. Proces sprzedaży produktów bankowych
2.5.3. Metody negocjacji z klientami
2.5.4. Budowanie długoterminowych relacji z klientami
2.6. Zarządzanie firmą pośrednictwa kredytowego - Eugeniusz Gostomski
2.6.1. Lokalizacja i urządzenie biura firmy pośrednictwa kredytowego
2.6.2. Podstawy zarządzania firmą pośrednictwa kredytowego
2.6.2.1. Skuteczne zarządzanie personelem agencji
2.6.2.2. Rola procedur w działaniu firmy
2.6.2.3. Jak usprawnić zarządzanie firmą pośrednictwa kredytowego?
2.6.2.4. Najczęściej popełniane błędy przez menedżerów
2.6.3. Zarządzanie czasem i organizacja pracy sekretariatu
2.7. Znaczenie doradztwa kredytowego w sprzedaży kredytów - Adam Barembruch
Rozdział 3 Etyka w biznesie
3.1. Definicja i geneza biznesu społecznie odpowiedzialnego - Marta Penczar
3.2. Programy etyczne firm - Marta Penczar
3.3. Elementy kodeksu etycznego - Marta Penczar
3.4. Kodeksy etyczne i zasady dobrych praktyk na rynku finansowym w Polsce - Marta
Penczar
3.5. Zasady dobrych praktyk sprzedaży produktów kredytowych firm zrzeszonych w
Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce - Marta Penczar
Pytania testowe sprawdzające wiedzę
163 strony, B5, miękka oprawa