Prawo naprawcze przedsiębiorcy to publikacja poświęcona zagadnieniu
restrukturyzacji przedsiębiorcy w drodze postępowania naprawczego uregulowanego w
ustawie – Prawo upadłościowe i naprawcze.
Jest ona adresowana do sędziów, radców prawnych, adwokatów, zajmujących
się sprawami gospodarczymi, a także do przedsiębiorców. Opracowanie uwzględnia zmiany
wynikające z ustawy z 6 marca 2009 r. nowelizującej Prawo upadłościowe i naprawcze.
Rafał Adamus jest doktorem nauk prawnych, radcą prawnym w Okręgowej
Izbie Radców Prawnych w Katowicach ze specjalizacją w zakresie prawa gospodarczego,
arbitrem w sądownictwie polubownym, autorem ponad dziewięćdziesięciu publikacji
poświęconych tematyce prawa gospodarczego i cywilnego.
Spis treści
Wykaz skrótów 21
Wstęp 27
Rozdział I. Zagadnienia wstępne prawa naprawczego
29
1.
Wprowadzenie prawa naprawczego dla przedsiębiorcy do polskiego systemu prawnego
29
2.
Ogólna charakterystyka postępowania naprawczego
31
3.
Prawo naprawcze a inne instytucjere strukturyzacyjne
33
4.
Postępowanie naprawcze a alternatywne formy zbiorowej restrukturyzacji zobowiązań
przedsiębiorcy 37
4.1. Uwagi wstępne 37
4.2. Restrukturyzacja nieformalna (turn-around)
37
4.3. Arbitraż pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami
39
4.3.1. Dopuszczalność tzw. arbitrażu restrukturyzacyjnego
39
4.3.2. Zalety arbitrażu restrukturyzacyjnego 46
4.3.3. Przebieg arbitrażu restrukturyzacyjnego
46
4.3.4. Wnioski końcowe 47
5. Wejście w życie przepisów o prawie naprawczym
48
6. Nowelizacje przepisów prawa naprawczego
48
6.1. „Małe” nowelizacje przepisów prawa naprawczego
48
6.2. Krytyka pierwotnej konstrukcji prawa naprawczego
50
6.3. Projekt „dużej” nowelizacji przepisów prawa naprawczego w Sejmie V Kadencji
51
6.3.1. Projekt modyfikacji podstaw wszczęcia postępowania naprawczego
51
6.3.2. Projekt innych zmian w prawie naprawczym
53
6.4. „Duża” nowelizacja przepisów o prawie naprawczym w Sejmie VI Kadencji
55
6.4.1. Uwagi ogólne o nowelizacji 55
6.4.2. Wybrane zagadnienia, które nie zostały uwzględnione w nowelizacji prawa
naprawczego 56
6.4.3. Zagadnienia międzyczasowe 58
7. Cele postępowania naprawczego 59
8. Naczelne zasady postępowania naprawczego 60
9. Postępowanie naprawcze jako rodzaj postępowania nieprocesowego i jako sprawa
gospodarcza sensu largo 62
10. Charakter prawny norm regulujących postępowanie naprawcze i relacja postępowania
naprawczego do postępowania upadłościowego.
Odesłania do innych przepisów 63
10.1. Uwagi wstępne 63
10.2. Problem stosowania do postępowania naprawczego art. 4
64
10.3. Odesłanie z art. 493 65
10.3.1. Odesłanie do przepisów o postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia
upadłości 65
10.3.2. „Piętrowe” odesłanie do księgi pierwszej części pierwszej Kodeksu postępowania
cywilnego 66
10.4. Odesłania szczególne do ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze
67
10.5. Odesłanie przedmiotowe do spraw z zakresu prawa pracy
68
10.6. Posługiwanie się pojęciami określonymi w innych przepisach prawa
69
11. Charakterystyka toku postępowania naprawczego
69
12. Koszty postępowania naprawczego ponoszone przez przedsiębiorcę
73
12.1. Uwagi wstępne 73
12.2. Rodzaj kosztów postępowania naprawczego
74
12.3. Wydatki na postępowanie naprawcze a koszty uzyskania przychodu w świetle ustaw
podatkowych 75
13. Postępowanie naprawcze a przepisy regulujące zasady jurysdykcji, uznawania,
wykonywania orzeczeń sądowych i międzynarodowe prawo upadłościowe
76
13.1. Postępowanie naprawcze a rozporządzenie Rady nr 44/2001 i konwencja
z Lugano 76
13.2. Postępowanie naprawcze a rozporządzenie Rady nr 1346/2000
77
13.2.1. Zasada tzw. ograniczonego uniwersalizmu a rozporządzenie Rady nr 1346/2000
77
13.2.2. Rozporządzenie 1346/2000 a polskie postępowanie naprawcze
79
13.2.3. Polskie postępowanie naprawcze a problem jego uznania w innych porządkach
