Książka jest pierwszym od wielu lat studium w całości poświęconym
analizie zależności między sytuacją ekonomiczną ludności a współczynnikami
przestępstw w Polsce.
Autorka koncentruje się na tzw. przestępczości pospolitej (kradzieże, włamania,
rozboje, zabójstwa, pobicia itp.), czyli na czynach, które ogół obywateli postrzega
jako najbardziej dolegliwe, które są źródłem wysokiego poczucia zagrożenia i
których przyczyn najpowszechniej poszukuje się w niedostatku materialnym. W pierwszej
części książki przedstawiono obszerny przegląd zagranicznej literatury przedmiotu.
Kolejne dwie części prezentują wyniki badań przeprowadzonych przez autorkę w 2004
roku. Badania objęły zarówno analizy danych statystycznych z lat 90. XX wieku dla 49
dawnych województw, jak i studia przypadku społeczności lokalnych.
Spis treści:
Podziękowania
Wprowadzenie
Część 1. Co nam mówią wyniki badań?
1. Metodologiczne dylematy i jałowe spory
1.1. Wprowadzenie
1.2. Niejednoznaczne rezultaty
1.3. Dylemat 1: wybór jednostki analizy
1.4. Dylemat 2: klasyfikacja przestępstw
1.5. Dylemat 3: wybór miar bezrobocia i sytuacji dochodowej ludności
1.6. Dylemat 4: konstrukcja modelu statystycznego
1.7. Podsumowanie
2. W poszukiwaniu mechanizmów przyczynowych
2.1. Racjonalna kalkulacja zysków i strat
2.2. Relatywna deprywacja
2.3. "Struktury szans" a przemiany w amerykańskich miastach
2.4. Zaangażowanie w działalność konformistyczną
2.5. Hipoteza dezorganizacji społecznej
2.6. "Syndrom wybitych okien" i błędne koło degradacji miejskich dzielnic
2.7. "Okazja czyni złodzieja"
2.8. Podsumowanie
3. Hipotezy i pytania badawcze
Część 2. Bieda, bezrobocie i przestępczość w polskich województwach.
Analizy ilościowe
4. Gdzie przestępczość jest wyższa?
4.1. Analizowane zmienne
4.2. Wyniki analiz
4.3. Podsumowanie
5. Gdzie wzrosła przestępczość?
5.1. Wprowadzenie
5.2. Analizowane zmienne
5.3. Wyniki analiz
5.4. Dodatkowy test wiarygodności wyników: modele z efektami losowymi
5.5. Podsumowanie i wnioski
Część 3. Bieda, bezrobocie i przestępczość w społecznościach lokalnych
6. Sytuacja ekonomiczna i przestępczość: punkt wyjścia
6.1. Wprowadzenie - opis badania
6.2. Panorama gospodarcza badanych miast
6.3. Bezrobocie w badanych miastach
6.4. Ubóstwo
6.5. Przestępczość w badanych miastach
6.6. Analizy szeregów czasowych
6.7. Podsumowanie i dalsze pytania
7. Przestępstwo - różne zjawiska pod tą samą nazwą?
7.1. Wprowadzenie
7.2. Kradzieże
7.3. Przestępczość o charakterze agresywnym
7.4. Konkluzje
8. Rzut oka na bezrobocie i ubóstwo w badanych miastach
8.1. Wprowadzenie
8.2. Bezrobocie chroniczne
8.3. Kim są bezrobotni?
8.4. Czy wszędzie warto się kształcić?
8.5. Skąd bierze się bieda w badanych społecznościach?
8.6. Głębokość ubóstwa
8.7. Świadczenia pomocy społecznej - łagodzenie skutków ubóstwa?
8.8. Alternatywne sposoby zarobkowania w badanych miastach
8.9. Uwagi końcowe
9. Rynek pracy -jakość oferowanych szans
9.1. Wprowadzenie
9.2. "Jakość" zatrudnienia na podstawie struktury pracujących według zawodów
9.3. "Jakość" zatrudnienia: kto ile zarabia?
9.4. Praca, ale na jak długo?
9.5. Konkluzje
10. Razem czy osobno? Więź społeczna w badanych miastach
10.1. Poczucie anonimowości i pomoc sąsiedzka
10.2. Lokalna aktywność społeczna
10.3. Podsumowanie
11. Mieszkańcy wobec problemu przestępczości
11.1. Wprowadzenie
11.2. Poczucie zagrożenia przestępczością wśród mieszkańców
11.3. Przejawy kontroli społecznej
11.4. Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania kontroli
12. Studia przypadku: podsumowanie i wnioski końcowe
Zakończenie
Literatura
Aneks: scenariusz wywiadów przeprowadzonych w badanych miastach
Summary
388 stron, miękka oprawa