Autor przeprowadził gruntowną analizę aktów normatywnych, literatury
przedmiotu i praktyki ustrojowej, zwłaszcza orzecznictwa prawnokonstytucyjnego. Wartość
pracy podnoszą jej wątki prawnoporównawcze i rys historyczny.
Choć budżet jest jedną z centralnych instytucji ustrojowych, to jednak
problematyka ta nie była podejmowana w polskiej literaturze naukowej przez wiele lat.
stan prawny: 1 czerwca 2001 r.
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów wykorzystanych w książce
Wstęp
Rozdział I. Uwarunkowania instytucji budżetu państwa w prawie
1. Określenie pojęcia budżetu w prawie
2. Historyczne uwarunkowania instytucji budżetu państwa
3. Plan finansowy, budżet, budżet państwa
4. Prawo budżetowe
5. Pojęcie zasad budżetowych w nauce prawa
Rozdział II. Budżet państwa w prawie konstytucyjnym
1. Problem definicji legalnej budżetu państwa
2. Doktryny prawne instytucji budżetu
a. Doktryna klasyczna
b. Doktryna niemiecka
c. Doktryna warunku prawnego
3. Problem normatywności ustawy budżetowej
4. Części składowe (budowa) ustawy budżetowej
5. Ustrojowe cele instytucji i znaczenie budżetu państwa
6. Wybrane zasady i wartości konstytucyjne kształtujące instytucję budżetu
państwa
Rozdział III. Cechy formalne ustawy budżetowej
1. Ustawa budżetowa w systemie źródeł prawa
a. Ustawa budżetowa w hierarchii źródeł prawa
b. Ustawa budżetowa a ustawa o finansach publicznych, ustawa okołobudżetowa oraz
inne ustawy
Ustawa budżetowa a ustawa określająca tzw. część ogólną prawa budżetowego
Ustawa budżetowa a ustawa okołobudżetowa
Ustawa budżetowa a inne ustawy
2. Budżet - ustawą roczną
a. Rok budżetowy
b. Ponadroczne obładowanie budżetu państwa
c. Konstytucyjny nakaz corocznego istnienia budżetu państwa i jego skutki
Rozdział IV. Cechy materialne ustawy budżetowej
1. Pojęcie obładowania przedmiotowego (treściowego) ustawy budżetowej
2. Problem obładowania przedmiotowego ustaw budżetowych w Polsce
3. Konstytucja a zasada odrębności materii ustawy budżetowej
4. Konstytucyjne wymagania dotyczące treści ustawy budżetowej
a. Zasada wyłączności ustawy budżetowej w określaniu budżetu państwa oraz ustawy
o prowizorium budżetowym w określaniu prowizorium budżetowego (zasada jedności i
jawności)
b. Zasada całościowego (powszechnego) ujęcia dochodów i wydatków państwa w
ustawie budżetowej
c. Obowiązek szczegółowości ustawy budżetowej
d. Zasada względnego zrównoważenia budżetu państwa
e. Zasada wyłączności Rady Ministrów w określaniu górnego poziomu deficytu
budżetowego państwa
5. Charakter ustrojowoprawny deficytu budżetowego jako zawartości ustawy budżetowej
Rozdział V. Procedura budżetowa
1. Inicjatywa ustawodawcza
a. Wykonanie inicjatywy ustawodawczej
Konstytucyjne cechy prawa inicjatywy ustawodawczej rządu
Konstytucyjne pojecie wyjątkowych przypadków
Obowiązek istnienia podstawy prawnej do prowadzenia gospodarki budżetowej państwa
Ustawa budżetowa albo ustawa o prowizorium budżetowym
b. Ustawowo określone elementy procedury budżetowej poprzedzające etap prac
sejmowych
Opracowanie projektu ustawy budżetowej
Opiniowanie projektu ustawy budżetowej
c. Ustawowe wymagania dotyczące projektu budżetu państwa i ustawy budżetowej
d. Dopuszczalność zastosowania pilnej ścieżki legislacyjnej do ustawy budżetowej
2. Procedura budżetowa w Sejmie i Senacie
a. Procedura budżetowa w Sejmie
Wniesienie projektu ustawy budżetowej do Sejmu
Ogólne warunki rozpatrzenia projektu ustawy budżetowej w Sejmie określone w
konstytucji
Procedura budżetowa w regulaminie izby
Wnoszenie poprawek do projektu ustawy budżetowej
b. Procedura budżetowa w Senacie
3. Uprawnienia Prezydenta jako część procedury budżetowej
4. Orzekanie w sprawie ustawy budżetowej przez Trybunał Konstytucyjny
a. Określenie ogólnych kompetencji Trybunału
b. Legitymacja do uruchamiania procedury badania konstytucyjności ustawy budżetowej
przez Trybunał
c. Skutek upływu roku budżetowego na zakres kognicji Trybunału Konstytucyjnego do
badania budżetu państwa
d. Rozstrzygnięcie i skutki prawne orzeczenia TK
5. Dokonywanie zmian w ustawie budżetowej oraz ich forma
Rozdział VI. Skutki prawne nieuchwalenia ustawy budżetowej
1. Pojęcie budżetowych procedur awaryjnych
2. Ustawa o prowizorium budżetowym
3. Prowadzenie gospodarki finansowej państwa w sytuacji niedojścia do skutku ustawy
budżetowej i ustawy o prowizorium budżetowym
a. Niewejście ustawy budżetowej (ustawy o prowizorium budżetowym) przed
rozpoczęciem roku budżetowego
b. Gospodarka budżetowa państwa bez projektu i ustawy budżetowej
4. Skrócenie kadencji parlamentu
Rozdział VII. Prowadzenie gospodarki budżetowej. Skwitowanie rachunków
państwa
1. Prowadzenie gospodarki budżetowej
2. Budżet państwa i gospodarka budżetowa w stanach nadzwyczajnych
3. Skwitowanie rachunków państwa
a. Przedłożenie Sejmowi sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej
b. Merytoryczna ocena rządowego sprawozdania
c. Rozpatrzenie rządowego sprawozdania przez Sejm
d. Podjęcie przez Sejm rozstrzygnięcia w przedmiocie absolutorium
e. Skutki prawne podjęcia przez Sejm uchwały w przedmiocie absolutorium
Zakończenie
Tabele
Wykaz podstawowej literatury
353 strony, A5, oprawa miękka