Mija prawie 30 lat od powstania pojęcia idei i ruchu społecznego o nazwie
promocja zdrowia, idei - która z początkiem lat 90. szybko przekształciła się w nową
dziedzinę nauki o tej samej nazwie.
W piśmiennictwie polskim dotychczas zwracano głównie uwagę na stronę
teoretyczną tej gałęzi wiedzy. Nie ma jednak jednolitego opracowania monograficznego, w
którym położonoby nacisk na działania praktyczne. Takie zadanie postawił przed sobą
autor niniejszej książki.
Książka ma stanowić uzupełniającą lekturę dla studentów, a także zasób
wskazówek i wiedzy przy opracowywaniu programów zdrowotnych przez pracowników
administracji samorządowej różnych szczebli oraz organizacje pozarządowe
zainteresowane poprawą sytuacji zdrowotnej w środowisku ich działania.
Dr n. med. Jerzy B. Karski jest adiunktem w Zakładzie Zdrowia
Publicznego Wydziału Nauki o Zdrowiu Akademii Medycznej w Warszawie. Studia w Akademii
Medycznej w Gdańsku na Wydziale Lekarskim ukończył w 1959 r. Stopień naukowy doktora
nauk medycznych uzyskał w Akademii Medycznej we Wrocławiu w 1971 r. W latach 1979-1986
pracował jako nauczyciel akademicki w Departamencie Chirurgii, Wydziału Nauk Medycznych
na Uniwersytecie w Jos w Nigerii. W latach 1989-2002 był kierownikiem Zakładu Analiz i
Promocji Zdrowia w Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (poprzednio Zakład
Promocji Zdrowia w Centrum Organizacji Ekonomiki Ochrony Zdrowia) w Warszawie.
Opublikował dotychczas ponad 150 prac.
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział l Znaczenie rozwoju pojęcia zdrowia dla tworzenia nowych pojęć i
wartości
1.1. Wpływ rozwoju pojęcia zdrowia na powstawanie nowych dziedzin nauki i terminów
l .2. Znaczenie rozwoju promocji zdrowia dla powstania strategii i programów pozyskiwania
zdrowia
Rozdział 2 Psychologiczne i antropologiczne aspekty zdrowia
2. l. Psychologiczne aspekty zdrowia
2.2. Antropologiczne aspekty zdrowia
2.2. l. Problem normy i normalności
2.2.2. Pojęcie normy fizjologicznej
2.2.3. Teoria homeostazy a granice norm.
2.2.4. Adaptacja
2.2.5. Zdolności adaptacyjne a rozwój chorób
Rozdział 3 Zdrowie, normy etyczne i zasady światopoglądowe
3.1. Przegląd norm etycznych i zasad światopoglądowych a zdrowie
3.2. Skrótowy przegląd norm i zasad światopoglądowych a bioetyka
3.2.1. Punkt widzenia światowej Organizacji Zdrowia na etykę i prawa człowieka
3.3. Bioetyka a promocja zdrowia
Rozdział 4 Uwarunkowania zdrowia i środowiska wspierające zdrowie
4. l. Uwarunkowania zdrowia
4. l. l. środowiska wspierające zdrowie
4.2. Metody pomiaru wyników działań na rzecz poprawy uwarunkowań zdrowia.
Rozdział 5 Wybrane polityki i strategie promocji zdrowia
5. l. Umiejętność odczytywania zdrowia (Health literacy)
5. l. l. Odczytywanie zdrowia a salutogeneza
5.1.2. Odczytywanie zdrowia a siły napędowe rozwoju ludzkiego.
5.2. Polityki i strategie promocji zdrowia z uwzględnieniem płci
5.2. l. Polityki i strategie promocji zdrowia kobiet
5.2.2. Polityki i strategie promocji zdrowia mężczyzn
Rozdział 6 Udział promocji zdrowia w osiąganiu celów zdrowotnych
6. l. Działania promocji zdrowia ukierunkowane na wyniki zdrowotne
6.2. Metodologia oceny potrzeb zdrowotnych
6.3. Ocena wpływu na zdrowie (HIA- Health Impact Assessment)
6.4. Ustanawianie celów zdrowotnych
6.5. Pomiar wyników zdrowotnych uzyskanych poprzez programy promocji zdrowia
6.5. l. Sześciostopniowy model oceny programów promocji zdrowia
6.6. Standardy oceny jakości dla praktyki promocji zdrowia
6.6. l. Ogólna ocena jakości praktyki promocji zdrowia
6.6.2. Kwestionariusz oceny jakości programów promocji zdrowia
6.7. Próby poszukiwania dowodów związku pomiędzy interwencją a wynikiem
Rozdział 7 Programy promocji zdrowia dla środowisk lokalnych: gminy, miasta,
powiatu, województwa
7. l. Realizacja promocji zdrowia w środowisku lokalnym
7.2. Zajęcia praktyczne - opracowywanie programu promocji zdrowia dla środowiska
lokalnego.
