W książce niniejszej zostaną poddane analizie cechy charakterystyczne
języka propagandy totalitarnej oraz ich realizacja w polskim systemie politycznym. Do
tego celu należało wybrać materiał językowy, który byłby z jednej strony
właściwą egzemplifikacją problemu, z drugiej zaś pozwalałby - poprzez swoje bogactwo
- na wydobycie owych cech charakterystycznych. Założyć można, że takim materiałem
jest język przemówień politycznych generała Wojciecha Jaruzelskiego.
Jaruzelski jest z pewnością jednym z najważniejszych polskich polityków XX
wieku i można go umieścić w rzędzie takich postaci jak Ignacy Jan Paderewski, Józef
Piłsudski, Roman Dmowski, Bolesław Bierut, Władysław Gomułka, Edward Gierek,
Lech Wałęsa czy Tadeusz Mazowiecki. Stwierdzić bowiem należy, że działalność tych
postaci oddziałała na polską historię w stopniu więcej niż przeciętnym. Ponadto
Generał jest człowiekiem o ciekawej biografii: pochodzący z przedwojennej inteligencji,
edukowany w gimnazjum jezuickim, zesłany na Syberię, oddany żołnierz Ludowego Wojska
Polskiego i wreszcie polityk związany z komunistyczną partią. W latach 80. XX wieku
Jaruzelski skupiał w swym ręku najważniejsze funkcje polityczne w kraju: państwowe i
partyjne. Był przede wszystkim I sekretarzem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i
premierem rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Do historii XX wieku przejdzie jednak
jako Przewodniczący Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, który wsławił się
wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku. Fakty te czynią go
naturalnym niejako „obiektem" do analiz różnego rodzaju: tak pod względem
politologicznym, socjologicznym, lingwistycznym, jak i historyczno-biograficznym. Prac na
temat biografii i działalności Generała ukazało się wiele
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział pierwszy. Nowomowa - drewniany język
1. Język polityki
- Polaryzacja uniwersum politycznego
- Rytualizacja języka
- Magia w języku polityki
- Selektywność treści
- Arbitralność
- Niedookreśloność pojęć
- Idiomatyczny charakter języka totalitarnego
2.Funkcje drewnianego języka
- Funkcja perswazyjna
- Funkcja dystorsyjna
- Funkcja informacyjna
- Funkcja kreatywna
3. Uwagi końcowe
Rozdział drugi. Społeczne i zawodowe uwarunkowania języka Wojciecha
Jaruzelskiego
1. Charakterystyka jakościowa przemówień Wojciecha Jaruzelskiego
- Neologizmy
- Archaizmy
- Makaronizmy
- Związki frazeologiczne
- Prozaizmy
- Wulgaryzmy
- Pytania retoryczne
- Cytaty
- Tropy stylistyczne
- Składnia przemówień
2. Metafory w przemówieniach Wojciecha Jaruzelskiego
- Funkcje metafor w przemówieniach Generała
- Metaforyka w przemówieniach I sekretarza
3. Uwarunkowania społeczne i polityczne języka Wojciecha Jaruzelskiego 84
4. Uwarunkowania zawodowe języka Wojciecha Jaruzelskiego 94
5. Uwagi końcowe 97
Rozdział trzeci. Generał a nowomowa
1. Manicheizm
- Rytualność
- Magia w języku Jaruzelskiego
- Niedookreśloność pojęć
- Idiomatyczność
- Arbitralność i selektywność treści
Uwagi końcowe
Zakończenie
Bibliografia
149 stron, oprawa miękka