prawnych 81
13.3. Postępowanie naprawcze podporządkowane obcym porządkom prawnym a polskie przepisy
z zakresu międzynarodowego postępowania upadłościowego (art. 378–417)
82
14. Postępowanie naprawcze a problematyka pomocy publicznej
82
14.1. Uwagi ogólne 82
14.2. Pomoc publiczna a postępowanie naprawcze
85
14.3. Problem zakazanej i dozwolonej pomocy publicznej
86
14.3.1. Problematyka pomocy de minimis 86
14.3.2. Pomoc podlegająca notyfikacji 88
14.4. Problem braku pomocy publicznej ze względu na całkowitą i nieodroczoną według
treści układu spłatę zobowiązań układowych
92
14.5. Brak uprzywilejowanego charakteru pomocy publicznej (tzw. test prywatnego
wierzyciela) 93
14.6. Skutki przyznania bezprawnej pomocy publicznej przedsiębiorcy
93
14.7. Analiza problemu pomocy publicznej na wybranym przykładzie
96
15. Postępowanie naprawcze a przepisy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy
organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz
o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców
102
16. Postępowania zapobiegające upadłościw innych systemach prawnych
106
16.1. Uwagi ogólne 106
16.2. Postępowanie naprawcze w USA 106
16.3. Problem dostępu amerykańskiej procedury restrukturyzacyjnej dla podmiotów spoza
USA 112
16.4. Postępowania restrukturyzacyjne w Wielkiej Brytanii
113
16.4.1. Company voluntary arrangement (CVA) 113
16.4.2. Individual voluntary arrangement (IVA) i partnership voluntary arrangement (PVA)
117
16.4.3. Deeds of arrangement 118
16.5. Restrukturyzacja w Niemczech 118
16.6. Postępowania restrukturyzacyjne w niektórych innych krajach
122
17. Postępowanie naprawcze przedsiębiorcy a upadłość konsumencka
128
18. Postępowanie naprawcze a procesy restrukturyzacyjne spółek handlowych
132
18.1. Uwagi ogólne 132
18.2. Łączenie się spółek 134
18.3. Podział spółek 136
18.4. Przekształcenia spółek 137
18.5. Postępowanie naprawcze a problematyka komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych
137
Rozdział II.
Zdolność naprawcza i przesłanki wszczęcia postępowania naprawczego
139
1. Uwagi wprowadzające 139
2. Zdolność naprawcza 141
2.1. Uwagi ogólne 141
2.2. Charakter prawny zdolności naprawczej 143
2.3. Przedsiębiorca jako podmiot wyposażony w zdolność naprawczą
144
2.3.1. Uwagi wstępne 144
2.3.2. Pojęcie przedsiębiorcy w przepisach administracyjnych regulujących prowadzenie
działalności gospodarczej 145
2.3.3. Pojęcie przedsiębiorcy w innych, wybranych przepisach szczególnych
147
2.3.4. Pojęcie przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów o postępowaniu naprawczym
149
2.4. Problem statusu przedsiębiorcy w kontekście zdolności do czynności prawnych
158
2.5. Zdolność naprawcza a przedsiębiorstwo w znaczeniu funkcjonalnym i przedmiotowym
160
2.6. Zdolność naprawcza w kontekście różnych umów dotyczących przedsiębiorstwa
162
2.6.1. Zdolność naprawcza a przewłaszczenie przedsiębiorstwa na zabezpieczenie i
zastaw na przedsiębiorstwie 162
2.6.2. Zdolność naprawcza a dzierżawa, użytkowanie, leasing przedsiębiorstwa
163
2.6.3. Zdolność naprawcza a powiernictwo i zarząd nad przedsiębiorstwem
164
2.6.4. Zdolność naprawcza a umowy mające za przedmiot część przedsiębiorstwa
164
2.7. Zdolność naprawcza a prowadzenie gospodarstwa rolnego
165
2.8. Zdolność naprawcza a główny ośrodek działalności gospodarczej dłużnika
166
2.9. Problematyka zdolności naprawczej podmiotów wpisanych do rejestru dłużników
niewypłacalnych albo co których niewypłacalność była przesłanką
wydania orzeczenia w innych sprawach 167
2.10. Relacja zdolności naprawczej w stosunku do zdolności upadłościowej
168
2.11. Przykładowe rodzaje podmiotów wyposażonych w zdolność naprawczą
169
2.11.1. Uwagi wstępne 169
2.11.2. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Nieewidencjonowana działalność
