Książka Barnesa i Mercera stanowi zwięzłe i przystępne wprowadzenie w
koncepcję niepełnosprawności.
Opierając się na bogatej literaturze przedmiotu i odwołując się do
różnych punktów widzenia, autorzy badają rozwój idei niepełnosprawności i
przedstawiają szeroko zakrojoną krytykę dominujących poglądów. Książka podkreśla
wykluczenie ludzi niepełnosprawnych i ich marginalizację w najważniejszych obszarach
społecznej aktywności w różnych kontekstach historycznych i kulturowych, takich jak:
życie rodzinne, prawa reprodukcyjne, edukacja, zatrudnienie, rozrywka, wizerunki
kulturowe i polityka. Analiza Barnesa i Mercera koncentruje się na niepełnosprawności
jako formie społecznej opresji, podobnej do tej, jakiej doświadczają kobiety,
mniejszości etniczne, rasowe oraz seksualne. Kluczowe kwestie poruszone w książce to:
teoria niepełnosprawności, perspektywa historyczna i porównawcza, doświadczanie
upośledzenia i niepełnosprawności, profesjonalna i polityczna interwencja w życie
ludzi niepełnosprawnych, polityka niepełnosprawności, polityka społeczna i
obywatelstwo, kultura niepełnosprawności.
Książka ta jest lekturą obowiązkową dla studentów socjologii, polityki społecznej,
studiów nad zdrowiem i niepełnosprawnością oraz dla osób zawodowo związanych z
terapią i opieką nad osobami niepełnosprawnymi.
Colin Barnes jest profesorem studiów nad niepełnosprawnością, a Geof
Mercer – starszym wykładowcą w Centrum Studiów nad Niepełnosprawnością na Wydziale
Socjologii i Polityki Społecznej na Uniwersytecie w Leeds (Wielka Brytania).
Spis treści:
1. Niepełnosprawność: wybór modeli
Niepełnosprawność jako tragedia osobista
Niepełnosprawność a dewiacja społeczna
Piętno: zarządzanie zranioną tożsamością
Dewiacja a kontrola społeczna
Przezwyciężenie upośledzającego społeczeństwa
Powstawanie socjopolitycznego modelu niepełnosprawności
Definicje i środki działania polityki
Problemy i tematy
Terminologia
Podsumowanie
2. Upośledzające społeczeństwo: dominacja i opresja
Niepełnosprawność jako forma społecznej opresji
Historyczne wzorce i perspektywy
Kapitalizm przemysłowy a niepełnosprawność
Niepełnosprawność jako tragedia osobista
Dyskurs i biopolityka
Eugenika
Trendy końca XX wieku
Zmieniające się praktyki
Upośledzający specjaliści
Podsumowanie
3. Opresja społeczna: wzory i podziały społeczne
Wykluczenie społeczne
Edukacja dla wszystkich?
Zatrudnienie i dochody
Przystosowanie otoczenia i komunikacja
Wypoczynek
Prawo do życia
Podziały społeczne
Płeć a niepełnosprawność
Rasa a niepełnosprawność
Wpływ wieku
Podsumowanie
4. Upośledzenie, niepełnosprawność i ciało
Rozdzielenie upośledzenia psychosomatycznego i niepełnosprawności
Doświadczanie upośledzenia i niepełnosprawności
Socjologia medycyny, choroby przewlekłe i niepełnosprawność
Różnica a tożsamość
Niepełnosprawne ciała i umysły
Dyskursy rehabilitacji
Ucieleśnienie i projekty cielesności
Podsumowanie
5. Kultura, media i wyobrażenia
Badanie kultury
Kulturowe wizerunki niepełnosprawności
Odbiorcy i oddziaływanie mediów
Kultura niepełnosprawności
Kultura Niesłyszących
Sztuka niepełnosprawnych
Podsumowanie
6. Polityka niepełnosprawności: przełamywanie barier?
Polityka liberalnej demokracji
Wybory i głosowanie
Partie i grupy nacisku
Prawa obywatelskie i prawodawstwo przeciw dyskryminacji
Ku nowemu ruchowi społecznemu?
Margines konwencjonalnej polityki
Krytyczna ocena społeczeństwa
Wartości postmaterialne
Umiędzynarodowienie
Polityka tożsamości
Podsumowanie
7. Niepełnosprawność a rozwój: globalna perspektywa
Upośledzenie w krajach rozwijających się
Upośledzenie: wzorce i korzenie społeczne
Niepełnosprawność a globalizacja
Doświadczanie wykluczenia społecznego
Rehabilitacja środowiskowa
Podsumowanie
Bibliografia
Indeks wybranych pojęć i nazwisk
236 stron, oprawa miękka