Teoria rytuałów interakcyjnych jest zagadnieniem kluczowym dla
mikrosocjologii, z kolei mikrosocjologia stanowi punkt wyjścia dla wielu koncepcji o
szerszym zasięgu. Interakcja twarzą-w-twarz, o małej skali, zachodząca tu-i-teraz,
jest sceną oraz terenem działania aktorów społecznych. Jeżeli chcemy odnaleźć
sprawczą podmiotowość (agency) życia społecznego, to znajduje się ona właśnie
tutaj. W niej tkwi energia ruchu i zmiany, spoiwo solidarności oraz konserwatyzm zastoju.
To tu lokują się intencjonalność i świadomość, tu także jest miejsce dla istnienia
emocjonalnych i nieświadomych aspektów ludzkiej interakcj.
(fragment książki, s. 17)
spis treści:
Tomasz Warczok, Konflikt, rytuał, emocje – socjologia Randalla Collinsa
Janusz Mucha, Katarzyna Suwada, Rytualność codzienności – Collins i jego krytycy
Słowo od tłumaczki
Wprowadzenie
Podziękowania
CZĘŚĆ I MIKROSOCJOLOGIA RADYKALNA
Rozdział 1. Program teorii rytuałów interakcyjnych
Sytuacja, a nie jednostka jako punkt wyjścia
Sprzeczne terminologie
Tradycje badania rytuału
Rytualizm subkognitywny
Rytualizm funkcjonalny
Rytuał interakcyjny u Goffmana
Program poszukiwania kodu
Zwrot kulturowy
Klasyczne pochodzenie teorii RI z socjologii religii Durkheima
Znaczenie rytuałów interakcyjnych dla ogólnej teorii socjologicznej
Rozdział 2. Model wzajemnego skupienia/emocjonalnego naładowania
Składniki, procesy oraz rezultaty rytuału
Rytuały formalne i rytuały naturalne
Rytuały nieudane, rytuały puste, rytuały wymuszone
Czy obecność cielesna jest konieczna?
Mikroproces zbiorowego naładowania w rytuałach naturalnych
Przejmowanie kolejności w rozmowie jako rytmiczne naładowanie
Doświadczalny i mikroobserwacyjny dowód rytmicznej koordynacji oraz emocjonalnego
naładowania
Wspólna uwaga jako kluczowy mechanizm powstawania wspólnych symboli
Przedłużanie i przechowywanie solidarności w symbolach
Tworzenie symboli solidarnościowych po 11 września
Reguły rozwikływania symboli
Rozdział 3. Energia emocjonalna i przemijające emocje
Destrukcyjne i długotrwałe emocje albo dramatyczne emocje i energia emocjonalna
Rytuał interakcyjny przekształcający emocje
Ustratyfikowane rytuały interakcyjne
Rytuały władzy
Rytuały statusu
Wpływ na emocje długotrwałe: energia emocjonalna
Rywalizacja emocjonalna i sytuacje konfliktowe
Emocje krótkotrwałe albo dramatyczne
Przekształcanie krótkotrwałych emocji w długotrwałą energię emocjonalną
Stratyfikacja energii emocjonalnej
Aneks: Mierzenie energii emocjonalnej i jej przeszłość
Rozdział 4. Rynki interakcyjne i rynki materialne
Problemy racjonalnego modelu kosztów i korzyści
Racjonalność uczestnictwa w rytuałach interakcyjnych
Rynek solidarności rytualnej
Ponowne inwestowanie energii emocjonalnej i symboli przynależności
Dopasowywanie symboli i komplementarność emocji
Energia emocjonalna jako wspólny mianownik racjonalnego wyboru
(i) Produkcja materialna jest motywowana potrzebą zdobycia zasobów do wytwarzania RI
(ii) Energia emocjonalna jest wytwarzana przez RI w sytuacji pracy
(iii) Rynki materialne są zakorzenione w trwającym przepływie RI wytwarzających
kapitał społeczny
Altruizm
Kiedy jednostki są najsilniej motywowane własnym interesem materialnym?
Ostatnia kwestia: poszukiwanie EE ograniczone zasobami materialnymi
Socjologia emocji jako rozwikłanie anomalii teorii racjonalnego wyboru
Mikrosocjologia rozważań materialnych
Podejmowanie decyzji sytuacyjnych bez świadomej kalkulacji
Rozdział 5. Zinternalizowane symbole i społeczny proces myślenia
Metody wchodzenia do wewnątrz i wracania na zewnątrz
Sieci intelektualne i twórcze myślenie
Myślenie nie-intelektualne
Oczekiwana i pogłosowa rozmowa
Łańcuchy myśli i łańcuchy sytuacyjne
Metafora dialogu pomiędzy częściami jaźni
Zaklęcia słowne
Prędkości myśli
Rytuały wewnętrzne i własna solidarność
CZĘŚĆ II ZASTOSOWANIE
Rozdział 6. Teoria interakcji seksualnej
Seks jako indywidualne poszukiwanie przyjemności
Seks jako rytuał interakcyjny
Niegenitalne przyjemności seksualne jako symboliczne cele działania
Sceny seksualnych negocjacji a nie niezmienna treść seksualna
Poszukiwanie prestiżu oraz publiczne rozerotyzowanie
Rozdział 7. Stratyfikacja sytuacyjna .
Klasa makro- i mikrosytuacyjna, status i władza
Klasy ekonomiczne jako „kręgi Zelizer”
Granice grup statusowych i tożsamości kategorialne
Szacunek kategorialny i szacunek sytuacyjny
Władza-OS i władza-S
Zmiana historyczna w stratyfikacji sytuacyjnej
Wyobrażenie współczesnej interakcji
Rozdział 8. Rytuały i antyrytuały tytoniowe: formy przyjmowania używek jako
historia granic społecznych
Nietrafność modelu zdrowia i uzależnienia
Rytuały tytoniowe: rytuały odprężenia/wycofania, rytuały zabawy, rytuały
wytworności
Przybory rytualne: społeczna prezentacja i kult solidarności
Porażki i sukcesy ruchów antytytoniowych
Estetyzująca krytyka i walka o standardy okazywania statusu
Ruchy antyzabawowe
Kres wykluczenia enklaw: szanowane kobiety dołączają do kultu zabawy
Zorientowany na zdrowie ruch sprzeciwiający się paleniu z końca XX wieku
Podatność rytuałów sytuacyjnych na atak i mobilizacja ruchów antyzabawowych
Rozdział 9. Indywidualizm i życie wewnętrzne jako produkty społeczne
Społeczne wytwarzanie indywidualności
Siedem typów introwersji
Jednostki opętane pracą
Osoby społecznie wykluczone
Introwertycy sytuacyjni
Introwertycy wyalienowani
Samotni członkowie kultu
Introwertycy intelektualni
Introwertycy neurotyczni albo hiperrefleksyjni
Historia introwersji z perspektywy mikro
Nowoczesny kult jednostki
Posłowie Autora do wydania polskiego
Bibliografia
Spis ilustracji
Indeks osobowy
Indeks rzeczowy
513 stron, B5, oprawa twarda