7.3. Skrinig proponowanej polityki zdrowotnej
Rozdział 8 Promocja zdrowia jako zadanie dla opieki zdrowotnej
8. l. Realizacja zadań promocji zdrowia w podstawowej opiece zdrowotnej
8. l. l. Zadania p.o.z. w zakresie promocji zdrowia
8. l .2. Przykład projektu włączenia promocji zdrowia do zadań podstawowej opieki
zdrowotnej
8.2. Realizacja zadań promocji zdrowia w praktyce lekarza specjalisty
8.3. Realizacja zadań promocji zdrowia w praktyce innych profesjonalistów opieki
zdrowotnej
8.4. Realizacja zadań promocji zdrowia w praktyce działów niemedycznych opieki
zdrowotnej
Rozdział 9 Środowisko i zdrowie - zdrowie środowiskowe.
9. l. Ochrona środowiska a zdrowie
Rozdział 10 Aktualne możliwości wykorzystania teorii ekonomii zdrowia dla
potrzeb promocji zdrowia
10. l. Zastosowanie terminologii ekonomii w promocji zdrowia
10.2. Przykłady prób wykorzystania teorii ekonomii dla potrzeb promocji zdrowia
l 0. 3 Zastosowanie oceny ekonomicznej stosowanej w medycznej opiece zdrowotnej dla celów
promocji zdrowia
l. Główne problemy zastosowania technik oceny ekonomicznej w promocji zdrowia
Rozdział 11 Aktualne możliwości finansowania działań promocji zdrowia
11.1 Podstawowe źródła finansowania działań promocji zdrowia w Polsce..
11. 2 Przepisy prawa dotyczące działań z zakresu promocji zdrowia i ich finansowania.
11 3. Finansowanie programów zdrowotnych w Unii Europejskiej
Rozdział 12 Planowanie i wdrażanie krajowych programów zdrowia publicznego
12. l. Strategie ukierunkowane na poprawę stanu zdrowia ludności
Rozdział 13 Promocja zdrowia w procesie reformowania systemu opieki zdrowotnej
13.1. Strategie dla interwencji w toku reform
13.2. Karta Lubijańska.
13.3. Polityczne aspekty reformy opieki zdrowotnej
13.4. Główne problemy i wyzwania polityk zdrowotnych
Rozdział 14 Rola legislacji we wdrażaniu polityki promocji zdrowia
14.1. Rola legislacji we wdrażaniu ogólnej polityki zdrowotnej
14.2. Przygotowywanie bazy legislacyjnej dla reform systemu opieki zdrowotnej
14.3. Wdrażanie legislacji zdrowotnej
14.4. Możliwości zmian w politykach zdrowotnych
14.4.1. Model woli politycznej
14.4.2. Model frakcji politycznych
14.4.3. Model politycznego przetrwania
Rozdział 15 Teoria organizacji i zarządzania w promocji zdrowia
15.1. Współczesne koncepcje organizacji i zarządzania
l 5.2. Współczesne koncepcje organizacji
15.3. Związki i zależności pomiędzy organizacją i otoczeniem
15.4. Systemy operacji planowanie
1 5.5. Projektowanie prac badawczych
15.6. Opór wobec zmian.
15.6. l. Przezwyciężanie oporu wobec zmian
15.7. Rozwój nowych kierunków polityki zdrowotnej
15.8. Współczesne potrzeby organizacyjne środowisk promujących zdrowie
15.9. Kierunki zarządzania zalecane dla promocji zdrowia
15.10. Promocja zdrowia w strukturach zarządzania
Rozdział 16 Marketing społeczny w promocji zdrowia
16.1. Wprowadzenie
16.2. Przykłady podejmowanych działań z zastosowaniem marketingu społecznego .
16.2. l. Działania przygotowawcze
16.2.2. Uwarunkowania efektywności marketingu społecznego
16.3. Podstawowe zasady prowadzenia marketingu społecznego dla potrzeb promocji zdrowia
16.4. Najważniejsze zagadnienia marketingu społecznego w promocji zdrowia
16.5. Zastosowanie marketingu społecznego w promocji zdrowia wg Emerson
16.6. Przykłady zastosowania marketingu społecznego w promocji zdrowia
Rozdział 17 Projekty i programy promocji zdrowia OZ i ich rozwój w Polsce
17. l. Zdrowe miasta
17.2. Zdrowe miejsce pracy
17.3. Szkoła promująca zdrowie (Zdrowa Szkoła)
17.4. Szpital Promujący Zdrowie
17.5. Samorządowy Ośrodek Ekologii i Zdrowia
17.6. Zdrowy Dom
17.7. Promocja Zdrowia w Podstawowej Opiece Zdrowotnej
17.8. Narodowy Program Zdrowia
Rozdział 18 Promocja zdrowia w Unii Europejskiej i szansę jej realizacji według
unijnych zasad w Polsce
18. l. Pierwszy etap rozwoju działań w zakresie promocji zdrowia
18.2. Drugi etap rozwoju działań w zakresie promocji zdrowia
18.3. Nowa polityka i strategia zdrowotna w Unii Europejskiej
18.4. Współdziałanie w zakresie opieki zdrowotnej i zdrowia publicznego
18.5. Szczególne zadania dla promocji zdrowia
18.6. Badania naukowe i programy polityki zdrowotnej Unii Europejskiej
Rozdział 19 Dokumenty
Literatura
296 stron, B5, oprawa miękka