Jest to drugie wydanie monumentalnego dzieła Maxa Webera Socjologia
religii. Etyka gospodarcza religii światowych.
Poprzednie trzy tomy zostały zebrane w jednym dużym zbiorze.
W dziele tym Weber analizuje religie światowe przede wszystkim w
perspektywie określonych systemów doktrynalno-etycznych, które są zwrotnie powiązane
ze strukturą społeczną.
Z jednej strony określone, najczęściej najbardziej znaczące warstwy
społeczne, są nośnikami określonych idei religijnych, warunkując w ten sposób ich
powodzenie i rozwój. Z drugiej owe idee kształtują kulturę i życie codzienne
społeczeństw, w których funkcjonują, stanowiąc legitymizację władzy politycznej,
realiów ekonomicznych, położenia społecznego określonych warstw.
Spis treści:
Zdzisław Krasnodębski - Max Weber i jego analiza religii światowych
Andrzej Szyjewski - Czy Weber był religioznawcą?
Od wydawcy
CZĘŚĆ I: TAOIZM I KONFUCJANIZM
I. Podłoże socjologiczne. A. Miasto, książę i Bóg
System monetarny 11 - Miasta i gildie 20 - Administracja książęca i koncepcja Boga w
porównaniu z Azją Przednią 27 - Charyzmatyczna i kapłańska pozycja władcy
centralnego 35
II. Podłoże socjologiczne. B. Państwo feudalne i prebendalne
Dziedzicznie charyzmatyczny charakter systemu lennego 39 - Odbudowa jednolitego państwa
biurokratycznego 46 - Rząd centralny i lokalni urzędnicy 51 - Ciężary publiczne:
państwo podatków i pańszczyzny 55 - Warstwa urzędnicza i ryczałtowanie podatków 59
III.Podłoże socjologiczne. C. Administracja i ustrój agrarny Ustrój feudalny i
fiskalny 65 - Organizacja wojska i próba reform Wang Anshi 71 - Fiskalna ochrona
chłopów i jej następstwa dla ustroju agrarnego 77
IV. Podłoże socjologiczne: D. Samorząd, prawo i kapitalizm
Brak kapitalistycznych stosunków zależności 83 - Organizacja rodowa 86 - Samorząd
wiejski 88 Powiązanie stosunków gospodarczych z rodem 92 - Patrymonialna struktura prawa
95
V. Stan literatów
Rytualistycznie i administracyjnotechnicznie zorientowany charakter chińskiego humanizmu.
Zwrot ku pacyfizmowi 99 - Konfucjusz 103 - Rozwój systemu egzaminów 105 - Miejsce
wychowania konfucjańskiego wśród socjologicznych typów wychowania 108 - Stanowy
charakter warstwy literatów. Honor feudałów i scholarów 115 - Ideał gentlemana 116 -
Szacunek otaczający urzędników 118 -
Poglądy na politykę gospodarczą 121 - Polityczni przeciwnicy literatów: sułtanizm i
eunuchowie 123
VI. Konfucjańska orientacja życia
Biurokracja i hierokracja 125 - Brak prawa naturalnego i formalnej logiki prawa 128 - Brak
myślenia kategoriami nauk przyrodniczych 130 - Istota konfucjanizmu 132 - Nieobecność
metafizyki i wewnątrzświatowość 133 - Podstawowe pojęcie "stosowności" 135
- Szacunek (xiao) 135 - Poglądy gospodarcze i niechęć wobec specjalizacji zawodowej 137
- Ideał gentlemana 137 - Znaczenie klasyków 140 - Historyczny rozwój ortodoksji 140 -
Patetyzm dawnego konfucjanizmu 141 - Pacyfistyczny charakter konfucjanizmu 144
VII.Ortodoksja i heterodoksja (taoizm)
Doktryna i rytuał w Chinach 145 - Anachoreci i Laozi 148 - Tao i mistyka 149
- Praktyczne konsekwencje mistyki 149 - Rozbieżności pomiędzy szkołami orto
doksyjnymi i heterodoksyjnymi 150 - Makrobiotyka taoistyczna 157 - Hierokracja
taoistyczna 158 - Ogólna pozycja buddyzmu w Chinach 160 - Racjonalna syste-
matyzacja magii 161 - Etyka taoizmu 166 - Tradycjonalistyczny charakter chińskiej etyki
ortodoksyjnej i heterodoksyjnej 167 - Sekty i prześladowania heretyków w Chinach 173 -
Powstanie Tajpingów 176 - Rezultat procesów rozwojowych 181
VIII.Rezultat: Konfucjanizm i purytanizm
Dygresja: Teoria stopni i kierunków religijnego odrzucenia świata
