„Książka, którą oddajemy do rąk czytelników, jest efektem pracy grupy byłych
oraz obecnych studentów Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Warszawskiego. Postawili sobie za cel zaprezentowanie wypowiedzi organów
władzy sądowniczej dotyczących Konstytucji
z 2 kwietnia 1997 r. Dało to możliwość przedstawienia rzeczywistej treści, jakiej
nabrały jej przepisy w ciągu dziesięciu lat swojego obowiązywania.
W książce zestawiono wybrane tezy z uzasadnień do orzeczeń przede wszystkim
Trybunału Konstytucyjnego oraz, choć rzadziej, Sądu Najwyższego,Naczelnego Sądu
Administracyjnego czy innych sądów.
Nie ma ona charakteru tradycyjnie rozumianego komentarza. Przede wszystkim pokazuje
sposób rozumienia przepisów ustawy zasadniczej przez organy władzy sądowniczej”.
Z wprowadzenia prof. dr. hab. Marka Zubika
Spis treści:
Przedmowa do drugiego wydania
Przedmowa
Wykaz skrótów
Zasada demokratycznego państwa prawnego
Zasada proporcjonalności
Zasada równości
Zasady wydawania rozporządzeń. Wyłączność ustawy
Zasada kadencyjności organów władzy publicznej
Przepisy Konstytucji w relacji do prawa Unii Europejskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997
r.
Preambuła
1.Suwerenność Narodu
2.Zasada pomocniczości
3.Zasada solidaryzmu
4.Zasada rzetelności funkcjonowania instytucji publicznych
5.Stosunek do przeszłości
6.Zasada współdziałania władz
Rozdział I. RZECZPOSPOLITA
Artykuł 1
Artykuł 2
1.Uwagi ogólne
2.Zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa
A.Zasada ochrony praw słusznie nabytych
B.Zasada niedziałania prawa wstecz - lex retro non agit
C.Zasada ochrony interesów w toku
D.Nakaz zachowania odpowiedniej vacatio legis
E.Zasada określoności przepisów prawa
F.Zasady techniki prawodawczej
3.Zasada sprawiedliwości społecznej
4.Inne
Artykuł 3
Artykuł 4
Artykuł 5
Artykuł 6
Artykuł 7
1.Uwagi ogólne
2.Zasada legalizmu jako wzorzec kontroli konstytucyjności
3.Wymóg istnienia gwarancji instytucjonalnych i proceduralnych dla realizacji zasady
legalizmu
4.Prawo a etyka
Artykuł 8
1.Bezpośrednie stosowanie Konstytucji
2.Wykładnia ustaw w zgodzie z Konstytucją
3.Nadrzędność Konstytucji a model prawa europejskiego
4.Inne
Artykuł 9
Artykuł 10
1.Zasada podziału władzy - uwagi ogólne
2.Relacje między władzą ustawodawczą a wykonawczą
3.Odrębność władzy sądowniczej
4.Zasada podziału władzy a samorząd terytorialny
5.Zasada podziału władzy a Unia Europejska
Artykuł 11
Artykuł 12
Artykuł 13
Artykuł 14
Artykuł 15
Artykuł 16
Artykuł 17
Artykuł 18
Artykuł 19
Artykuł 20
Artykuł 21
1.Własność
2.Dziedziczenie
3.Wywłaszczenie
Artykuł 22
Artykuł 23
Artykuł 24
Artykuł 25
1.Zasada równouprawnienia kościołów i związków wyznaniowych
la.Zasada bezstronności światopoglądowej władz publicznych
2.Status kościołów i związków wyznaniowych
3.Artykuł 25 a zasada równości
4.Stosunki między RP a kościołami i związkami wyznaniowymi
5.Inne
Artykuł 26
Artykuł 27
Artykuł 29
Rozdział II. WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA
Zasady ogólne
Artykuł 30
Artykuł 31
1.Zasada wolności człowieka (art. 31 ust. 1 i 2)
A.Uwagi ogólne
B.Zasada swobody umów
2.Warunki dopuszczalności ograniczenia konstytucyjnych wolności
i praw (art. 31 ust. 3 Konstytucji)
A.Uwagi ogólne
B.Wyłączność ustawy
C.Zasada proporcjonalności
D.Zakaz naruszania "istoty" prawa lub wolności
E.Inne
Artykuł 32
1.Treść zasady równości
A.Zakres podmiotowy zasady równości
B.Zasada równości a zasada sprawiedliwości społecznej
