"Opracowanie niniejsze, przygotowane przez zespół autorów z Zakładu
Systemów Politycznych oraz Zakładu Polityki Administracyjnej Instytutu Politologii
Uniwersytetu Wrocławskiego, pomyślane zostało przede wszystkim jako podręcznik dla
studentów politologii.
Uwzględnia ono doświadczenia dydaktyczne nabyte przez autorów w trakcie
realizacji wykładanego na Uniwersytecie Wrocławskim od 2003 r. przedmiotu "Systemy
polityczne Europy Środkowej i Wschodniej". Po książkę tę może jednak sięgnąć
każdy, kto interesuje się przemianami politycznymi zachodzącymi w tym regionie oraz ich
efektami. Mamy nadzieję, że nasza propozycja stanowić będzie wartościowe
uzupełnienie pozycji już funkcjonujących w obiegu naukowym."
Andrzej Antoszewski
Spis treści:
Wykaz skrótów nazw partii politycznych oraz koalicji wyborczych
Wstęp (Andrzej Antoszewski)
Rozdział I. Ogólna charakterystyka państw regionu (Dariusz
Skrzypiński)
Podziały społeczne, etniczne i religijne w Europie Środkowej i Wschodniej
Polityczne i demokratyczne tradycje państw regionu
Gospodarka państw regionu
Rozdział II. Transformacja demokratyczna - przyczyny, przebieg i efekty procesu (Marzena
Cichosz)
Kiedy dochodzi do demokratyzacji
Rodzaje tranzycji
Koncepcja S.P. Huntingtona
Koncepcja P.C. Schmittera
Rodzaje tranzycji w Europie Środkowej i WschodniejEtapy demokratyzacji
Zakończenie tranzycji - konsolidacja demokracji
Rozdział III. Systemy wyborcze Europy Środkowej i Wschodniej (Robert
Alberski)
Formuły wyborcze stosowane w państwach Europy Środkowej i Wschodniej
Rozmiary okręgów wyborczych
Klauzule zaporowe
Uprawnienia wyborcy w trakcie głosowania
Systemy wyborcze stosowane w wyborach prezydenckich
Rozdział IV. Wzorce rywalizacji na arenie wyborczej (Andrzej
Antoszewski)
Wybory "otwierające"
Dynamika rywalizacji w wyborach parlamentarnych
Rywalizacja o prezydenturę
Rozdział V. Partie polityczne w Europie Środkowej i Wschodniej (Andrzej
Antoszewski)
Warunki tworzenia partii politycznych
Funkcje partii politycznych w procesie demokratyzacji
3. Główne "rodziny" partii politycznych
Biegun socjalistyczny
Biegun konserwatywno-chadecki
Biegun liberalny
Biegun ekstremalny
Pozostałe partie
Rozdział VI. Systemy partyjne w państwach Europy Środkowej i Wschodniej
(Ryszard Herbut)
System partyjny jako kategoria teoretyczna
Systemy partyjne wybranych państw demokratyzującej się Europy
Charakterystyka systemów partyjnych - grupa I
Charakterystyka systemów partyjnych - grupa II
Rozdział VII. Dialog społeczny i stosunki przemysłowe w krajach Europy
Środkowej i Wschodniej (Jacek Sroka)
Wprowadzenie
Pojęcie systemu stosunków przemysłowych
Makroekonomiczne uwarunkowania otoczenia aren stosunków przemysłowych
Formalne instytucje dialogu społecznego
Rozdział VIII. Parlamenty krajów Europy Środkowej i Wschodniej
(Dariusz Skrzypiński)
Korzenie parlamentaryzmu środkowoeuropejskiego
Struktura parlamentów
Relacje pomiędzy władzą ustawodawczą i wykonawczą
Funkcjonowanie parlamentów
Rozdział IX. Proces formowania i dymisji gabinetów.
Rodzaje gabinetów (Wiesława Jednaka)
Mechanizm konstytucyjny powoływania i odwoływania gabinetu
Rodzaje gabinetów
Rozdział X. Władza sądownicza w Europie Środkowej i Wschodniej
(Andrzej Antoszewski)
Istota i polityczne znaczenie władzy sądowniczej
Cechy władzy sądowniczej
Sądowa kontrola konstytucyjności prawa
Egzekwowanie odpowiedzialności rządzących
Kontrola procesu wyborczego
Kontrola działalności partii politycznych
Ochrona wolności obywatelskich
Lustracja i dekomunizacja jako przedmiot działań władzy sądowniczej
Rozdział XI. Kształtowanie się społeczeństwa obywatelskiegc w krajach Europy
Środkowej i Wschodniej (Radosław Solarz)
Bibliografia
Spis tabel
286 stron, B5, oprawa miękka