Agresja językowa - obrzucanie się inwektywami, poniżanie, znieważanie
słowem, mimo że jest zjawiskiem powszechnym, i to nie tylko we współczesnym życiu
publicznym, ciągle budzi sprzeciw społeczny, ale jednocześnie skłania do refleksji nad
potęgą słowa, którego moc już od czasów starożytnych w różny sposób jest
wykorzystywana przez uczestników życia publicznego, a zwłaszcza przez nadawców
komunikatów politycznych.
W XX wieku gwałtowny rozwój prasy, a następnie upowszechnienie się nowych
kanałów komunikacji społecznej, takich jak radio, telewizja czy w ostatnich latach
Internet, zrewolucjonizowały możliwość oddziaływania słowem, również tym
obelżywym, naruszającym godność drugiego człowieka.
Szermierki słowne, a często brutalna walka na słowa zostały wpisane w
rytuał sprawowania władzy, w którym uczestniczą też mniej lub bardziej podekscytowani
słuchacze, czytelnicy, widzowie, bo przecież dla nich te igrzyska są organizowane.
Język komunikacji politycznej w XX wieku, czyli w czasach II RP, PRL i III RP, pokazuję
na tle ważnych przemian społeczno-politycznych, zwracając uwagę na werbalne środki
perswazji typowe dla danej epoki historycznej, a przede wszystkim analizując wypowiedzi,
które służą obrażaniu przeciwników politycznych. W osobnym podrozdziale omawiam
najważniejsze cechy języka propagandy politycznej, który jako podstawowa wersja języka
polityki zawsze, niezależnie od ustroju i dominującej ideologii, pozostaje narzędziem
służącym zdobyciu, utrzymaniu i poszerzeniu władzy.
Spis treści:
Wstęp
Część pierwsza. Język agresji w komunikacji politycznej
I. Język w komunikacji politycznej
1. Komunikacja polityczna w XX wieku
1.1. Komunikacja polityczna w Drugiej Rzeczypospolitej
1.2. Komunikacja polityczna w PRL
1.3. Komunikacja polityczna w III RP
2. Język polityki na tle przemian kulturowych
2.1. Kultura polityczna w II RP i jej wpływ na język polityki
2.2. Kultura polityczna w PRL i jej wpływ na język polityki
2.3. Kultura polityczna w III RP i jej wpływ na język polityki
3. Najważniejsze cechy języka propagandy politycznej
4. Różnice między językiem propagandy politycznej w PRL a w II i III RP
II. Inwektywa polityczna
1. Invectiva oratio - krótki rys historyczny
2. Źródła agresji językowej
3. Co to jest inwektywa polityczna?
4. Językowe sposoby obrażania przeciwnika politycznego
Literatura cytowana
Część druga. Leksykon inwektyw politycznych (1918-2000)
Zawartość Leksykonu i budowa hasła
Wykaz skrótów. Źródła cytatów
Słownik inwektyw politycznych (1918-2000)
Inwektywy z okresu II RP - lista haseł
Inwektywy z okresu PRL - lista haseł
Inwektywy z okresu III RP - lista haseł
Indeks wyrazów występujących w hasłach
Indeks nazwisk występujących w hasłach
371 stron, Format: 17.0x24.4cm, oprawa twarda