|
SYNDROM OBLʯONEJ TWIERDZY
ZIÓ£KOWSKI J. wydawnictwo: ELIPSA , rok wydania 2019, wydanie cena netto: 56.75 Twoja cena 53,91 z³ + 5% vat - dodaj do koszyka Syndrom
oblê¿onej twierdzy
Syndrom oblê¿onej twierdzy
jest pojêciem stosunkowo czêsto wykorzystywanym w praktyce komunikacji
spo³eczno-politycznej. Termin ten odnosi siê równie dobrze
do przypadków: antycznej Sparty, specyfiki obrony twierdz
warownych, wyizolowanych grup o charakterze terrorystycznym, czy
wspó³czesnych pañstw, ogarniêtych mechanik± osaczenia.
Zakres
realnych przyk³adów syndromu oblê¿enia jest nader szeroki i
ró¿norodny. Wszystkie je ³±czy okre¶lona narracja oblê¿enia,
atmosfera strachu, wewnêtrzna mobilizacja i unifikacja w obliczu
domniemanego zagro¿enia. Celem pierwotnym tej pracy jest
próba zbadania syndromu oblê¿enia z perspektywy
ró¿nych wymiarów, przy wykorzystaniu dorobku
wspó³czesnych nauk spo³ecznych: psychologii, socjologii,
politologii. Szczególnie interesuj±ca wydaje siê tu
próba dookre¶lenia genezy syndromu oblê¿enia, czyli
odpowiedzi na pytania: w jakich warunkach, pod wp³ywem jakich
czynników, determinantów,
katalizatorów pojawia siê narracja oblê¿enia oraz mechanika
sprawcza oblê¿enia?
Ksi±¿ka
Jacka Zió³kowskiego to imponuj±ca praca interdyscyplinarna,
sytuuj±ca syndrom oblê¿onej twierdzy na styku poznania nauk spo³ecznych
i humanistyki naukowej. Wskazuje tropy rozumienia zjawisk,
które wydaj± siê proste do opisania, lecz trudniejsze do
pe³nego zrozumienia. Autor przeciwstawia dynamice procesów
spo³ecznych koncept rozumienia ich przez subsumpcjê pod normatywnie
rozumiane prawo ogólne. Praca ma bardzo bogate pod³o¿e
teoretyczne, z silnie rozbudowanym aparatem pojêciowym. W takiej formie
stanowi dzi¶, w dobie dominacji form lapidarnych i przyczynkowych,
rzadk± formu³ê narracyjn±.
Ksi±¿ka
mo¿e staæ siê niezbêdn± pomoc± naukowo-dydaktyczn± przy realizacji
procesu kszta³cenia na kierunkach z obszaru nauk spo³ecznych i
humanistycznych, w tym przy realizacji m.in. takich
przedmiotów akademickich, jak: socjotechnika polityczna;
manipulacja oraz dyskredytacja w polityce; komunikacja polityczna;
przywództwo polityczne; psychologia polityki, socjologia
polityki czy paranoja w polityce.
Autor
bazuje na reprezentatywnej literaturze przedmiotu. Przy tym nie brakuje
ciekawych wniosków, autorskich typologii, definicji
projektuj±cych czy interdyscyplinarnych uzasadnieñ.