C.Artykuł 32 a inne przepisy Konstytucji nakazujące poszanowanie
zasady równości
D.Charakter ustrojowy zasady równości
2.Odstępstwa od zasady równości
3.Zasada równości na tle konkretnych rozwiązań ustawodawczych
Artykuł 33
Artykuł 35
Artykuł 36
Artykuł 37
Wolności i prawa osobiste
Artykuł 38
Artykuł 39
Artykuł 77
1.Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (art. 77 ust. 1)
A.Charakter odpowiedzialności
B.Przesłanki odpowiedzialności
C.Inne
2.Zakaz zamykania drogi sądowej (art. 77 ust. 2)
Artykuł 78
Artykuł 79
1.Uwagi ogólne
2.Podmiot legitymowany do wniesienia skargi
3.Przedmiot kontroli
A.Skarga na akty stosowania prawa
B.Skarga na zaniechanie prawodawcze
C.Skarga na akt prawa miejscowego
D.Skarga na umowę międzynarodową
4.Wzorzec kontroli
A.Powołanie jako wzorca art. 2 Konstytucji
B.Powołanie jako wzorca art. 31 ust. 3 Konstytucji
C.Powołanie jako wzorca art. 32 Konstytucji
D.Powołanie jako wzorca przepisu umowy międzynarodowej
E.Powołanie jako wzorca innych przepisów
5.Przesłanka "ostatecznego orzeczenia"‘
6.Skutki uwzględnienia skargi
7.Wyłączenie skutków odroczenia wejścia w życie wyroku TK wobec autora skargi
8.Przymus fachowego sporządzenia skargi
9.Termin do wniesienia skargi
Artykuł 80
Artykuł 81
Obowiązki
Artykuł 83
Artykuł 84
Artykuł 85
Rozdział III. ŹRÓDŁA PRAWA
Artykuł 87
1.Charakterystyka systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego
2.Pojęcie aktu normatywnego
3.Inne
Artykuł 88
Artykuł 90
1.Uwagi ogólne
2.Zakres przekazania kompetencji organizacji międzynarodowej w kontekście akcesji do
Unii Europejskiej
3.Tryb wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej przekazującej kompetencje
organów władzy państwowej w niektórych sprawach
Artykuł 91
1.Zasada wykładni przyjaznej integracji europejskiej
2.Prawo europejskie a polski system prawny
3.Inne
Artykuł 92
1.Rozporządzenie jako akt wykonawczy
2.Rozdzielenie treści między rozporządzenie a ustawę
3.Szczegółowość ustawowego upoważnienia do wydania rozporządzenia
A.Szczegółowość podmiotowa
B.Szczegółowość przedmiotowa
C.Szczegółowość treściowa
4.Zakaz subdelegacji
5.Tryb wydania rozporządzenia
6.Upoważnienie ustawowe a wejście w życie Konstytucji z 1997 r.
7.Wpływ uchylenia upoważnienia ustawowego na obowiązywanie rozporządzenia
8.Rozporządzenie a konsekwencje przystąpienia Polski do UE
9.Inne
Artykuł 93
1.Uwagi ogólne
2.Otwarty system źródeł prawa wewnętrznego
3.Rozumienie "podległości" w kontekście aktów prawa wewnętrznego
4.Inne
Artykuł 94
Rozdział IV. SEJM I SENAT
Artykuł 95
1.Nierównorzędność izb parlamentu w realizacji funkcji ustawodawczej
2.Funkcja ustawodawcza parlamentu po wejściu Polski do Unii Europejskiej
3.Funkcja kontrolna Sejmu
Wybory i kadencja
Artykuł 96
Artykuł 98
Artykuł 99
Artykuł 100
Artykuł 101
Artykuł 103
Posłowie i senatorowie
Artykuł 104
Artykuł 105
Artykuł 106
Artykuł 107
Organizacja i działanie
Artykuł 110
Artykuł 111
Artykuł 112
Artykuł 118
1.Inicjatywa ustawodawcza
2.Obowiązek przedstawienia skutków finansowych ustawy wnoszonej do Sejmu
3.Udział innych podmiotów w procesie ustawodawczym
Artykuł 119
1.Uwagi ogólne
2.Zasada trzech czytań ustawy w Sejmie
3.Wnoszenie poprawek do projektu ustawy
Artykuł 120
Artykuł 12)
1.Uwagi ogólne
2.Wnoszenie przez Senat poprawek do ustawy uchwalonej przez Sejm
Artykuł 122
Artykuł 123
Artykuł 124
Referendum
Artykuł 125
Rozdział V. PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Artykuł 126
Artykuł 127
Artykuł 133
Artykuł 134
Artykuł 139
