Niniejsza monografia stanowi pierwszą w polskiej literaturze prawniczej
próbę kompleksowej analizy instytucji dozoru Policji w polskim procesie karnym.
Generalnym założeniem przyjętym w pracy jest zaprezentowanie tego
nieizolacyjnego środka zapobiegawczego na szerokim tle: dogmatycznym, historycznym,
statystycznym i pragmatycznym oraz ocena jego modelu normatywnego.
W opracowaniu poruszono m.in. kwestie związane z rodzajami oddania pod dozór w systemie
prawa karnego, genezą i ewolucją dozoru Policji, a także omówiono funkcje i podstawy
tego środka zapobiegawczego. Gruntownej analizie poddano poszczególne rodzaje
obowiązków nakładanych na oskarżonego w ramach dozoru Policji, jak również
odniesiono się do procedury stosowania oraz zasad wykonywania tego środka.
Przeprowadzone rozważania stanowiły kanwę do sformułowania zamieszczonych w końcowej
części pracy wniosków de lege lata i postulatów de lege ferenda.
Wartość poznawczą monografii wzbogacają przeprowadzone badania aktowe, które
stanowią tło dla dociekań teoretycznoprawnych. Analizie poddano 524 sprawy karne, w
których łącznie zastosowano 560 dozorów Policji.
Książka ma szeroki krąg odbiorców. Adresowana jest przede wszystkim do praktyków
wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania, sędziów, prokuratorów, adwokatów,
funkcjonariuszy Policji, ale także studentów wydziałów prawa chcących poszerzyć
wiedzę z zakresu nieizolacyjnych środków zapobiegawczych.
Stan prawny na 1 lutego 2008 r.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Periodyki
Akty prawne
Organy orzekające
Wstęp
Rozdział I
Charakter prawny środków zapobiegawczych
1. Środki zapobiegawcze a środki reakcji karnej
2. Środki zapobiegawcze w systemie procesowych środków przymusu
2.1. Systematyka środków przymusu
2.2. Izolacyjny środek zapobiegawczy
2.3. Nieizolacyjne środki zapobiegawcze
3. Funkcje środków zapobiegawczych
3.1. Pojęcie funkcji środków zapobiegawczych
3.2. Procesowe funkcje środków zapobiegawczych
3.3. Pozaprocesowe funkcje środków zapobiegawczych
3.3.1. Funkcja prewencyjna
3.3.2. Funkcja wychowawcza
3.3.3. Funkcja antycypacji represji karnej
3.3.4. Funkcja restytucyjna
4. Środki zapobiegawcze a prawa i wolności obywatelskie
4.1. Rodzaje praw i wolności obywatelskich ograniczanych w związku z zastosowaniem
środków zapobiegawczych
4.2. Zasada proporcjonalności i zasada określoności ustawowej ingerencji
4.3. Zakaz stosowania analogii
Rozdział II
Oddanie pod dozór w systemie prawa karnego
1. Uwagi terminologiczne
2. Dozór w prawie karnym materialnym i wykonawczym
3. Dozór w prawie karnym procesowym
4. Nadzór w postępowaniu w sprawach nieletnich
Rozdział III
Geneza i ewolucja dozoru Policji
1. Kształtowanie się instytucji dozoru Policji w okresie przedrozbiorowym
2. Dozór Policji w ustawach państw zaborczych
3. Dozór Policji Państwowej, wójta, sołtysa albo innej władzy, która się tego
podejmie, w kodeksie postępowania karnego z 1928 r.
4. Dozór Milicji Obywatelskiej w kodeksie postępowania karnego z 1969 r.
5. Dozór Policji w kodeksie postępowania karnego z 1996 r.
Rozdział IV
Funkcje dozoru Policji
1. Funkcja procesowa
2. Funkcja prewencyjna
3. Funkcja ochronna
4. Funkcja wychowawcza
5. Funkcja antycypacji represji karnej
6. Podsumowanie
Rozdział V
Obowiązki nakładane w ramach dozoru Policji
1. Rodzaje obowiązków
2. Zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu
3. Zgłaszanie się do organu dozorującego w określonych odstępach czasu
4. Zawiadamianie organu dozorującego o zamierzonym wyjeździe oraz o terminie powrotu
5. Inne ograniczenia swobody niezbędne do wykonywania dozoru
6. Dodatkowe obowiązki nakładane w ramach warunkowego dozoru Policji
Rozdział VI
Podstawy stosowania i kryteria wyboru dozoru Policji
1. Podstawy ogólne
1.1. Duże prawdopodobieństwo popełnienia przez oskarżonego przestępstwa
1.2. Potrzeba zabezpieczenia prawidłowego toku procesu
1.3. Obawa popełnienia nowego ciężkiego przestępstwa
2. Podstawy szczególne
2.1. Uzasadniona obawa ucieczki lub ukrywania się oskarżonego
2.2. Uzasadniona obawa utrudniania w sposób bezprawny postępowania
2.3. Grożąca oskarżonemu surowa kara
2.4. Obawa popełnienia przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu
powszechnemu
2.5. Chuligański charakter czynu
3. Podstawy stosowania warunkowego dozoru Policji
4. Kryteria wyboru dozoru Policji
4.1. Zasada minimalizacji środków zapobiegawczych
4.2. Właściwości osobiste oskarżonego
4.3. Prognoza kary kryminalnej a dobór środka zapobiegawczego
Rozdział VII
Procedura stosowania dozoru Policji
1. Organy uprawnione do stosowania dozoru Policji
2. Tryb podejmowania decyzji w przedmiocie zastosowania dozoru Policji
3. Forma i treść decyzji o zastosowaniu dozoru Policji
4. Kontrola stosowania dozoru Policji
4.1. Zaskarżalność postanowienia
4.2. Wniosek o uchylenie lub zmianę dozoru Policji
4.3. Kontrola z urzędu zasadności stosowania dozoru Policji
Rozdział VIII
Wykonywanie dozoru Policji
1. Organ uprawniony do wykonywania dozoru Policji
2. Wykorzystanie monitoringu elektronicznego
3. Dokumentowanie czynności związanych z wykonywaniem dozoru Policji
4. Konsekwencje prawne naruszenia wymogów dozoru Policji
5. Zakończenie obowiązywania dozoru Policji
Zakończenie
1. Wnioski de lege lata
2. Wnioski de lege ferenda
Bibliografia
Orzecznictwo
Trybunał Konstytucyjny
Sąd Najwyższy
Sądy Apelacyjne
Naczelny Sąd Administracyjny
388 stron, A5, twarda oprawa
