Praca przedstawia współczesny system prawny polskich finansów
publicznych.
Poświęcona jest poszczególnym dziedzinom prawa finansowego. Przedstawia:
prawo budżetowe państwa i samorządu terytorialnego, prawo o dochodach publicznych i
podatkach, prawo o długu publicznym, dochody samorządów terytorialnych, publiczne prawo
bankowe, pozycję i instrumenty działania Narodowego Banku Polskiego, instytucje
finansowe ubezpieczeń społecznych, zdrowotnych, system finansowy Unii Europejskiej.
Praca skierowana jest do studentów i praktyków - prawników, urzędników
państwowych i samorządowych, pracowników urzędów skarbowych, regionalnych izb
obrachunkowych, samorządowych kolegiów odwoławczych, organów kontrolnych, banków,
instytucji ubezpieczeń. Podręcznik uwzględnia stan prawny na dzień 15 września 2010
r.
Spis treści:
Przedmowa,
Rozdział I ZAGADNIENIA OGÓLNE PUBLICZNEJ GOSPODARKI FINANSOWEJ I PRAWA
FINANSOWEGO
1. Przedmiot, cechy i funkcje publicznej gospodarki finansowej
2. Podmioty prowadzące publiczną gospodarkę finansową
3. Rozłożenie zadań, wydatków i dochodów pomiędzy państwo a samorządy
terytorialne. Zasada subsydiarności
4. Pojęcie i przedmiot prawa finansowego
5. Ogólne założenia prawa finansowego RP
6. Formy prawne działalności finansowej administracji rządowej i samorządu
terytorialnego
7. Źródła prawa finansowego
8. Polityka finansowa
9. Nauki finansowe
Rozdział II PRAWO BUDŻETOWE PAŃSTWA
1. Budżet państwa i zasady budżetowe
2. Charakter prawny ustawy budżetowej
3. Państwowe jednostki sektora finansów publicznych
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Jednostki budżetowe
3.3. Państwowe fundusze celowe
3.4. Państwowe agencje wykonawcze, uczelnie publiczne, instytucje kultury, publiczne
zakłady opieki zdrowotnej
3.5. Inne formy organizacyjne
4. Klasyfikacje budżetowe w budżecie państwa
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Części budżetu państwa
4.3. Działy budżetowe i rozdziały budżetowe
4.4. Paragrafy dochodów, wydatków, środków, przychodów i rozchodów
5. Opracowanie i uchwalanie budżetu państwa
5.1. Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej i projekt ustawy budżetowej
5.2. Wieloletni plan finansowy państwa
5.3. Budżetowe prace Sejmu, Senatu i Prezydenta
6. Instytucje prawne wykonywania ustawy budżetowej
7. Kontrola wykonania budżetu państwa, kontrola finansowa, audyt wewnętrzny
8. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Rozdział III PRAWO BUDŻETOWE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1. Uwagi ogólne
2. Pojęcie budżetu jednostki samorządu terytorialnego i jego charakter prawny
3. Zasady budżetowe w budżecie samorządowym
4. Jednostki samorządowego sektora finansów publicznych
4.1. Jednostki budżetowe
4.2. Samorządowe zakłady budżetowe
4.3. Samorządowe instytucje kultury, publiczne zakłady opieki zdrowotnej, inne formy
organizacyjne
5. Podział dochodów i wydatków oraz klasyfikacja budżetowa w samorządach
5.1. Dochody i wydatki bieżące oraz dochody i wydatki majątkowe
Pojęcie klasyfikacji budżetowej
5.2. Działy budżetowe i rozdziały budżetowe
5.3. Paragrafy dochodów, wydatków, środków, przychodów i rozchodów
6. Opracowanie projektu i uchwalanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
7. Wykonywanie uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego
8. Kontrola wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
9. Pozycja, zadania i organy regionalnych izb obrachunkowych
10. Działalność kontrolna, nadzorcza i opiniodawcza regionalnych izb obrachunkowych
Rozdział IV PRAWO O WYDATKACH PAŃSTWA I SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1. Zadania państwa a wydatki państwowe
2. Struktura prawna wydatków budżetu państwa
3. Wynagrodzenia pracowników państwowej sfery budżetowej
4. Dotacje z budżetu państwa i wydatki inwestycyjne
5. Wydatki nabywcze. Prawo zamówień publicznych
6. Charakterystyka zadań i wydatków jednostek samorządu terytorialnego
7. Struktura i formy prawne wydatków jednostek samorządu terytorialnego
Rozdział V DOCHODY PUBLICZNE I PRAWO PODATKOWE
1. Rodzaje dochodów publicznych
2. Pojęcie, elementy konstrukcji i funkcje podatku
3. Klasyfikacje podatkowe
4. Obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe. Podatnik, płatnik, inkasent
5. Powstawanie i wygasanie zobowiązań podatkowych
