Znakomita, oparta na rzeczowych i chłodnych rozważaniach analiza
historyczno-społeczna działalności Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego NRD.
Frakfurter Allgemeine Zeitung
Książka stanowi swoisty bilans stanu badań nad Stasi.
Das historisch-politische Buch
Stasi – Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD – nie było jedynie
budzącą strach tajną policją i skuteczną służbą wywiadowczą. W ciągu 40 lat
swojego istnienia przekształciło się w rozbudowany „koncern artykułów mieszanych”
w zakresie bezpieczeństwa, inwigilacji i ścigania.
Jens Gieseke kreśli panoramę tej instytucji od czasów stalinizmu aż do
okresu zjednoczonych Niemiec, w których przetrwały pozostałości Stasi. Bada siły
napędzające jej ekspansję oraz oddziaływanie tej „zakulisowej armii” na życie
codzienne i interesy państwa.
Jens Gieseke jest pracownikiem naukowym Birthler-Behörde (Urzędu
Pełnomocnika Federalnego ds. Dokumentów Służby Bezpieczeństwa) oraz jednym z
największych znawców akt Stasi.
Spis treści:
Przedmowa do nowego wydania
1. Dziesięć dni i dziesięć lat
Stasi jako historia
2. Antyfaszyzm – stalinizm – zimna wojna domowa. Źródła i wpływy w latach
1945-1956
Berlin Wschodni, 8 lutego 1950
Retrospekcja: sowieckie prześladowania w Radzieckiej Strefie Okupacyjnej
W niemieckie ręce?
Kooperacja i konkurencja aparatów
Bezpieka w kulminacyjnym okresie stalinizmu
Rozbudowa aparatu
Śmierć Stalina, kryzys czerwcowy, destalinizacja
3. Najbezpieczniejsza NRD świata – siły napędzające rozwój Stasi
40 lat ekspansji – dane na temat personelu i budżetu
Walka z „polityczno-ideologiczną dywersją” – doktryna bezpieczeństwa w okresie
poststalinizmu
Polityka odprężenia i ekspansja
„Tarcza i miecz partii” czy „państwo w państwie”? Aparat MfS i jego pozycja
wśród instytucji NRD
Bezpieka w aspekcie porównawczym
4. Nieoficjalny Współpracownik – nowy typ donosiciela
„Naród zdrajców”?
Siatka IM
Denuncjacja – porównanie dyktatur
Formalizacja jako strategia
Motywacje: pomiędzy ideologią, korzyścią osobistą i strachem
O czarnej sztuce krzywienia
5. Inwigilacja obejmująca cały obszar kraju? Stasi w społeczeństwie NRD
Nowatorska forma prewencyjnego sterowania społeczeństwem?
Struktura terytorialna i sektorowa: zarządy rejonowe, komendy okręgowe i obiektowe,
linie
Obszary zabezpieczenia
Manipulacja i sterowanie
Big Brother?
6. Opór – opozycja – prześladowanie
Wyjazd i bunt w połowicznym kraju
Od budowy muru berlińskiego do KBWE
„Nowa” opozycja
Ruch na rzecz wyjazdu za granicę
Przemiany w politycznym wymiarze sprawiedliwości
Bezpieka jako kat – wyjaśnione i niewyjaśnione przypadki śmierci
Dywersja – „cichy terror”
7. Wolf i spółka – działania MfS na Zachodzie i za granicą
Mity i źródła
Struktura działań MfS na Zachodzie i za granicą
Wywiad polityczny i „środki aktywne”
Szpiegostwo wojskowe
Wywiad gospodarczy i technologiczny
Kontrwywiad wewnętrzny i zagraniczny
Partyzanci niewidzialnego frontu: oddziały sabotażowe i terrorystyczne
Czekistowska pomoc rozwojowa i „antyimperialistyczna solidarność”
Sukcesy i ograniczenia szpiegostwa NRD
8. Ostateczny kryzys i upadek 1989/90
Dyktatura pozbawiona mocy
Punkt zwrotny 9 października
Bezpieka w centrum uwagi
Stasi jako dziedzictwo
Przypisy
Bibliografia z komentarzem
Skróty
Wykresy i struktura organizacyjna
342 strony, B5, oprawa miękka