"Moim skromnym zamiarem
jest pokazanie w tej książce, że nie istnieje obiektywne znaczenie reguły prawa, że
dla wymiaru sprawiedliwości ustala je sąd w drodze interpretacji (wykładni), która da
się sprowadzić bądź do ujęcia analitycznego, bądź do podejścia hermeneutycznego.
To pierwsze obejmuje analizę argumentów uzasadniających decyzję interpretacyjną (...),
to drugie obejmuje rozumienie wszelkich przedmiotów, zajmuje się heurezą
teoriopoznawczą przedmiotów kulturowych, (...).
Oba te podejścia mają
wprawdzie inny "horyzont" (...), ale także pewne punkty wspólne. W
szczególności wspólne jest podkreślanie roli wartościowania w procesie wykładni
prawa, związanie wykładni z sytuacjami rozumienia, z kontekstem historycznym,
politycznym, ekonomicznym i kulturowym, wspólny jest także negatywny stosunek do
tradycyjnych pozytywistycznych ujęć wykładni jako odkrywania obiektywnego sensu
zawartego w tekście prawnym.
Współczesną filozofię
prawa cechują dwie przeciwstawne tendencje. Z jednej strony dąży ona do ideału wiedzy
pewnej i obiektywnej. Drugą tendencję stanowi postawa - zwana hermeneutyczną - zgodnie
z którą nie odrzuca się problemów subiektywnych czy egzystencjalnych. Jest to postawa
rozumiejąca, w której bada się rzeczywistość sensów tworzonych przez człowieka. Nie
poznaje się zatem jednego świata obiektywnych stanów rzeczy, lecz poznaje się
akty rozumienia. Widoczne jest ostre rozróżnienie między naukami przyrodniczymi a
humanistycznymi."
Henryk Leszczyna
221 stron