Publikacja jest obecnie niedostępna.
Bezpieczeństwo energetyczne w pierwszej dekadzie XXI wieku bardzo dobrze się
wpisuje w modny ostatnio problem bezpieczeństwa energetycznego świata, regionu i
państwa.
Zwięzły tytuł jest zapowiedzią dobrej książki. Publikacja będzie szczególnie
przydatna jako rodzaj w pełni udanego podręcznika dla studentów i doktorantów ze
względu na brak jakiegokolwiek odpowiednika tego typu w polskiej literaturze, a także
wartościowa dla specjalistów.
Jak pisze Autor, „[...] złożoność relacji i powiązań między ekonomią,
biznesem i polityką rodzi potrzebę większej odpowiedzialności za wizję przyszłości
energetycznej świata.
[...] Wiek XXI będzie testem dla wypracowania formuły globalnego
zrównoważonego systemu bezpieczeństwa energetycznego.
Podejście multilateralne i stworzenie mechanizmów global energy governance wymaga jednak
woli politycznej i wspólnoty interesów państw eksporterów i importerów energii. W
świetle prezentowanych wniosków cel ten będzie jednak bardzo trudny do osiągnięcia, o
ile możliwy". Nic dodać, nic ująć! Moje uznanie budzi fakt, że Autor mimo braku
czasowego dystansu pozwalającego na spokojną, naukową analizę zagadnienia nie tylko
podjął wyzwanie, lecz także - co pragnę podkreślić - sprostał trudnościom
wynikającym z aktualności tematu.
Prof. zw. dr hab. Ryszard M. Czarny
Tomasz Młynarski - doktor nauk humanistycznych, adiunkt i wykładowca w
Katedrze Stosunków Międzynarodowych i Polityki Zagranicznej Uniwersytetu
Jagiellońskiego, stypendysta l'Institut d'Etudes Politiques w Rennes, specjalizuje się w
zagadnieniach dotyczących bezpieczeństwa energetycznego, instytucjonalizacji
bezpieczeństwa europejskiego i polityki zagranicznej współczesnej Francji.
Autor i współautor prac oraz artykułów, m.in. Francja wobec gtównych problemów
reformy instytucjonalnej Unii Europejskiej w XXI w. (2006), Problem (nie)bezpieczeństwa
energetycznego Europy i Unii Europejskiej (2009), Poland's Position towards the Reform
Treaty (2009), Strategia i koncepcje bezpieczeństwa Francji w XXI w. (2010). .
Spis treści:
