cena netto + 5% vat.
Oddawana do rąk Czytelnika książka zawiera przystępną prezentację
instytucji małżeństwa kanonicznego w regulacji obowiązującego Kodeksu prawa
kanonicznego.
Omówiono w niej podstawowe pojęcia i założenia kanonicznego prawa
małżeńskiego, wymogi (przesłanki) zawarcia takiego związku, jego rozwiązanie,
konwalidację oraz przebieg procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Osobny
rozdział poświęcono małżeństwu konkordatowemu, które funkcjonuje w polskim prawie
na mocy Konkordatu podpisanego między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską w
1993 roku.
Książka adresowana jest przede wszystkim do adwokatów występujących w procesach
kanonicznych o stwierdzenie nieważności małżeństwa i do studentów prawa
kanonicznego. Może też zainteresować wszystkich tych, którzy zamierzają zawrzeć
małżeństwo kanoniczne, oraz tych, którzy zawarli taki związek, ale uległ on
rozpadowi i chcą uzyskać orzeczenie nieważ-ności małżeństwa w drodze procesu
kanonicznego.
Prof. zw. dr hab. ks. Wojciech Góralski jest kierownikiem Katedry
Kościelnego Prawa Małżeńskiego i Rodzinnego na Wydziale Prawa Kanonicznego
Uniwersytetu Kardynała Stfana Wyszyńskiego w Warszawie, profesorem prawa kanonicznego w
Wyższym Seminarium Duchownym w Płocku, sędzią diecezjalnym w Sądzie Biskupim w
Płocku, założycielem i redaktorem naczelnym rocznika „Ius Matrimoniale”,
wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Kanonistów Polskich, członkiem Consociatio
Internationalis Studio Iuris Canonici Promovendo, członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN
oraz Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów, autorem licznych prac z zakresu
kanonicznego prawa małżeńskiego, historii prawa kanonicznego i prawa wyznaniowego.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp
ROZDZIAŁ I. Pojęcie małżeństwa i jego istotne przymioty
1. Wprowadzenie
2. Od tradycyjnej do soborowej wizji małżeństwa
3. Określenie małżeństwa w Kodeksie prawa kanonicznego
z 1983 roku
4. Istotne przymioty małżeństwa
4.1. Jedność
4.2. Nierozerwalność
ROZDZIAŁ II. Zgoda małżeńska jako istota małżeństwa powstającego
1. Wprowadzenie
2. Rola zgody małżeńskiej w zawieraniu małżeństwa
3. Określenie zgody małżeńskiej
4. Zgoda małżeńska a miłość
5. Domniemanie trwania zgody małżeńskiej
ROZDZIAŁ III. Prawo do zawarcia małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Miejsce ius connubii w systematyce prawa małżeńskiego
3. Ograniczenia w wykonywaniu ius connubii
ROZDZIAŁ IV. Domniemanie ważności małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Treść i znaczenie normy prawnej
ROZDZIAŁ V. Przygotowanie duszpasterskie i czynności poprzedzające zawarcie
małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Przygotowanie duszpasterskie do małżeństwa
3. Czynności poprzedzające zawarcie małżeństwa
3.1. Przyjęcie bierzmowania oraz przystąpienie do sakramentu pokuty i Eucharystii
3.2. Kanoniczne dochodzenie przedślubne
3.3. Zezwolenie ordynariusza miejsca na zawarcie małżeństwa
3.4. Zaręczyny
ROZDZIAŁ VI. Przeszkody małżeńskie w ogólności
1. Wprowadzenie
2. Pojęcie i podział przeszkód
3. Władza wyjaśniania i ustanawiania przeszkód
4. Zakaz zawarcia małżeństwa
5. Dyspensowanie od przeszkód
5.1. Wypadek zwykły
5.2. Niebezpieczeństwo śmierci
5.3. Wypadek naglący
5.4. Obowiązek powiadomienia ordynariusza i zapisania faktu udzielenia dyspensy
5.5. Przyczyna udzielenia dyspensy
ROZDZIAŁ VII. Poszczególne przeszkody małżeńskie
1. Wprowadzenie
2. Przeszkoda wieku
3. Przeszkoda niemocy płciowej
4. Przeszkoda węzła małżeńskiego
5. Przeszkoda różnej religii
6. Przeszkoda święceń
7. Przeszkoda ślubu czystości
8. Przeszkoda uprowadzenia
9. Przeszkoda występku
10. Przeszkoda pokrewieństwa
11. Przeszkoda powinowactwa
12. Przeszkoda przyzwoitości publicznej
13. Przeszkoda pokrewieństwa prawnego
ROZDZIAŁ VIII. Niezdolność konsensualna
1. Wprowadzenie
2. Zdolność do powzięcia zgody małżeńskiej
3. Brak wystarczającego używania rozumu
4. Poważny brak rozeznania oceniającego
5. Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich
ROZDZIAŁ IX. Wady zgody małżeńskiej
1. Wprowadzenie
2. Brak wiedzy koniecznej o małżeństwie
3. Błąd co do osoby lub co do przymiotu osoby