gospodarcza osób fizycznych 170
2.11.3. Spółki handlowe 171
2.11.4. Spółka europejska, spółdzielnia europejska, europejskie zgrupowanie interesów
gospodarczych 172
2.11.5. Inne, wybrane podmioty mające zdolność naprawczą
173
2.11.6. Podmioty typu not for profit i podmioty prowadzące uboczniedziałalność
gospodarczą 174
2.11.7. Problematyka przedsiębiorcy w likwidacji
175
2.11.8. Problematyka przedsiębiorstw zagranicznych
176
2.11.9. Instytucje samorządowe 177
2.11.10. Podmioty, do których znajduje zastosowanie ustawa o wspieraniu restrukturyzacji
przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji
technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
179
2.12. Przykładowe rodzaje podmiotów niewyposażonych w zdolność naprawczą
179
2.12.1. Uwagi wstępne 179
2.12.2. Podmioty pozbawione zdolności upadłościowej
180
2.12.3. Narodowy Bank Polski, banki, instytucje pieniądza elektronicznego
185
2.12.4. Wewnętrzne jednostki organizacyjne przedsiębiorcy i struktury holdingowe
187
2.12.5. Problematyka spółek handlowych 188
2.12.6. Spółka cywilna, spółka cicha, konsorcjum
190
2.12.7. Upadły 194
2.12.8. Spółki celowe tworzone w celu przygotowania EURO 2012
195
2.12.9. Niektóre inne podmioty bez atrybutu zdolności naprawczej i problematyka „rozszerzenia”
postępowania naprawczego na inne podmioty 195
2.13. „Mali”, „średni” i pozostali przedsiębiorcy w postępowaniu naprawczym
196
2.13.1. Uwagi wstępne 196
2.13.2. „Mali” i „średni” przedsiębiorcy w ustawie o swobodzie działalności
gospodarczej 197
3. Podstawy wszczęcia postępowania naprawczego
197
3.1. Uwagi ogólne 197
3.2. Pierwsza przesłanka pozytywna – zagrożenie niewypłacalnością
201
3.2.1. Uwagi wstępne 201
3.2.2. Analiza pojęcia „zagrożenie niewypłacalnością”
203
3.2.3. Oczywistość stania się przez przedsiębiorcę niewypłacalnym w niedługim
czasie według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej
209
3.3. Druga przesłanka pozytywna. Niewypłacalność w niewielkim rozmiarze
212
3.4. Przesłanka negatywna 217
3.5. Problem zagrożenia niewypłacalnością spółdzielni
219
4. Problem nadużycia postępowania naprawczego
220
Rozdział III. Wszczęcie postępowania naprawczego
222
1. Uwagi wprowadzające 222
1.1. Zasada wyłącznej inicjatywy przedsiębiorcy we wszczęciu postępowania naprawczego
222
1.2. Dwa sposoby inicjowania procedury naprawczej
223
1.3. Zasada swobody wszczęcia postępowania naprawczego
224
2. Podjęcie decyzji o wszczęciu postępowania naprawczego w stosunkach wewnętrznych
przedsiębiorcy 225
2.1. Wewnętrzna decyzja o wszczęciu postępowania naprawczego
225
2.2. Informowanie pracowników i przeprowadzanie z nimi konsultacji w sprawie wszczęcia
postępowaniana naprawczego 227
2.2.1. Uwagi wstępne 227
2.2.2. Przedsiębiorca zatrudniający ponad 50 pracowników
227
2.2.3. Przedsiębiorca o zasięgu wspólnotowym
228
2.2.4. Samorząd załogi w przedsiębiorstwie państwowym
229
3. Zasada reprezentacji przedsiębiorcy przy składaniu oświadczenia o wszczęciu postępowania
naprawczego 229
4. Złożenie w sądzie oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego w trybie art.
494 231
4.1. Właściwość sądu 231
4.2. Wymogi formalne oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
232
4.2.1. Uwagi wstępne 232
4.2.2. Elementy oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
233
4.2.3. Załączniki do oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
235
4.2.4. Opłata stała od oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
241
4.3. Charakter prawny oświadczenia o wszczęciu postępowania upadłościowego
242
4.4. Znaczenie daty złożenia oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
243
4.5. Problem cofnięcia oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
243
4.6. Rozpoznanie przez sąd oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
244
4.6.1. Uwagi wstępne 244
4.6.2. Termin na rozpoznanie przez sąd oświadczenia o wszczęciu postępowania
naprawczego 245
4.6.3. Zakres badania przez sąd oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
253
4.6.4. Rozstrzygnięcie sądu co do oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
255
4.7. Zażalenie na postanowienie sądu w przedmiocie zakazania wszczęcia postępowania
naprawczego 256
4.8. Inne środki zaskarżenia 257
4.9. Ocena instytucji apriorycznej kontroli sądowej oświadczenia o wszczęciu postępowania
naprawczego 258
4.10. Ogłoszenie o wszczęciu postępowania naprawczego
259
4.11. Złożenie wniosku o wpis o wszczęciu postępowania naprawczego do Krajowego
Rejestru Sądowego i ewidencji działalności gospodarczej
262
4.12. Problem ponownego złożenia oświadczenia o wszczęciu postępowania naprawczego
263
4.13. Problem wszczęcia postępowania naprawczego przy jednym wierzycielu
265
5. Wniosek o zezwolenie na wszczęcie postępowania naprawczego zawarty we wniosku o ogłoszenie
upadłości 266
5.1. Uwagi ogólne 266
5.2. Wymogi formalne wniosku o zezwolenie na wszczęcie postępowania naprawczego
