Stan prawny na 1.05.2008 r.
Książka zawiera gruntowną analizę problemów wykładni i stosowania
instytucji obrony koniecznej,opartą na poglądach doktryny i orzecznictwie
SąduNajwyższego oraz Sądów Apelacyjnych z okresu obowiązywania aż trzech kodeksów
karnych: z 1932,1969 i 1997 r.
Autor podkreśla uniwersalizm i "ponadczasowy"charakter instytucji obrony
koniecznej,a zarazem zwraca uwagę na zmienne tendencje - liberalizujące (okres
międzywojenny), albozaostrzające (czasy PRL) warunki jej stosowania.Popiera aktualną
tendencję do uchylenia karalności ekscesu polegającego na przekroczeniu granic obrony
koniecznej w wyniku strachu lub wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami
zamachu.Stąd postulat de lege ferenda, aby taką sytuacjęobjąć klauzulą
niekaralności, powodującą umorzenie postępowania karnego.
Do tekstu autorskiego dołączono zbiór tez orzecznictwa Sądu Najwyższegoi Sądów
Apelacyjnych wraz z informacją o miejscu ich publikacji. Powinno to ułatwiać
Czytelnikowi dotarcie do interesujących go orzeczeń.
Spis treści:
Wykaz skrótów
str. 7
Przedmowa
str. 9
Rozdział I.
Pojęcie i funkcje obrony koniecznej
str. 11
1. Kilka uwag o rozwoju instytucji
str. 11
2. Społeczna funkcja obrony koniecznej
str. 16
3. Obrona konieczna jako kontratyp przestępstwa
str. 20
Rozdział II
Warunki obrony koniecznej
str. 30
1. Pojęcie warunków obrony koniecznej
str. 30
2. Zamach na dobro chronione prawem
str. 34
2.1. Pojęcie zamachu
str. 34
2.2. Zakres dóbr chronionych
str. 42
2.3. Bezprawność i rzeczywisty charakter zamachu
str. 45
2.4. Bezpośredniość zamachu
str. 57
3. Odpieranie zamachu (obrona)
str. 66
3.1. Pojęcie odpierania zamachu (obrony) i treść działań obronnych
str. 66
3.2. Podmiotowe (subiektywne) elementy obrony koniecznej
str. 71
4. Obrona konieczna w wypadku bójki lub pobicia
str. 75
Rozdział III
Granice obrony koniecznej
str. 87
1. Zagadnienie konieczności obrony
str. 87
1.1. Konieczność a współmierność obrony
str. 87
1.2. Samoistność a subsydiarność jako wyznaczniki konieczności obrony
str. 90
2. Zagadnienie współmierności obrony do niebezpieczeństwa zamachu
str. 98
2.1. Wyznaczniki współmierności obrony do zamachu
str. 98
2.2. Współmierność obrony a jej skuteczność
str. 106
Rozdział IV
Przekroczenie granic obrony koniecznej i jego prawne konsekwencje
str. 119
1. Przekroczenie granic obrony koniecznej
str. 119
1.1. Uwagi ogólne
str. 119
1.2. Niewspółmierność sposobu obrony do niebezpieczeństwa zamachu jako eksces
intensywny
str. 126
1.3. Niewspółczesność obrony do zamachu jako eksces ekstensywny
str. 134
2. Ocena i skutki prawne przekroczenia granic obrony koniecznej
str. 143
2.1. Ocena prawna czynu będącego przekroczeniem granic obrony koniecznej
str. 143
2.2. Nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpienie od jej wymierzenia
str. 149
2.3. Odstąpienie od karalności sprawcy przekroczenia granic obrony koniecznej w wyniku
strachu lub wzburzenia
str. 157
2.4. Propozycje zmian de lege ferenda
str. 165
Bibliografia
str. 169
Wykaz orzecznictwa
str. 177
228 stron, A5, oprawa twarda
- 
-