6. Odpowiedzialność majątkowa za zobowiązania podatkowe
7. Organy podatkowe i postępowanie podatkowe
8. Egzekucja należności podatkowych i odpowiedzialność karna skarbowa
Rozdział VI POZYCJA I USTRÓJ FINANSOWO-PRAWNY PRZEDSIĘBIORSTW PUBLICZNYCH
1. Zagadnienia ogólne
2. Ogólne spojrzenie na przedsiębiorstwa publiczne w II RP
3. Przedsiębiorstwa państwowe i spółki Skarbu Państwa prowadzone współcześnie
4. Podmioty gospodarcze sektora samorządowego
Rozdział VII PRAWO O DOCHODACH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1. Systemy podziału źródeł podatkowych pomiędzy państwo i samorządy terytorialne
1.1. System konkurencji podatkowej
1.2. System rozgraniczenia źródeł podatkowych pomiędzy państwo a samorząd
1.3. System dodatków do podatków
1.4. System udziałów podatkowych
1.5. Systemy mieszane
1.6. Ustawy o dochodach samorządu w Polsce
2. Dochody jednostek samorządu terytorialnego w przepisach Konstytucji i Europejskiej
Karty Samorządu Lokalnego
3. Kompetencje podatkowe samorządów terytorialnych
4. Udziały podatkowe jako źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego
4.1. Udział samorządów terytorialnych w podatku dochodowym od osób fizycznych
4.2. Udział samorządów terytorialnych w podatku dochodowym od osób prawnych
5. Subwencje ogólne jako dochody gminy (subwencja wyrównawcza, uzupełniająca,
równoważąca)
6. Subwencje ogólne dla powiatu (subwencja wyrównawcza, uzupełniająca, równoważąca)
7. Subwencje ogólne jako dochody samorządu województwa (subwencja wyrównawcza,
uzupełniająca, regionalna)
8. Wpłaty gmin, powiatów i województw. Wyrównania poziome
9. Subwencja oświatowa
10. Dotacje celowe jako źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego
10.1. Pojęcie i rodzaje dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego
10.2. Dotacje celowe na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej
10.3. Dotacje celowe na finansowanie zadań własnych samorządu
11. Środki z budżetu Unii Europejskiej
Rozdział VIII DŁUG PUBLICZNY PAŃSTWA I SAMORZĄDÓW TERYTORIALNYCH
1. Dług publiczny państwa
1.1. Pojęcie i znaczenie długu publicznego i długu Skarbu Państwa
1.2. Regulacje konstytucyjne dotyczące długu publicznego
1.3. Dług publiczny w świetle ustawy o finansach publicznych
1.4. Skarbowe papiery wartościowe
1.5. Procedury oszczędnościowe i sanacyjne dotyczące deficytu i długu publicznego
1.6. Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa, Banku Gospodarstwa Krajowego, państwowych
osób prawnych
2. Dług publiczny samorządu terytorialnego
2.1. Pojęcie i ogólna charakterystyka długu publicznego jednostek samorządu
terytorialnego
2.2. Przychody i rozchody budżetowe samorządu
2.3. Pożyczki i kredyty zaciągane przez jednostki samorządu terytorialnego
2.4. Finansowanie przejściowych potrzeb finansowych samorządu w trakcie roku
budżetowego
2.5. Obligacje samorządowe
2.6. Poręczenia i gwarancje jednostek samorządu terytorialnego
2.7. Granice zadłużenia jednostki samorządu terytorialnego
Rozdział IX PUBLICZNE PRAWO BANKOWE, PRAWO WALUTOWE I DEWIZOWE
1. Prawo bankowe - charakterystyka ogólna
2. Formy prawne banków
3. Komisja Nadzoru Finansowego i nadzór nad bankami komercyjnymi
4. Ustrój pieniężny
5. Pozycja i organy Narodowego Banku Polskiego
6. Instrumenty polityki pieniężnej stosowane przez Narodowy Bank Polski
6.1. Rezerwy obowiązkowe banków komercyjnych w NBP
6.2. Kredyt refinansowy udzielany przez NBP
6.3. Dyskonto i redyskonto weksli stosowane przez NBP
6.4. Operacje NBP na rynku finansowym
7. Instytucje prawa dewizowego
Rozdział X SYSTEM FINANSOWY UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I ZDROWOTNYCH
1. System finansowy ubezpieczeń społecznych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz
Ubezpieczeń Społecznych
2. Otwarte fundusze emerytalne i ich powiązanie z budżetem państwa
3. Dobrowolne systemy emerytalne
4. Ubezpieczenie społeczne rolników
5. Ubezpieczenie zdrowotne i jego system finansowy
Rozdział XI FINANSE UNII EUROPEJSKIEJ ZWIĄZKI FINANSOWE POLSKI Z UNIĄ
EUROPEJSKĄ
1. Pozycja prawna Unii Europejskiej
2. Budżet Unii Europejskiej - pojęcie i procedura budżetowa
3. Dochody i wydatki budżetu Unii Europejskiej
4. Unia Walutowa. Europejski Bank Centralny
5. Zagadnienia finansowo-prawne związków Polski z Unią Europejską
294 strony, B5, oprawa miękka