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Błąd co do osoby
3.3. Błąd co do przymiotu osoby
4. Błąd co do przymiotu osoby spowodowany podstępem
5. Błąd co do jedności, nierozerwalności lub godności sakramentalnej małżeństwa
6. Symulacja zgody małżeńskiej
6.1. Zjawisko symulacji
6.2. Symulacja całkowita
6.3. Symulacja częściowa
7. Postawienie warunku
8. Przymus i bojaźń
ROZDZIAŁ X. Sposób wyrażenia zgody małżeńskiej
1. Wprowadzenie
2. Wymogi o charakterze ogólnym
3. Wyrażenie zgody małżeńskiej przez pełnomocnika
4. Wyrażenie zgody małżeńskiej przy udziale tłumacza
ROZDZIAŁ XI. Forma zawarcia małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Rys historyczny
3. Forma zwyczajna
4. Forma nadzwyczajna
5. Obowiązek zachowania formy kanonicznej zawarcia małżeństwa
6. Miejsce zawarcia małżeństwa
7. Forma liturgiczna
8. Wpis małżeństwa do ksiąg parafialnych
ROZDZIAŁ XII. Zawarcie małżeństwa "konkordatowego"
1. Wprowadzenie
2. Przesłanki zawarcia małżeństwa
2.1. Złożenie przez nupturientów oświadczenia woli jednoczesnego zawarcia
małżeństwa podlegającego prawu polskiemu
2.2. Sporządzenie aktu małżeństwa w urzędzie stanu cywilnego
3. Tryb postępowania przewidziany dla zawarcia małżeństwa
3.1. Wystawienie zaświadczenia przez kierownika urzędu stanu cywilnego
3.2. Przedłożenie zaświadczenia duchownemu
3.3. Przyjęcie przez duchownego oświadczenia woli stron jednoczesnego zawarcia
małżeństwa podlegającego prawu polskiemu
3.4. Sporządzenie przez duchownego zaświadczenia
3.5. Przekazanie przez duchownego zaświadczenia do urzędu stanu cywilnego
3.6. Sporządzenie aktu małżeństwa przez kierownika urzędu stanu cywilnego
4. Uwagi końcowe
ROZDZIAŁ XIII. Małżeństwa mieszane
1. Wprowadzenie
2. Zakaz zawierania małżeństwa mieszanego i uchylenie zakazu
3. Kompetencje konferencji episkopatu w zakresie warunków wymaganych do udzielenia
zezwolenia na zawarcie małżeństwa mieszanego
4. Forma zawarcia małżeństwa mieszanego i dyspensa od jej zachowania
5. Zakaz stosowania podwójnej formy zawierania małżeństwa oraz równoczesnego pytania
stron o zgodę małżeńską
6. Opieka duszpasterska nad małżonkami i ich dziećmi w małżeństwach mieszanych
ROZDZIAŁ XIV. Małżeństwa zawierane tajnie
1. Wprowadzenie
2. Warunki zawarcia małżeństwa
3. Ustanie obowiązku zachowania tajemnicy
4. Zapis faktu zawarcia małżeństwa
ROZDZIAŁ XV. Skutki małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Skutki dotyczące małżonków
3. Skutki dotyczące potomstwa
4. Prawne pochodzenie i uprawomocnienie potomstwa
ROZDZIAŁ XVI. Rozłączenie małżonków
1. Wprowadzenie
2. Rozwiązanie węzła małżeńskiego
2.1. Nierozerwalność małżeństwa zawartego i dopełnionego
2.2. Rozwiązanie małżeństwa zawartego, lecz niedopełnionego
2.3. Przywilej pawłowy
2.4. Rozwiązanie małżeństwa między nieochrzczonymi lub między stroną ochrzczoną i
nieochrzczoną mocą pełni władzy papieskiej na korzyść wiary
2.5. Domniemanie na korzyść przywileju wiary
3. Separacja podczas trwania węzła małżeńskiego
ROZDZIAŁ XVII. Konwalidacja małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Konwalidacja zwykła
2.1. Uważnienie małżeństwa nieważnego z powodu przeszkody małżeńskiej
2.2. Uważnienie małżeństwa nieważnego z powodu braku zgody małżeńskiej lub jej
wady
2.3. Uważnienie małżeństwa nieważnego z powodu braku formy
3. Konwalidacja nadzwyczajna ("w zawiązku")
3.1. Rys historyczny
3.2. Struktura aktu uważnienia
3.3. Warunki uważnienia
3.4. Władza uważnienia
ROZDZIAŁ XVIII. Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa
1. Wprowadzenie
2. Wprowadzenie sprawy
2.1. Właściwość sądu i prawo do zaskarżenia małżeństwa
2.2. Skarga powodowa
2.3. Przyjęcie lub odrzucenie skargi powodowej
2.4. Wezwanie i zawiadomienie stron
2.5. Zawiązanie sporu
2.6. Niestawiennictwo stron
3. Zawieszenie, umorzenie i zrzeczenie się instancji
4. Postępowanie dowodowe
4.1. Dowody
4.1.2. Rodzaje dowodów
4.2. Publikacja akt
4.3. Zamknięcie postępowania dowodowego
5. Dyskusja w sprawie
6. Wydanie wyroku
7. Przesłanie sprawy do sądu apelacyjnego i postępowanie
8. Skarga o nieważność wyroku
9. Apelacja
10. Nowe wprowadzenie sprawy
11. Proces oparty na dokumentach
12. Koszty sądowe i bezpłatna pomoc
Bibliografia
464 strony, A5, oprawa miękka