Wykaz skrótów i terminów
Wstęp
Część I. Współczesny krajobraz bezpieczeństwa energetycznego
1. Uwarunkowania geologiczne i geopolityczne u progu drugiej dekady XXI wieku
1.1. Bilans zasobów surowcowych świata
1.2. Pojęcie i znaczenie bezpieczeństwa energetycznego
1.3. Geopolityka "energetycznych szachów" - surowce jako instrument nacisku
politycznego
2. Piractwo morskie jako zagrożenie dla globalnego systemu bezpieczeństwa
energetycznego
2.1. Zjawisko piractwa i terroryzmu morskiego
2.2. "Wąskie gardła" - główne trasy transportu ropy naftowej na świecie
Część II. Uwarunkowania polityki energetycznej państw amerykańskich
3. Polityka energetyczna państw Ameryki Północnej
3.1. Polityka energetyczna Stanów Zjednoczonych
3.1.1. Zasoby surowcowe Stanów Zjednoczonych
3.1.2. Znaczenie ropy naftowej w gospodarce Stanów Zjednoczonych i kierunki
dywersyfikacji dostaw
3.1.3. Ropa naftowa w bliskowschodniej polityce Stanów Zjednoczonych
3.1.4. Gaz łupkowy - czyli gorączka złota XXI wieku
3.2. Polityka energetyczna Kanady
4. Geopolityka surowcowa państw Ameryki Łacińskiej
4.1. Zasoby naturalne Ameryki Łacińskiej
4.2. Zasoby i polityka energetyczna Meksyku
4.3. Zasoby i polityka energetyczna Wenezueli
4.4. Potencjał energetyczny pozostałych państw regionu
4.4.1. Ekwador
4.4.2. Brazylia
4.4.3. Boliwia
4.4.4. Kolumbia
4.4.5. Chile, Urugwaj, Paragwaj i Argentyna
Część III. Afryka i Australia jako potęgi surowcowe
5. Zasoby węglowodorów w Afryce
5.1. Algieria
5.2. Angola
5.3. Egipt
5.4. Gwinea Równikowa
5.5. Libia
5.6. Nigeria
5.7. Republika Południowej Afryki
5.8. Sudan
6. Zasoby mineralne Australii
6.1. Bilans i założenia polityki energetycznej
6.2. Australia jako światowy eksporter surowców energetycznych
6.2.1. Ropa naftowa i gaz ziemny
6.2.2. Zasoby węgla kamiennego i brunatnego
6.2.3. Energia odnawialna
6.2.4. Rudy uranu
Część IV. Unia Europejska - Rosja i republiki Kaukazu: energetyczna
współzależność
7. Europejska koncepcja bezpieczeństwa energetycznego
7.1. Bilans energetyczny Unii Europejskiej: nierównowaga zależności
7.1.1. Problem dywersyfikacji dostaw surowców
7.1.2. Budowa wspólnego rynku energetycznego wewnątrz UE
7.1.3. Przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i zwiększenie udziału OZE
7.1.4. Zintegrowanie wspólnej wizji polityki energetycznej państw członkowskich w
ramach WPZiB UE
7.2. Znaczenie regionu nordyckiego dla bezpieczeństwa energetycznego Europy
8. Rosyjskie "gry gazowe" - surowce w służbie potencjału siły
państwa
8.1. Zasoby surowcowe Rosji
8.2. Strategiczne szlaki transportu rosyjskiej ropy naftowej i gazu ziemnego
8.3. Polityka energetyczna Gazpromu: polityka czy ekonomia?
8.4. Rosyjskie inwestycje w infrastrukturę przesyłu gazu
8.4.1. NordStream
8.4.2. South Stream
8.5. Problem dialogu energetycznego UE - Rosja
8.5.1. Solidarność energetyczna UE a współpraca gigantów
8.5.2. "Co jest dobre dla Gazpromu, jest dobre dla Rosji", czyli rosyjskie
inwestycje w europejskim sektorze energetycznym
9. Rywalizacja energetyczna w basenie Morza Kaspijskiego w XXI wieku
9.1. Status Morza Kaspijskiego: Its a Sea! It‘s a Lake! No. It‘s a Pool of Oil
9.2. Zasoby państw basenu Morza Kaspijskiego
9.2.1. Azerbejdżan
9.2.2. Kazachstan
9.2.3. Turkmenistan
9.2.4. Uzbekistan
9.3. Rosyjskie interesy energetyczne wobec byłych republik radzieckich
9.4. Niespójność polityki UE wobec państw regionu Azji Środkowej
9.4.1. Nabucco
9.4.2. Gazociąg ITGI
9.4.3. WhiteStream ("Biały Potok")
9.4.4. AGRI - White Stream II
9.5. Kraje Azji Środkowej a Chiny
Część V. Bezpieczeństwo energetyczne "nowych potęg"
10. Globalne implikacje polityki bezpieczeństwa energetycznego Chin w XXI wieku
10.1. Polityka energetyczna Chińskiej Republiki Ludowej
10.1.1. Bilans potrzeb surowcowych Chin
10.1.2. Narodowa polityka i chińskie koncerny naftowe
10.1.3. "Czułe punkty" chińskiej polityki energetycznej
10.2. Ekspansja energetyczna Państwa Środka
10.2.1. Chiny - nowy gracz w regionie Bliskiego Wschodu
10.2.2. "My jesteśmy fabryką świata - niech Afryka będzie naszym
spichlerzem", czyli chińska obecność na Czarnym Lądzie
10.2.3. Chińska polityka energetyczna wobec krajów Azji
10.2.4. Chińska współpraca energetyczna z krajami Ameryki Łacińskiej
11. Polityka energetyczna Indii
11.1. Zasoby surowców a potrzeby konsumpcyjne
11.2. Projekty dywersyfikacji źródeł importu gazu ziemnego
11.2.1. Gazociąg pokoju: Iran - Pakistan - Indie (IPI)
11.2.2. Gazociąg Turkmenistan - Afganistan - Pakistan - Indie
11.2.3. Birma/Myanmar: nowy szlak importowy
11.2.4. Dywersyfikacja paliw: skroplony gaz ziemny
11.2.5. Rozwój energetyki jądrowej
12. Japonia - "potęga energetycznego ubóstwa"
12.1. Zasoby a potrzeby surowcowe
12.2. Japoński przemysł energetyki jądrowej
Część VI. Energetyczne szanse i wyzwania XXI wieku
13. OPEC - w uścisku kartelu
13.1. Geneza i funkcjonowanie OPEC/OAPEC
13.2. Charakterystyka surowcowa wybranych państw członkowskich OPEC
13.2.1. Arabia Saudyjska
13.2.2. Kuwejt
13.2.3. Zjednoczone Emiraty Arabskie
13.2.4. Katar
13.2.5. Irak
13.2.6. Iran
14. Arktyka - potencjalny "spichlerz" energetyczny świata
14.1. Wyścig o złoża Arktyki
14.2. Problem statusu regionu arktycznego
14.2.1. Komisja do spraw Granic Szelfu Kontynentalnego ONZ
14.2.2. Stanowisko państw arktycznych
14.2.2.1. Rosja
14.2.2.2. Kanada
14.2.2.3. Dania
14.2.2.4. Norwegia
14.2.2.5. Stany Zjednoczone
14.3. Pozostali aktorzy zainteresowani obecnością w Arktyce
Zakończenie
Spis rysunków, tabel, map, schematów i zdjęć
Bibliografia
320 stron, B5, oprawa miękka