267
5.3. Charakter prawny wniosku o zezwolenie na wszczęcie postępowania naprawczego
268
5.4. Problem braków we wniosku o zezwolenie na wszczęcie postępowania naprawczego
268
5.5. Kwestia wyboru pomiędzy ogłoszeniem upadłości a zezwoleniem na wszczęcie postępowania
naprawczego 269
5.6. Problem dnia wszczęcia postępowania naprawczego w trybie art. 12 ust. 3, art. 21
ust. 4, art. 492 ust. 4 274
5.7. Ogłoszenie o wszczęciu postępowania naprawczego
275
5.8. Problem zażalenia 275
Rozdział IV. Skutki wszczęcia postępowania naprawczego
277
1. Uwagi wprowadzające 277
2. Podstawowe skutki wszczęcia postępowania naprawczego
280
2.1. Zakres zastosowania skutków z art. 498 ust. 1 i 2
280
2.2. Zawieszenie wykonywania zobowiązań 281
2.2.1. Uwagi wstępne 281
2.2.2. Zawieszenie wykonywania zobowiązań prywatnoprawnych
282
2.2.3. Istota zawieszenia wykonywania zobowiązań w odniesieniu do zobowiązań
publicznoprawnych 297
2.2.4. Postępowanie naprawcze a roszczenia z umowy o ustanowienie zabezpieczenia
finansowego i klauzula kompensacyjna 299
2.3. Zawieszenie naliczania odsetek należnych od przedsiębiorcy
301
2.3.1. Odsetki – uwagi ogólne 301
2.3.2. Zakres skutku zawieszenia naliczania odsetek
303
2.3.3. Postać skutku wszczęcia postępowania naprawczego dla odsetek
303
2.3.4. Pozostałe uwagi szczegółowe 307
2.4. Zakaz zbywania i obciążania majątku przedsiębiorcy
308
2.4.1. Zasada ogólna z art. 501 ust. 1
308
2.4.2. Wyłączenia od zasady ogólnej 319
2.4.3. Problem odpadów 321
2.5. Problematyka potrącenia wierzytelności
321
2.5.1. Wyjątki od zasady dopuszczalności potrącenia wierzytelności
321
2.5.2. Uwagi szczegółowe 323
2.5.3. Klauzula kompensacyjna w umowie o ustanowienie zabezpieczenia finansowego
325
2.6. Postępowanie naprawcze a inne postępowania
325
2.6.1. Uwagi ogólne 325
2.6.2. Zakaz wszczynania przeciwko przedsiębiorcy egzekucji i postępowań zabezpieczających.
Zawieszenie wszczętych postępowań egzekucyjnych
i zabezpieczających z mocy prawa 327
2.6.3. Skutek wszczęcia postępowania naprawczego a złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości
przedsiębiorcy 330
2.6.4. Problem zarządzeń tymczasowych
336
2.7. Skutki wszczęcia postępowania naprawczego w sprawach z zakresu prawapracy
337
2.7.1. Uwagi wstępne 337
2.7.2. Wyłączenie dotyczące ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności
pracodawcy 338
2.7.3. Wszczęcie postępowania naprawczego jako podstawa do wypowiedzenia umowy o pracę
340
2.7.4. Wyłączenie przepisów o ochronie stosunku pracy
340
2.7.5. Rozwiązanie z pracownikami stosunków pracy z przyczyn ekonomicznych dotyczących
pracodawcy 342
2.7.6. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
343
2.7.7. Problem przejścia zakładu pracy w rozumieniu art. 231 k.p.
343
2.7.8. Problem oceny wykonywania uprawnień przedsiębiorcy w sprawach z zakresu prawa
pracy w związku z postępowaniem naprawczym 344
2.8. Skutek wszczęcia postępowania naprawczego dla toku tego postępowania
345
3. Pozostałe uwagi związane ze wszczęciem postępowania naprawczego
346
3.1. Wszczęcie postępowania naprawczego a rachunkowość przedsiębiorcy
346
3.2. Wszczęcie postępowania naprawczego a prawo firmowe
347
3.3. Problematyka ujawnienia wszczęcia postępowania naprawczego w księgach i rejestrach
347
3.4. Wszczęcie postępowania naprawczego a problematyka przedawnienia roszczeń
348
3.5. Wszczęcie postępowania naprawczego a stosunek spółki
348
3.6. Wszczęcie postępowania naprawczego a odpowiedzialność członków zarządu spółki
z o.o. z art. 299 k.s.h. 350
3.6.1. Uwagi wstępne 350
3.6.2. Przepis art. 299 k.s.h. a wszczęcie postępowania naprawczego z uwagi na zagrożenie
niewypłacalnością przedsiębiorcy 351
3.6.3. Przepis art. 299 k.s.h. a wszczęcie postępowania naprawczego z uwagina niewypłacalność
przedsiębiorcy 356
3.6.4. Uwagi de lege ferenda 356
3.7. Klauzule umowne na wypadek wszczęcia postępowania naprawczego
356
3.8. Wszczęcie postępowania naprawczego a obligacje
357
3.9. Wszczęcie postępowania naprawczego a umowa kredytu i pożyczki
359
3.10. Wszczęcie postępowania naprawczego a problem zmiany dłużnika i wierzyciela
359
3.11. Wszczęcie postępowania naprawczego a solidarność dłużników
361
3.12. Wszczęcie postępowania naprawczego a stosunek prokury i pełnomocnictwa
362
3.13. Wszczęcie postępowania naprawczego a stosunki wekslowe
363
3.14. Wszczęcie postępowania naprawczego a stosunki majątkowe małżeńskie
364
3.15. Wszczęcie postępowania naprawczego a problem bezskuteczności czynności przedsiębiorcy
na szkodę wierzycieli 365
3.16. Wszczęcie postępowania naprawczego a problematyka prawnopodatkowa
366
3.17. Wszczęcie postępowania naprawczego a procedura zamówień publicznych
366
3.18. Wszczęcie postępowania naprawczego a publiczny obrót papierami wartościowymi
366
3.18.1. Obrót na rynku regulowanym 366
3.18.2. Alternatywny System Obrotu (NewConnect)