Artykuł 144
Artykuł 145
Rozdział VI. RADA MINISTRÓW I ADMINISTRACJA RZĄDOWA
Artykuł 146
Artykuł 148
Artykuł 152
Artykuł 153
Artykuł 156
Rozdział VII. SAMORZĄD TERYTORIALNY
Artykuł 163
Artykuł 164
Artykuł 165
Artykuł 166
Artykuł 167
Artykuł 168
Artykuł 169
1.Organy stanowiące i wykonawcze j.s.t. (art. 169 ust. 1)
2.Wybory do organów stanowiących j.s.t. (art. 169 ust. 2 i 3)
3.Ustrój wewnętrzny j.s.t. (art. 169 ust. 4)
Artykuł 170
Artykuł 171
Artykuł 172
Rozdział VIII. SĄDY I TRYBUNAŁY
Artykuł 173
Artykuł 174
Sądy
Artykuł 175
Artykuł 176
Artykuł 177
Artykuł 178
1.Bezstronność i niezawisłość sędziowska; niezależność sądownictwa
2.Godność sędziowska, system wynagrodzeń sędziowskich
Artykuł 179
Artykuł 180
Artykuł 181
Artykuł 183
Artykuł 184
Artykuł 186
Artykuł 187
Trybunał Konstytucyjny
Artykuł 188
1.Zakres kompetencji TK - uwagi ogólne
2."Akt normatywny" jako przedmiot kontroli TK
A.Uwagi ogólne
B.Uchwała Sejmu jako przedmiot kontroli TK
3.Kontrola konstytucyjności umów międzynarodowych
4.Kontrola konstytucyjności celów lub działalności partii politycznych
5.Kontrola konstytucyjności zaniechań prawodawczych
6.Kontrola konstytucyjności aktów prawa miejscowego
7.Kontrola konstytucyjności trybu uchwalenia ustawy
8.Zakres kompetencji TK a członkostwo Polski w Unii Europejskiej
9.Inne
Artykuł 189
Artykuł 190
1.Wyroki interpretacyjne i zakresowe
2.Ne bis in idem i res iudicata w postępowaniu przed TK
3.Odroczenie utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnego przepisu
4.Prawo do "wznowienia postępowania" po wyroku TK
5.Rozstrzyganie przez TK o skutkach swojego orzeczenia
6.Inne
Artykuł 191
1.Uwagi ogólne
2.Legitymacja szczególna
A.Krajowa Rada Sądownictwa
B.Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego
C.Związki zawodowe, organizacje pracodawców, organizacje zawodowe
D.Kościoły i inne związki wyznaniowe
Artykuł 192
Artykuł 193
Artykuł 194
Artykuł 195
Artykuł 197
1.Wznowienie postępowania przed TK
2.Wyłączenie sędziego TK
3.Interwencja uboczna w postępowaniu przed TK
4.Zabezpieczenie roszczenia w postępowaniu przed TK
5.Postanowienie tymczasowe w postępowaniu przed TK
6.Dopuszczalność modyfikacji przez Rzecznika Praw Obywatelskich zarzutów skargi
konstytucyjnej Trybunał Stanu
Artykuł 198
Artykuł 199
Artykuł 200
Artykuł 201
1.Pojęcie deliktu konstytucyjnego
2.Odpowiedzialność Prezydenta i członków Rady Ministrów przed
Trybunałem Stanu
3.Pozycja Trybunału Stanu
4.Kadencyjność Trybunału Stanu
Rozdział IX. ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA
Najwyższa Izba Kontroli
Artykuł 202
Artykuł 203
Artykuł 204
Artykuł 205
Artykuł 206
Artykuł 207
1.Uwagi ogólne
2.Zrzeszanie się pracowników NIK
3.Inne
Rzecznik Praw Obywatelskich
Artykuł 208
Artykuł 209
Artykuł 210
Artykuł 211
Artykuł 212
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Artykuł 213
Artykuł 214
Artykuł 215
1.Pozycja i uprawnienia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
2.Skład Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
3.Inne
Rozdział X. FINANSE PUBLICZNE
Artykuł 216
Artykuł 217
Artykuł 218
Artykuł 219
Artykuł 220
Artykuł 221
Artykuł 225
Artykuł 227
Rozdział XI. STANY NADZWYCZAJNE
Artykuł 228
Artykuł 232
Artykuł 233
Artykuł 234
Rozdział XII. ZMIANA KONSTYTUCJI
Artykuł 235
Rozdział XIII. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE
Artykuł 236
Artykuł 237
Artykuł 239
Artykuł 241
Artykuł 243
Wykaz cytowanych orzeczeń
966 stron, Format: 14.0x22.0cm, oprawa miękka
