Media elektroniczne są wszechobecne w naszym życiu i odgrywają w nim
niezwykle znaczącą rolę. Zatem państwo i społeczeństwo powinny móc zapewnić, aby
dobrze służyły one ludziom i zapobiegać szkodom, które mogą wyrządzić.
W książce „Polityka medialne a media elektroniczne” Karol Jakubowicz
dokonuje gruntowego przeglądu celów, form i metod projektowania i realizowania polityki
medialnej w dziedzinie mediów elektronicznych, poczynając od radia, a na najnowszych
technologiach cyfrowych kończąc.
Jego zdaniem zdolność stworzenia i realizacji wszechstronnej i długofalowej
polityki medialnej służącej interesowi publicznemu, niepodporządkowanej jedynie celom
aktualnej ekipy rządowej, można uznać za jedno z kryteriów rozwoju i konsolidacji
demokracji. Książka wypełnia lukę w naszej wiedzy na ten temat, dostarcza narzędzi do
formułowania takiej właśnie polityki medialnej.
Karol Jakubowicz, doktor, medioznawca, specjalizuje się w
zagadnieniach mediów elektronicznych, przewodniczący Rady Międzyrządowej Programu
„Informacja dla Wszystkich” UNESCO, koordynator grupy roboczej międzynarodowego
programu naukowego COST A30 „East of West. Setting a New Eastern and Central European
Media Research Agenda”, ekspert Rady Europy, Unii Europejskiej, OBWE i UNESCO do spraw
mediów i ich regulacji, był członkiem Rady Niezależnej Komisji ds. Mediów w Kosowie,
przewodniczącym Komitetu Zarządzającego do Spraw Mediów i Nowych Usług
Komunikacyjnych Rady Europy, dyrektorem Departamentu Strategii i Analiz KRRiT
(2004–2006), przewodniczącym Rady Nadzorczej TVP S.A.(1998–2000), autor, współautor
i redaktor licznych krajowych i zagranicznych publikacji naukowych poświęconych mediom
elektronicznym i komunikacji społecznej.
Spis treści:
Wstęp 9
Rozdział 1. Polityka i regulacja medialna w dziedzinie mediów elektronicznych
17
Podstawowe pojęcia 17
Polityka medialna 17
Tworzenie polityki medialnej 18
Cele polityki medialnej 24
instrumenty realizacji polityki medialnej 26
Porządek regulacyjny, prawna regulacja mediów 26
Fundusze publiczne 29
Organy regulacyjne ds. radiofonii i telewizji 33
Policy i governance 35
Samoregulacja i współregulacja 36
Rozdział 2. Polityka medialna w kontekście społeczno-politycznym 41
Rodzaje polityki medialnej 41
Polityka systemowa: projektowanie i tworzenie systemu medialnego 41
Polityka sektorowa 44
Polityka celowa 49
Polityka operacyjna 50
Międzynarodowa polityka medialna 51
Ideowe i aksjologiczne podstawy polityki medialnej; normatywne teorie mediów i
dziennikarstwa 53
System polityczny, konsolidacja demokracji a system i polityka medialna 57
Trzy systemy medialne: spolaryzowanego pluralizmu demokratycznego
korporacjonizmu i liberalny 58
Rozdział 3. Zmiana społeczna i technologiczna a polityka i regulacja medialna
65
Trzy etapy ewolucji polityki medialnej 65 zmiana technologiczna i konwergencja oraz
wynikająca z niej zmiana porządku regulacyjnego i modelu organów regulacyjnych 74
Konwergencja 74
Zmiany w polityce i regulacji medialnej 82
Rozdział 4. Cele polityki i regulacji medialnej 94
Swoboda wypowiedzi i informacji oraz wolność i niezależność mediów 94
Pluralizm i różnorodność mediów 101
Cele kulturalne i oświatowe 107
Ochrona i rozwój krajowego rynku i produkcji audiowizualnej 110
Ochrona konkurencji i strukturalnego pluralizmu mediów 112
Koncentracja własności mediów 112
Pomoc publiczna dla radiofonii i telewizji publicznej 120
Cele gospodarcze 123
Rozdział 5. Polityka i regulacja mediów na szczeblu międzynarodowym
125
Globalizacja mediów a międzynarodowa polityka medialna 125
Prawa człowieka i demokracja 130
Rada Europy 131
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie 133
Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw
Oświaty, Nauki i Kultury 134
Techniczne i gospodarcze podejście do mediów 136
Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny 136
Unia Europejska 136
Gospodarcze i handlowe podejście do mediów 146
Światowa Organizacja Handlu 146
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju 149
Społeczne i branżowe podejście do mediów: organizacje pozarządowe i profesjonalne 150
Rozdział 6. Regulacja radia i telewizji 153
Ogólne cele regulacji 153
Organ regulacyjny 154
Regulacja programu 156
Regulacja nadawców publicznych 160
Regulacja nadawców prywatnych 172
Regulacja nadawców środowiskowych 177
Rozdział 7. Konwersja cyfrowa radiofonii i telewizji
Dylematy polityki medialnej 181
Uczestnicy procesu konwersji cyfrowej 183
Cele konwersji cyfrowej 186
Konwersja cyfrowa a porządek regulacyjny 189
Strategia cyfryzacji telewizji naziemnej 192
Gospodarka częstotliwościami 198
Standardy techniczne 199
Operator multipleksu 201
Rola nadawcy publicznego w procesie konwersji cyfrowej 204
Pomoc państwa 205
Rozdział 8. Polityka i regulacja w dziedzinie internetu i innych nowych
technologii 210
Zarządzanie internetem a zasady rządzące społeczeństwem informacyjnym 210
Polityka publiczna w dziedzinie internetu. Regulacja, współregulacja i samoregulacja
zawartości internetu 218
Regulacja, współregulacja i samoregulacja zawartości innych platform dystrybucji
treści 229
Bibliografia 240
Indeks 277
288 stron, oprawa miękka