368
3.19. Inne szczególne ograniczenia przedsiębiorcy wynikające z przepisówprawa w związku
ze wszczęciem postępowania naprawczego
369
3.20. Postępowanie naprawcze a zajęcie wierzytelności w postępowaniu egzekucyjnym
369
Rozdział V. Sąd, nadzorca sądowy, uczestnicy postępowania naprawczego
371
1. Uwagi wstępne 371
2. Sąd właściwy w sprawach postępowania naprawczego
371
2.1. Kompetencje sądu 371
2.2. Środki zaskarżenia przysługujące w postępowaniu przed sądem
373
3. Problem udziału prokuratora w postępowaniu naprawczym
374
4. Nadzorca sądowy w postępowaniu naprawczym
376
4.1. Ustanowienie nadzorcy sądowego przez sąd
376
4.2. Obowiązek posiadania licencji syndyka 378
4.3. Nadzorca sądowy w okresie przejściowym
379
4.4. Przesłanki uzyskania licencji syndyka 380
4.5. Przyznanie licencji syndyka 383
4.6. Lista osób posiadających licencję syndyka
383
4.7. Cofnięcie i zawieszenie licencji syndyka
384
4.8. Wyłączenie nadzorcy sądowego z udziału w konkretnym postępowaniu
386
4.9. Pozycja nadzorcy sądowego w postępowaniu naprawczym
387
4.10. Wynagrodzenie nadzorcy sądowego 392
4.10.1. Wysokość wynagrodzenia nadzorcy sądowego
392
4.10.2. Problem wynagrodzenia nadzorcy sądowego a podatek VAT
395
4.11. Odpowiedzialność cywilna nadzorcy sądowego. Obowiązkowe ubezpieczenie
odpowiedzialności cywilnej nadzorcy sądowego
397
4.12. Zastępca nadzorcy sądowego 399
4.13. Nadzorca sądowy a inne funkcje o zbliżonych celach
400
4.13.1. Uwagi wstępne 400
4.13.2. Nadzorca sądowy a tymczasowy nadzorca sądowy i zarządca przymusowy w postępowaniu
w przedmiocie ogłoszenia upadłości 400
4.13.3. Nadzorca sądowy a zarządca przymusowy w egzekucji przez zarząd przymusowy
400
4.13.4. Nadzorca sądowy a zarządca nieruchomości
402
4.13.5. Nadzorca sądowy a wykonawca testamentu i kurator spadku
403
5. Biegły w postępowaniu naprawczym 403
6. Prawa i obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego postępowanie naprawcze
404
7. Wierzyciele w postępowaniu naprawczym 406
7.1. Pojęcie wierzyciela w postępowaniu naprawczym
406
7.2. Typologie wierzycieli w postępowaniu naprawczym
411
7.3. Wierzyciele w ramach CVA 412
7.4. Uprawnienia wierzycieli w postępowaniu naprawczym
414
7.5. Ograniczenia wierzycieli w związku ze wszczęciem postępowania naprawczego
417
7.6. Karnoprawna ochrona wierzycieli w związku z postępowaniem naprawczym
418
7.6.1. Uwagi ogólne 418
7.6.2. Podanie nieprawdziwych danych we wniosku o ogłoszenie upadłości albo w oświadczeniu
o wszczęciu postępowania naprawczego. Podanie
nieprawdziwych informacji o stanie majątku dłużnika
418
7.6.3. Udaremnienie zaspokojenia wierzycieli
420
7.6.4. Doprowadzenie do niewypłacalności
421
7.6.5. Faworyzowanie wierzycieli 422
7.6.6. Działanie na szkodę wierzycieli w postępowaniu naprawczym
423
8. Problem udziału wspólników (udziałowców) w postępowaniu naprawczym
424
9. Osoba, o której mowa w art. 277 w zw. z art. 503 ust. 2
425
10. Pełnomocnicy w toku postępowania naprawczego
426
Rozdział VI. Plan naprawczy przedsiębiorcy
429
1. Ogólna charakterystyka planu naprawczego 429
1.1. Uwagi wstępne 429
1.2. Kompetencja do przygotowania planu naprawczego
431
1.3. Elementy główne planu naprawczego
432
1.4. Ramy prawne planu naprawczego 433
1.5. Charakter prawny planu naprawczego
434
1.6. Problem zmian w planie naprawczym 436
1.7. Plan naprawczy wykonany na zlecenie przedsiębiorcy a problematyka praw autorskich
437
2. Plan naprawczy w zakresie restrukturyzacji zobowiązań, które mogą być objęte układem
w postępowaniu naprawczym 438
2.1. Uwagi wstępne 438
2.2. Rodzaj wierzytelności, do których odnoszą się propozycje układowe przedsiębiorcy
438
2.3. Granice i rodzaj propozycji układowych
440
2.3.1. Uwagi ogólne 440
2.3.2. Granice prawne propozycji układowych 444
2.3.3. Zasada jednakowego traktowania wierzycieli w zakresie restrukturyzacji
zobowiązań (zasada równości) 446
2.3.4. Warunki restrukturyzacji zobowiązań ze stosunku pracy
457
2.3.5. Zasada równego stopnia restrukturyzacji zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych
458
2.3.6. Rodzaje propozycji układowych 461
2.3.7. Zakaz przejęcia zobowiązań układowych przez osobę trzecią
497
2.3.8. Problem dopuszczalności złożenia propozycji układowych w interesie osoby
trzeciej 498
2.3.9. Umowy holdingowe w postępowaniu naprawczym
500
2.3.10. Propozycje układowe a przepisy prawnopodatkowe
500
3. Plan naprawczy w zakresie restrukturyzacji majątku
501
4. Plan naprawczy w zakresie restrukturyzacji zatrudnienia w przedsiębiorstwie
505
5. Dodatkowe elementy restrukturyzacji 509
5.1. Uwagi ogólne 509
5.2. Restrukturyzacja podmiotowa 510
5.3. Inne pola restrukturyzacji 510
6. Uzasadnienie planu naprawczego 511
6.1. Uwagi ogólne 511
6.2. Opis stanu przedsiębiorstwa ze szczególnym określeniem jego
sytuacjiekonomiczno-finansowej, prawnej oraz organizacyjnej
512
6.3. Opis majątku przedsiębiorstwa i uzasadnienie potrzeby jego restrukturyzacji
