W naszym kraju jest 120 parków krajobrazowych, które zajmują 8% powierzchni.
Dysponują one znacznym potencjałem przyrodniczym, krajobrazowym, kulturowym i
historycznym. Potencjał ten jest dobrem ogólnonarodowym. Tworzy on swoiście pojmowany kapitał
przyrodniczy i krajobrazowy. Dlatego parki krajobrazowe powinny być przedmiotem
większego zainteresowania władz różnych szczebli. Tymczasem z badań wynika, że ten
potencjał nie jest należycie wykorzystywany, a w zarządzaniu parkami krajobrazowymi
występuje wiele barier, które uniemożliwiają im prawidłowe funkcjonowanie. W
książce, która jest efektem wspólnego wysiłku naukowców i praktyków z kilku
ośrodków akademickich w Polsce, zanalizowano te bariery i przedstawiono wnioski mające
na celu poprawę sprawności funkcjonowania parków krajobrazowych.
Książka jest adresowana przede wszystkim do władz różnych szczebli odpowiedzialnych
za funkcjonowanie parków krajobrazowych, a także do organizacji ekologicznych. Powinni z
niej również skorzystać praktycy związani z ochroną środowiska, pracownicy nauki i
studenci wyższych uczelni o profilu ekologicznym, osoby studiujące geografię,
turystykę, krajoznawstwo, zarządzanie oraz ci wszyscy, którzy interesują się
zagadnieniami ochrony przyrody i krajobrazu.
Spis treści:
Rozdział 1. Zarys charakterystyki systemu zarządzania ochroną przyrody w
Polsce
1.1. Wstęp
1.2. Opis systemu zarządzania ochroną przyrody w Polsce
1.3. System zarządzający ochroną przyrody
1.4. Wybrane problemy zarządzania parkami krajobrazowymi
1.5. Zakończenie
Rozdział 2. Park krajobrazowy - zaniedbana idea ochrony przyrody i
krajobrazu
2.1. Wstęp
2.2. Zapomniana idea
2.3. Wielkie cele, nikłe środki
2.4. Przyszłość nadal nieodgadniona
2.5. Zakończenie
Rozdział 3. Krajobraz jako przedmiot ochrony i zarządzania. Wybrane problemy
3.1. Wstęp
3.2. Pojęcia związane z krajobrazem jako przedmiotem zarządzania
3.3. Koncepcja świadczeń krajobrazowych
3.4. Główne podmioty uczestniczące w zarządzaniu krajobrazem
3.5. Wybrane problemy wdrożeniowe ochrony i zarządzania krajobrazem
3.6. Zakończenie
Rozdział 4. Ochrona krajobrazu kulturowego w teorii i praktyce gospodarowania
przestrzenią
4.1. Wstęp
4.2. Rzeczywistość przestrzenno-krajobrazowa i architektoniczna - próba oceny
współczesnych zjawisk i procesów
4.3. Planowanie przestrzenne - między wizją a podziałami przestrzeni
4.4. Krajobraz kulturowy w badaniach naukowych - identyfikacja i ocena zasobów
4.5. Świadomość społeczna - odbudowa tożsamości krajobrazowej
4.6. Zakończenie
Rozdział 5. Prawne bariery funkcjonowania parków krajobrazowych
5.1. Wstęp
5.2. Reżim prawny parku krajobrazowego
5.3. Otulina parku krajobrazowego
5.4. Plan ochrony parku krajobrazowego
5.5. Zarządzanie parkiem krajobrazowym
5.6. Zakończenie
Rozdział 6. Parki krajobrazowe w ocenie władz samorządowych
6.1. Wstęp
6.2. Metoda badań
6.3. Stosunek władz samorządowych do parków krajobrazowych
6.4. Kontakty władz samorządowych z dyrekcjami parków krajobrazowych
6.5. Współzarządzane parkiem krajobrazowym
6.6. Bariery w ponoszeniu odpowiedzialności za ochronę przyrody
6.7. Metody przeciwdziałania zagradzaniu wód otwartych
6.8. Oczekiwania samorządów parkowych
6.9. Zakończenie
Rozdział 7. Problemy rozwoju funkcji turystycznej na obszarach parków
krajobrazowych
7.1. Wstęp
7.2. Rozwój funkcji turystycznej parków krajobrazowych
7.3. Analiza uwarunkowań rozwoju turystyki w parkach krajobrazowych metodą SWOT
7.4. Odporność środowiska przyrodniczego na użytkowanie turystyczne
7.5. Główne zagrożenia związane z rozwojem turystyki w parkach krajobrazowych
7.6. Rola społeczności lokalnych w procesie rozwoju turystyki
7.7. W kierunku turystyki zrównoważonej
7.8. Zakończenie
Rozdział 8. Finansowe ograniczenia funkcjonowania parków krajobrazowych
8.1. Wstęp
8.2. Źródła finansowania parków krajobrazowych
8.3. Dynamika i struktura środków budżetowych przeznaczonych na finansowanie parków
krajobrazowych
8.4. Zakończenie
Rozdział 9. Obszary chronione a rozwój gmin wiejskich w opinii mieszkańców
województwa świętokrzyskiego
9.1. Wstęp
9.2. Zakres i metodyka badań
9.3. Obszary chronione w systemach przestrzennych województw i ich wpływ na rozwój
lokalny
9.4. Nadnidziański park krajobrazowy - potencjał i zrównoważony rozwój w opinii
mieszkańców
9.5. Zakończenie
Rozdział 10. Francuskie parki regionalne jako punkt odniesienia dla polskich
parków krajobrazowych
10.1. Wstęp
10.2. Partnerstwo zarządu parku z samorządami
10.3. Montaż środków finansowych - pozyskiwanie partnerów
10.4. Rola lokalnych organizacji społecznych
10.5. Zakończenie
156 stron