Ze Wstępu
Filozofia polityczna
w Polsce faktycznie nie istniała przez parę dziesięcioleci; zastępowała ją
jedynie słuszna teoria wszystkiego. Sytuacja ta zaczęła się wyraźnie zmieniać
w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku (dotyczy to jej wymiaru intelektualnego,
a nie instytucjonalnego), radykalnej zaś zmianie uległa po 1989 roku.
Owa luka intelektualna czy
może niedostatek myśli wywiera w dość oczywisty sposób wpływ na kształt naszej
filozoficznej refleksji nad polityką. Wpływ ten objawia się tym, że jej podstawowe
wysiłki idą w kierunku przyswojenia polskiej myśli tego, co dokonało się
w filozofii Zachodu w ciągu mniej więcej ostatniego półwiecza, ale też
i wcześniej. W tym drugim przypadku owo przyswojenie jest więc raczej
przypomnieniem. Zabiegi te, same w sobie niezbędne dla normalnego funkcjonowania
życia intelektualnego, są zarazem warunkiem koniecznym dla ewentualnego wzięcia
udziału we współczesnych dyskusjach toczonych na gruncie filozofii - czy szerzej myśli
politycznej. Te zaś w ostatnim dwudziestoleciu zdominował, jak się wydaje, spór
między liberałami a komunitarystami. Jemu też głównie, choć nie wyłącznie,
poświęcony jest niniejszy tom.
Spis treści
Wstęp
I. Spojrzenie
z metapoziomu
Andrzej GRZEGORCZYK -
Wspólnota
Barbara A. MARKIEWICZ - Ani
jednostka, ani wspólnota tylko interesy
II. Podstawowe pytania
Andrzej SZAHAJ - Jaka
wspólnota?
Tomasz SZLENDAK - Ewolucja
wspólnoty. Między adaptacją a procesem indywidualizacji
Rafał Paweł
WIERZCHOSŁAWSKI - Filozofia społeczna i problem wspólnotowości: o pożytkach
płynących z rozważań na temat ontologii społecznej dla filozofii politycznej
Barbara PASAMONIK -
Znaczenie wspólnoty w procesie budowy tożsamości osobowej
Maciej ŁUCZEWSKI - Od
tożsamości do tożsamości
III. Współczesny kształt
dyskusji
Piotr W. JUCHACZ - Idea
demokracji deliberatywnej
Sławomir CZARNECKI - Czy
liberalizm deprecjonuje wspólnotę? W odpowiedzi na krytykę komunitarystyczną
Romuald PIEKARSKI -
Sceptycyzm i zbiorowa tożsamość w polityce
Leszek KOCZANOWICZ -
Dylematy lewicy. Koncepcja radykalnej demokracji Ernesto Laclau i liberalizm Chantal
Mouffe
Lotar RASIŃSKI - Polityka
i dyskurs. Teoria hegemonii Ernesto Laclau
Dorota DRAŁUS - Charles
Taylor. Sprzeczności między filozofią a praktyką polityczną
Aneta GAWKOWSKA - Samorząd
zobowiązanych obywateli (Michaela J. Sandela tęsknota za republikanizmem)
Sylwia KANCZKOWSKA -
Wolność w optyce radykalnej odmiany liberalizmu: indywidualistyczny libertarianizm
IV. Historyczne, choć
niedawne korzenie
Adam CHMIELEWSKI - Czym jest
polityka? Carl Schmitt i jego krytyka
Łukasz NYSLER - John Dewey:
o Nowy Indywidualizm i Odrodzony Liberalizm
Edyta GREBER - Koncepcja
małych wspólnot w filozofii Chestertona
V. Ku materii życia
politycznego
Miron KŁUSAK - Aktor
syntagmatyczny w warunkach przemian systemowych
Paweł ZAŁĘCKI -
W poszukiwaniu świętości. "Wspólnota religijna" w perspektywie
socjologicznej
Piotr SKUDRZYK - Zapomniana
wspólnotowość, zapomniany konserwatyzm
Marek N. JAKUBOWSKI - Uwagi
o przyzwoleniu antyliberalnym w Polsce
Indeks osób
405 STRON