513
6.4. Opis struktury zatrudnienia i uzasadnienie potrzeby jej restrukturyzacji
513
6.5. Analiza sektora rynku 514
6.6. Metody i źródła finansowania wykonania układu
514
6.7. Analiza poziomu i struktury ryzyka
515
6.8. Imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za wykonanie układu
515
6.9. Ocena alternatywnego sposobu restrukturyzacji zobowiązań
516
6.10. System zabezpieczenia praw i interesów wierzycieli na czas wykonania układu
516
7. Relacja „planu naprawczego” do „programu naprawy gospodarki” i „programu
naprawczego” kredytobiorcy 517
8. Restrukturyzacja pozaukładowa 518
9. Problem restrukturyzacji grupowej – uwagi de lege lata i de lege ferenda
519
Rozdział VII. Lista wierzytelności w postępowaniu naprawczym
522
1. Uwagi ogólne o liście wierzytelności
522
2. Pojęcie wierzytelności w postępowaniu naprawczym
526
3. Wierzytelności podlegające wciągnięciu na listę wierzytelności w postępowaniu
naprawczym 527
3.1. Uwagi wstępne 527
3.2. Zasada powszechności 528
3.3. Zasada ogólna objęcia układem wierzytelności powstałych przed wszczęciem postępowania
naprawczego 529
3.4. Problem punktu granicznego dla powstania wierzytelności podlegających wciągnięciu
na listę wierzytelności 530
3.5. Problematyka tzw. wierzytelności przeterminowanych
531
3.6. Problematyka wierzytelności niepieniężnych
532
3.7. Sytuacje szczególne, w których rodzaj świadczenia zależy od dokonania wyboru
535
3.7.1. Uwagi ogólne 535
3.7.2. Zobowiązanie przemienne (alternatywne)
536
3.7.3. Problem upoważnienia przemiennego (facultas alternativa)
537
3.7.4. Problem wyboru konkurencyjnych roszczeń
538
3.8. Wierzytelności warunkowe 538
3.9. Problematyka wierzytelności przyszłych
540
3.10. Problematyka wierzytelności, których przedsiębiorca prowadzący postępowanie
naprawcze jest współdłużnikiem, i wierzytelności regresowych
3.11. Wierzytelności niewymagalne w dniu wszczęcia postępowania naprawczego
543
3.12. Wierzytelności z tytułu powtarzających się świadczeń
545
3.13. Wierzytelności zabezpieczone rzeczowo na majątku osób trzecich albo na majątku
przedsiębiorcy położonym za granicą
548
3.14. Wierzytelności pracowników ze stosunków cywilnoprawnych
548
3.15. Wierzytelności wspólników, udziałowców i akcjonariuszy przedsiębiorcy prowadzącego
postępowanie naprawcze 548
3.16. Wierzytelności związane z wydaniem weksla lub czeku
549
3.17. Wierzytelności z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste
550
3.18. Wierzytelności niepodlegające układowi w postępowaniu układowym z 1934 r.
551
3.19. Wierzytelności z zobowiązań niezupełnych
551
3.20. Problem odsetek w postępowaniu naprawczym
552
4. Wierzytelności pozaukładowe, które mogą być objęte układem za zgodą wierzycieli
553
4.1. Uwagi wstępne 553
4.2. Wierzytelności ze stosunku pracy 554
4.3. Wierzytelności zabezpieczone rzeczowo na majątku przedsiębiorcy
556
4.3.1. Rodzaj zabezpieczeń rzeczowych wyłączających wierzytelność z układu
556
4.3.2. Znaczenie wartości zabezpieczenia rzeczowego
560
4.3.3. Uwagi szczegółowe 561
4.4. Wierzytelności zabezpieczone przewłaszczeniem na zabezpieczenie rzeczy, wierzytelności
innego prawa 564
4.4.1. Zmiana koncepcji co do wierzytelności zabezpieczonych przewłaszczeniem albo
przelewem na zabezpieczenie w „dużej” noweli Prawa upadłościowego i naprawczego
564
4.4.2. Istota instytucji przewłaszczenia i przelewu na zabezpieczenie
565
4.4.3. Istota odesłania do odpowiedniego stosowania art. 273 ust. 2
566
4.4.4. Uwagi szczegółowe 566
4.4.5. Przewłaszczenie i przelew na zabezpieczenie a problematyka tzw. instytucji
podobnych 571
4.5. Problem umieszczenia wierzytelności, o których mowa w art. 273 ust. 2 i 3 w zw. z
art. 503 ust. 1, na liście wierzytelności przed wyrażeniem zgody
przez wierzyciela 572
5. Wierzytelności pozaukładowe 573
5.1. Uwagi wstępne 573
5.2. Wierzytelności powstałe po wszczęciu postępowania naprawczego
574
5.3. Renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa
lub śmierci. Wierzytelności z tytułu zamiany uprawnień objętych
treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę
574
5.4. Odpowiedzialność w związku z nabyciem spadku po wszczęciu postępowania
naprawczego 575
5.5. Składki na ubezpieczenie społeczne
575
5.6. Wierzytelności z umów terminowych
576
5.7. Wierzytelności z tytułu alimentów 576
5.8. Problematyka prawa do udziału w kwocie likwidacyjnej a postępowanie naprawcze
577
5.9. Niektóre inne wierzytelności 577
6. Pozostałe uwagi dotyczące listy wierzytelności w postępowaniu naprawczym
578
6.1. Dane umieszczane na liście wierzytelności
578
6.2. Problem zmian i uzupełnień na liście wierzytelności
580
6.3. Lista wierzytelności a problematyka ochrony danych osobowych
580
7. Spis wierzycieli i lista wierzytelności w postępowaniu naprawczym a problematyka
przedawnienia roszczeń 581
Rozdział VIII. Zgromadzenie wierzycieli w postępowaniu naprawczym
583
1.
