Dr Monika Florczak-Wątor prowadzi równocześnie rozważania na płaszczyźnie
teoretycznoprawnej, dogmatycznej i orzeczniczej. Ta wielopłaszczyznowość rozważań
powoduje, że niniejsza praca powinna spotkać się z zainteresowaniem teoretyków prawa,
konstytucjonalistów, przedstawicieli poszczególnych gałęzi prawa oraz praktyków.
Dr Monika Florczak-Wątor jest adiunktem w Katedrze Prawa
Konstytucyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracownikiem Biura Trybunału
Konstytucyjnego, radcą prawnym. W swoim dorobku naukowym posiada prace z zakresu
problematyki sądownictwa konstytucyjnego, praw i wolności jednostki oraz integracji
europejskiej.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział I
TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY JAKO ORGAN KONTROLI KONSTYTUCYJNOŚCI PRAWA
1. Istota i teoretyczne uzasadnienie kontroli konstytucyjności prawa
1. 1. Uwagi wprowadzające
1. 2. Ochrona hierarchicznej zgodności norm
1. 3. Ochrona nadrzędności konstytucji i jej aksjologii
1. 4. Ochrona praw i wolności jednostki
2. Pozycja ustrojowa polskiego Trybunału Konstytucyjnego
2. 1. Sąd konstytucyjny w świetle zasady trójpodziału władzy
2. 2. Polski Trybunał Konstytucyjny a ustawodawca
2. 3. Polski Trybunał Konstytucyjny a sądownictwo
3. Kompetencja Trybunału Konstytucyjnego do kontroli konstytucyjności prawa
3. 1. Przedmiot kontroli
3. 2. Wzorzec kontroli
3. 3. Kryteria kontroli
3. 4. Tryb kontroli
4. Wnioski odnoszące się do modelu kontroli konstytucyjności prawa w Polsce
Rozdział II
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ORZECZEŃ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO W PRZEDMIOCIE
KONSTYTUCYJNOŚCI PRAWA
1. Charakter prawny orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
2. Ostateczność orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
2. 1. Ostateczność w aspekcie niepodważalności orzeczeń
2. 2. Ostateczność w aspekcie niezaskarżalności orzeczeń
2. 3. Ostateczność w aspekcie niewzruszalności orzeczeń
3. Moc powszechnie obowiązująca orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
3. 1. Istota mocy powszechnie obowiązującej
3. 2. Aspekt pozytywny (skutek erga omnes)
3. 3. Aspekt negatywny (res iudicata)
3. 4. Zasada ne bis in idem
4. Zasięg czasowy orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
4. 1. Punkt wyjścia: nieważność czy unieważnialność?
4. 2. Analiza regulacji prawnej zasięgu czasowego orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
4. 3. Zasięg czasowy orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w świetle poglądów
judykatury
5. Ogłaszanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
5. 1. Regulacja prawna i jej niejasności
5. 2. Ustne ogłoszenie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i jego skutki prawne
5. 3. Ogłoszenie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w organie publikacyjnym i jego
skutki
5. 4. Nieprawidłowości w ogłoszeniu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ich skutki
prawne
6. Wykonywanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
6. 1. Regulacja prawna i jej niejasności
6. 2. Specyfika wykonywania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
Rozdział III
RODZAJE ORZECZEŃ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO W PRZEDMIOCIE KONSTYTUCYJNOŚCI PRAWA
1. Uwagi wprowadzające
2. Wyroki o tzw. prostych skutkach prawnych
2. 1. Wyroki "o zgodności" i "o niezgodności"
2. 2. Wyroki "o braku niezgodności"
3. Wyroki interpretacyjne
3. 1. Definicja
3. 2. Celowość wydawania wyroków interpretacyjnych
3. 3. Praktyka wydawania wyroków interpretacyjnych
3. 4. Spór o dopuszczalność wydawania wyroków interpretacyjnych
4. Wyroki zakresowe
4. 1. Definicja
4. 2. Celowość wydawania wyroków zakresowych
4. 3. Praktyka wydawania wyroków zakresowych
4. 4. Spór o dopuszczalność wydawania wyroków zakresowych
5. Wyroki aplikacyjne
5. 1. Definicja
5. 2. Celowość wydawania wyroków aplikacyjnych
5. 3. Praktyka wydawania wyroków aplikacyjnych
5. 4. Spór o dopuszczalność wydawania wyroków aplikacyjnych
6. Wyroki z klauzulą odraczającą
6. 1. Definicja
6. 2. Celowość wydawania wyroków z klauzulą odraczającą
6. 3. Praktyka wydawania wyroków z klauzulą odraczającą
6. 4. Spór o dopuszczalność wydawania wyroków z klauzulą odraczającą
7. Wyroki prewencyjne
7. 1. Definicja
7. 2. Celowość wydawania wyroków prewencyjnych
7. 3. Praktyka wydawania wyroków prewencyjnych
8. Postanowienia sygnalizacyjne
8. 1. Istota postanowień sygnalizacyjnych i praktyka ich wydawania
8. 2. Inne sposoby sygnalizowania luk i uchybień w prawie
Rozdział IV
SKUTKI ORZECZEŃ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO DLA SYSTEMU PRAWNEGO
1. Uwagi wprowadzające
2. Skutki "prostego" wyroku negatywnego
2. 1. Utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego
2. 2. Problem niekonstytucyjności przepisu uchylonego
2. 3. Problem niekonstytucyjności przepisu nowelizującego
2. 4. Problem niekonstytucyjności umowy międzynarodowej
3. Skutki "prostego" wyroku afirmatywnego
4. Skutki wyroku interpretacyjnego
5. Skutki wyroku zakresowego
6. Skutki wyroku z klauzulą odraczającą
7. Skutki wyroku prewencyjnego
Rozdział V
SKUTKI ORZECZEŃ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO DLA PRAWODAWCY
1. Powinność czy obowiązek podjęcia działań prawodawczych?
2. Ograniczenia w zakresie swobody prawodawczej
3. Odpowiedzialność za bezprawie normatywne i zaniechanie legislacyjne
4. Problemy związane z wykonywaniem wyroków Trybunału Konstytucyjnego przez prawodawcę
Rozdział VI
SKUTKI ORZECZEŃ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO DLA SPRAW "W TOKU"
1. Skutki orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dla sprawy, w której zadano
pytanie prawne
2. Skutki orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dla spraw toczących się przed sądami i
organami administracyjnymi
Rozdział VII
SKUTKI ORZECZEŃ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO DLA SPRAW PRAWOMOCNIE ZAKOŃCZONYCH
1. Instytucja sanacji niekonstytucyjności i jej znaczenie
2. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego pozwalające na uruchomienie procedury sanacyjnej
3. Sanacja niekonstytucyjności poprzez wznowienie postępowania
3. 1. Wznowienie postępowania cywilnego
3. 2. Wznowienie postępowania karnego
3. 3. Wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego
3. 4. Wznowienie postępowania administracyjnego
3. 5. Wznowienie postępowania podatkowego
3. 6. Inne sposoby sanacji niekonstytucyjności
4. Wpływ orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego na pozasądowe czynności prawne
Wnioski de legeferenda
Bibliografia
Wykaz orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu
Administracyjnego
252 strony, B5, oprawa miękka