Sens racjonalnej konstrukcji motywów odrzucenia świata 199 - Typologia ascezy i mistyki
200 - Kierunki odrzucenia świata: sfera ekonomiczna, polityczna, estetyczna, erotyczna,
intelektualna 202 - Stopnie odrzucenia świata 218 - Trzy racjonalne formy teodycei 223
Literatura
Glosariusz
CZĘŚĆ II: HINDUIZM I BUDDYZM
I. Hinduistyczny system społeczny
Indie i ogólna pozycja hinduizmu 241 - Charakter propagandy hinduizmu 245 - Doktryna i
ryt w hinduizmie 253 - Pozycja Wed w hinduizmie 257 - Pozycja braminów i istota kasty w
porównaniu z "plemieniem", "cechem" i "stanem" 259 -
Hierarchia społeczna kast w ogólności 269 - Pozycja rodu w porównaniu z kastą 272 -
Główne grupy kast 277 - Rodzaje kast i rozpad kast 311 - Dyscyplina kastowa 315 - Kasty
i tradycjonalizm 318 - Znaczenie religijne porządku kastowego 323 - Warunki historyczne
rozwoju kast w Indiach 327
II. Ortodoksyjne i heterodoksyjne doktryny zbawienia indyjskich intelektualistów
Antyorgiastyczny i rytualistyczny charakter bramińskiej religijności - porównanie z
grecką i z konfucjańską warstwą intelektualistów 335 - Dharma i nieobecność
croblemu prawa naturalnego 339 - Wiedza, asceza i mistyka w Indiach 343 - Sramana i
bramińska asceza 349 - Bramińskie piśmiennictwo i nauka w Indiach 354 - Technika
zbawcza (joga) i rozwój filozofii religii 357 - Ortodoksyjne doktryny zbawienia 360 -
Doktryna zbawienia i etyka zawodowa w Bhagawadgicie 374 - Hcterodoksyjna soteriologia
dostojnych mnichów zawodowych: 1. Dżinizm 382 - 2. Wczesny buddyzm 392
III. Azjatycka religijność sekt i zbawiciela
Ogólne powody transformacji wczesnego buddyzmu 415 - Król Aśoka 418 - Mahajana 423 -
Misja: 1. Cejlon i Indochiny 434 - 2. Chiny 440 - 3. Korea 444 - 4. Japonia 445 - 5. Azja
Środkowa: lamaizm 454 - Restauracja ortodoksyjna
w Indiach. Ogólny charakter 458 - Siwaizm i kult lingamu 466 - Wisznuizm i pobożność
bhakti 472 - Sekty i guru 482 - Ogólny charakter azjatyckiej religijności 490
Literatura
Glosariusz
CZĘŚĆ III: STAROŻYTNY JUDAIZM
Przedmowa do tomu trzeciego
I. Izraelska federacja i Jahwe
Uwagi wstępne: problematyka socjologiczna historii religii żydowskiej 537 - Warunki
ogólnohistoryczne i klimatyczne 538 - Beduini 543 - Miasta i gibborim 545 - Izraelscy
rolnicy 552 - Gerim i etyka patriarchów 557 - Prawo społeczne izraelskich kodeksów
prawnych 585 - Berith 592 - Związek jahwistyczny i jego organy 597 - Święta wojna,
obrzezanie, nazirejczycy i newiim 601 - Recepcja i charakter związkowego boga wojny 515 -
Kulty niejahwistyczne 634 - Szabat 641 - Baal i Jahwe. Idole i Arka 645 - Ofiara i pokuta
650 - Lewici i Tora 656 - Rozwój kapłaństwa i kultowego monopolu Jerozolimy 659 - Walka
jahwizmu z orgiastyką 668 - Izraelscy intelektualiści i kultury sąsiednie 672. - Magia
i etyka 689 - Mitologemy i eschatologie 693 - Etyka w okresie przed wygnaniem i jej
związki z etyką sąsiadujących kultur 700.
II. Powstanie żydowskiego narodu pariasów
Profetyzm przed wygnaniem. Polityczna orientacja profetyzmu przed wygnaniem 721 -
Psychologiczna i socjologiczna charakterystyka proroków Pisma 728 - Etyka i teodycea
proroków 741 - Eschatologia i prorocy 757 - Powstanie izolacji rytualnej i dualizm
moralności wewnętrznej i zewnętrznej 765 - Diaspora, Ezechiel i Deutro-Izajasz 783 -
Kapłani i restauracja wyznania po powrocie z wygnania 797
Dodatek. Faryzeusze
Faryzeizm jako religijność sekciarska 797 - Rabini 801 - Doktryna i etyka fary-zejskiego
judaizmu 807 - Essenizm i jego związek z nauką Jezusa 810 - Wzrastająca izolacja
rytualna żydów 814 - Prozelityzm w diasporze 818 - Propaganda apostołów
chrześcijaństwa 821
Literatura
Glosariusz
Indeks
896 stron, B5, oprawa twarda