Niektóre dodatkowe czynności podejmowane przez przedsiębiorcę w związku z postępowaniem
naprawczym 583
1.1. Uwagi ogólne 583
1.2. Obowiązki przedsiębiorcy w sprawach z zakresu prawa pracy wynikające z przepisów
szczególnych 585
1.3. Problematyka związana z porozumieniami co do sposobu głosowania na zgromadzeniu
wierzycieli 587
1.3.1. Porozumienia pomiędzy przedsiębiorcą prowadzącym postępowanie naprawcze a
wierzycielami 587
1.3.2. Porozumienia pomiędzy wierzycielami
589
2. Uwagi ogólne o zgromadzeniu wierzycieli 590
3. Zwołanie zgromadzenia wierzycieli 592
3.1. Uwagi ogólne 592
3.2. Zakres podmiotowy dokonywania powiadomień
595
3.3. Zakres informacji przekazywanych wierzycielom – podsumowanie
596
4. Problematyka prawa uczestnictwa w zgromadzeniu wierzycieli
598
4.1.Wierzyciele powiadomieni o terminie zgromadzenia wierzycieli
598
4.2. Wierzyciele, którzy zgłoszą swoje uczestnictwo w zgromadzeniu, a przedsiębiorca
nie zaprzeczy istnieniu ich wierzytelności 598
4.3. Inne przypadki uczestnictwa w zgromadzeniu
601
5. Zgromadzenie wierzycieli 602
5.1. Przedmiot obrad zgromadzenia wierzycieli
602
5.2. Prowadzenie zgromadzenia wierzycieli 603
5.3. Protokół ze zgromadzenia wierzycieli 603
5.4. Przebieg zgromadzenia wierzycieli 605
5.5. Oświadczenia przedsiębiorcy i wierzycieli co do wierzytelności układowych
607
5.6. Zmiany propozycji układowych 609
5.7. Głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli nad propozycjami układowymi
611
5.7.1. Uwagi ogólne 611
5.7.2. Wybrane wierzytelności nietypowe w akcie głosowania
611
5.7.3. Wyłączenia prawa głosu 612
5.7.4. Głosowanie w grupach wierzycieli 615
5.8. Sposób głosowania na zgromadzeniu 622
5.9. Głosowanie przez pełnomocników 624
5.10. Głosowania a problem zgód korporacyjnych po stronie wierzycieli i inne podobne
sytuacje 625
5.11. Głosowanie nad układem a problem wad oświadczenia woli
626
5.12. Wymogi co do większości wierzycieli wymaganej do przyjęcia układu
628
5.12.1. Większość osobowa i kapitałowa przy wspólnym głosowaniu
628
5.12.2. Większość osobowa i kapitałowa przy głosowaniu w grupach
630
5.13. Stwierdzenie zawarcia układu w przypadku głosowania grupami
636
6. Ponowne zgromadzenie wierzycieli 636
7. Problem sprawozdania nadzorcy sądowego ze zgromadzenia wierzycieli
638
Rozdział IX. Układ w postępowaniu naprawczym i jego skutki. Zakończenie postępowania
naprawczego 639
1. Uwagi wstępne 639
2. Układ w postępowaniu naprawczym i jego skutki
639
2.1. Istota układu w postępowaniu naprawczym
639
2.1.1. Uwagi ogólne 639
2.1.2. Poglądy na temat charakteru prawnego układu wyrażone w orzecznictwiesądowym
(wybór) na tle podobnych instytucji 640
2.1.3. Poglądy na temat charakteru prawnego instytucji układu wyrażone w piśmiennictwie
643
2.1.4. Układ a podobne instytucje prawne
645
2.1.5. Wnioski końcowe na temat charakteru prawnego układu naprawczego
652
2.1.6. „Dzień restrukturyzacji” 657
2.2. Skutki układu zawartego w postępowaniu naprawczym
658
2.2.1. Uwagi ogólne 658
2.2.2. Zakres podmiotowy związania układem 659
2.2.3. Zakres przedmiotowy związania układem
659
2.2.4. Skutek w postaci restrukturyzacji zobowiązań
665
2.2.5. Układ a prawa wierzyciela w stosunku do współdłużnika
665
2.2.6. Układ a prawa wierzyciela w stosunku do poręczyciela
679
2.2.7. Problem późniejszych roszczeń regresowych współdłużnika i poręczyciela
682
2.2.8. Układ a prawa wynikające z zabezpieczeń rzeczowych
683
2.2.9. Układ a prawa wynikające z przeniesienia na wierzyciela własności rzeczy,
wierzytelności lub innego prawa 685
2.2.10. Problematyka skutków układu dla długości terminów przedawnienia roszczeń
685
2.2.11. Funkcje egzekucyjne układu 686
2.2.12. Skutki układu dla postępowań sądowych (arbitrażowych) co do wierzytelności
podlegających układowi 688
2.2.13. Problem powództwa o ustalenie 690
2.2.14. Skutki zawarcia układu a konwersja wierzytelności na akcje lub udziały
692
2.2.15. Czas trwania skutku zawieszenia egzekucji albo postępowania zabezpieczającego
692
2.2.16. Układ a odpowiedzialność za wypłacalność dłużnika
693
2.2.17. Problematyka ochrony przedsiębiorcy przed tytułem egzekucyjnym, o którym mowa w
art. 296 w zw. z art. 516 ust. 2 694
3. Problematyka zatwierdzenia układu 694
3.1. Uwagi wstępne 694
3.2. Obwieszczenie i ogłoszenie o terminie rozprawy w przedmiocie zatwierdzenia układu
695
3.3. Zarzuty przeciwko układowi 696
3.3.1. Uwagi ogólne 696
3.3.2. Legitymacja czynna do wniesienia zarzutów
696
3.3.3. Forma i treść zarzutów 698
3.3.4. Wniesienie zarzutów do sądu. Rozpoznanie zarzutów
699
3.3.5. Cofnięcie zarzutów 700
3.4. Postępowanie w przedmiocie zatwierdzenia układu
700
3.4.1. Uwagi ogólne 700
3.4.2. Bezwzględne podstawy odmowy zatwierdzenia układu
702
3.4.3. Względne podstawy odmowy zatwierdzenia układu
709
3.5. Ustanowienie nadzorcy sądowego na czas wykonywania układu
712
3.6. Wniesienie zażalenia na postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu
712
4. Skutki odmowy zatwierdzenia układu 713
5. Umorzenie postępowania naprawczego 716
5.1. Umorzenie postępowania naprawczego z mocy prawa
716
5.2. Umorzenie postępowania naprawczego na mocy orzeczenia sądu
719
Rozdział X. Realizacja planu naprawczego i wykonywanie układu. Uchylenie i
zmiana układu zawartego w postępowaniu naprawczym
721
1. Ogólna problematyka realizacji planu naprawczego
721
2. Wykonanie układu 722
2.1. Uwagi ogólne 722
2.2. Obowiązek współdziałania wierzyciela przy wykonywaniu układu
726
2.3. Wykonywanie układu a wierzytelności, które przestały istnieć po zatwierdzeniu układu
726
2.4. Sytuacja, w której przedsiębiorca nie będzie wiedział, kto jest jego
wierzycielemukładu, albo ze względu na inne niezależne od niego okoliczności nie będziemógł
spełnić świadczenia z układu 727
2.5. Nadzorca sądowy do wykonania układu 728
2.6. Problem wykładni układu 730
3. Uwagi szczegółowe związane z wykonywaniem układu i planu naprawczego
731
3.1. Problem zbycia albo innego zadysponowania przedsiębiorstwem w czasie wykonywania układu
i planu naprawczego 731
3.2. Problem wszczęcia postępowania likwidacyjnego w czasie wykonywania planu
naprawczego i w czasie wykonywania układu
733
3.3. Problem obniżenia kapitału zakładowego spółki kapitałowej w czasie wykonywania
planu naprawczego i w czasie wykonywania układu
734
3.4. Zmiany podmiotowe przedsiębiorcy (łączenie, podział i przekształcenie) w czasie
wykonywania układu w postępowaniu naprawczym
735
3.4.1. Uwagi ogólne 735
3.4.2. Łączenie się spółek 735
3.4.3. Podział spółki 738
3.4.4. Przekształcenie spółki 740
4. Problem odnowienia, potrącenia, zwolnienia z długu objętego układem w postępowaniu
naprawczym 741
5. Problem przelewu wierzytelności układowych
743
6. Obrót papierami wartościowymi uzyskanymi przez wierzycieli w wyniku konwersji ich
wierzytelności 743
7. Problem ponownej restrukturyzacji zobowiązań objętych układem zawartym w postępowaniu
naprawczym 744
7.1. Uwagi ogólne 744
7.2. Zorganizowany wykup wierzytelności układowych
744
8. Problem przejęcia długu układowego i przystąpienia do długu
747
9. Postępowanie w przedmiocie uchylenia układu zawartego w postępowaniu naprawczym
747
9.1. Uwagi ogólne 747
9.2. Podstawy do obligatoryjnego uchylenia układu
748
9.3. Podstawa do fakultatywnego uchylenia układu
750
9.4. Uwagi o postępowaniu w przedmiocie uchylenia układu
750
10. Uchylenie układu zawartego w postępowaniu naprawczym w postępowaniu o ogłoszenie
upadłości przedsiębiorcy 752
11. Skutki uchylenia układu w postępowaniu naprawczym
752
12. Problematyka zmiany układu naprawczego 754
12.1. Brak regulacji w przedmiocie trybu zmiany układu naprawczego
754
12.2. Zmiana układu za zgodą wierzycieli, których ta zmianama dotyczyć
757
12.3. Problem zmiany układu w innych systemach prawnych
758
12.4. Wpływ zmian w ustawodawstwie na wykonywanie zobowiązań układowych
758
Zussamenfassung 760
Summary 762
Bibliografia 764
792 strony, B5, oprawa miękka