Wstêp
ROZDZIA£ I. Syndrom
oblê¿onej twierdzy - zarys zjawiska
METAFORA OBLʯONEJ TWIERDZY
Pojêcie metafory i jej naukowa u¿yteczno¶æ
Skojarzenia s³ownikowe
Pierwotne znacznie terminu "oblê¿ona twierdza"
"Twierdza" - znaczenie pojêcia
Leningrad - oblê¿ona twierdza
"Oblê¿enie" jako sk³adnik metafory
Oblê¿enie jako dzia³ania wojenne
Rozszerzenie denotacji terminu "oblê¿ona twierdza"
Wspó³czesne rozumienia metafory "oblê¿ona twierdza"
Polityka, jako stan "oblê¿onej twierdzy"
DEFINIOWANIE SYNDROMU OBLʯONEJ TWIERDZY
Pojêcie syndromu
Syndrom w naukach medycznych
Syndrom w naukach spo³ecznych
Typy i rodzaje syndromów
Syndromatyczno¶æ oblê¿onej twierdzy
Wymiary "oblê¿onej twierdzy"
Oblê¿ona twierdza jako typ mentalno¶ci
Oblê¿ona twierdza jako stan emocjonalny
Oblê¿ona twierdza jako model kulturowy
Oblê¿ona twierdza jako system spo³eczno-polityczny
Syndrom oblê¿enia jako socjotechnika
Syndrom oblê¿enia jako narracja spo³eczno-polityczna
Syndrom oblê¿enia jako proces spo³eczno-polityczny
Dynamika syndromu oblê¿enia jako pu³apka dla narratorów
Syndrom oblê¿onej twierdzy, jako dyspozycje behawioralne
Dzia³ania wobec "swoich"
Dzia³ania wobec "wrogów"
Dzia³ania wobec w³asnych o¶rodków przywództwa i
w³adzy
Zachowania wobec podmiotów indyferentnych
Zakres zjawiska syndromu oblê¿onej twierdzy
Oblê¿one jednostki
Oblê¿one grupy
Oblê¿one systemy spo³eczne
System polityczny, jako oblê¿ona twierdza
ROZDZIA£ 2. Wróg
w syndromie oblê¿onej twierdzy
Pojêcie wroga
Wróg realny a wróg nierealny
Wróg rzeczywisty
Wróg nierzeczywisty
Wróg zastêpczy
Wróg urojony
Wróg aprioryczny a wróg a posteriori
Wróg aprioryczny
Kwalifikacja wroga a posteriori
Wróg wewnêtrzny a wróg zewnêtrzny
Wróg zewnêtrzny
Wróg wewnêtrzny
Syndrom oblê¿enia jako spisek wrogów
Wrogo¶æ jako dyspozycja
Wrogo¶æ jako stan wojny
Specyfika wojny jako typu relacji politycznej
Syndrom oblê¿enia a wojny asymetryczne
Wrogo¶æ a sytuacja kryzysowa
Kiedy "inni" staj± siê wrogami?
Etnocentryzm grupowy a tworzenie podmiotów wrogich
Wrogo¶æ jako "wojna religijna"
Wróg w okowach mistycznej paranoi - "czarownice z Salem"
Walka z wrogiem jako gnoza
Cechy wspó³czesnych gnoz politycznych
ROZDZIA£ 3. Uwarunkowania
i mechanizmy syndromu oblê¿onej twierdzy
Katalizatory syndromu oblê¿onej twierdzy
Poziom biologiczno-ewolucyjny
Poziom geopolityczny
Oblê¿enie na przekór geopolityce - przypadek rosyjski
Poziom kulturowy
Poziom spo³eczny
Wymiar religijny
Media, jako katalizator syndromu oblê¿enia
Autorytety spo³eczne i polityczne
Model socjalizacji i edukacji
Sytuacja kryzysowa jako katalizator poczucia osaczenia
Cechy sytuacji kryzysowej doby oblê¿enia
Konflikt a mechanika "oblê¿onej twierdzy"
Konflikt jako typ sytuacji spo³eczno-politycznej
Funkcje optyki i narracji konfliktu w syndromie oblê¿enia
Funkcja identyfikacyjna i ró¿nicuj±ca konfliktu w syndromie
oblê¿enia
Funkcja integracyjna i dezintegracyjna konfliktu w syndromie oblê¿enia
Funkcja demaskatorska i maskuj±ca konfliktu w syndromie oblê¿enia
Funkcja pozytywna i negatywna konfliktu w syndromie oblê¿enia
Teorie konfliktu a funkcje syndromu oblê¿enia
Teoria rzeczywistych konfliktów a syndrom oblê¿enia
Teoria to¿samo¶ci spo³ecznej a syndrom oblê¿enia
Teoria opanowania trwogi a syndrom oblê¿enia
Teoria koz³a ofiarnego a syndrom oblê¿enia
Teoria deprywacji a syndrom oblê¿enia
Dynamika syndromu oblê¿onej twierdzy
Czynniki inercyjno¶ci - pu³apka trwania w systemie oblê¿onym
Dynamika konfliktu w syndromie oblê¿enia
Eskalacja agresji wobec wrogów
Eskalacja destrukcyjno¶ci
Eskalacja strat w³asnych i strat wroga
Eskalacja emocjonalizacji
Eskalacja zakresu konfliktu
Eskalacja "wagi" konfliktu
Eskalacja ¶rodków do walki z wrogiem
Model eskalacji - strukturalna pu³apka spirali wrogo¶ci
Syndrom oblê¿enia a mechanizmy konfliktu nierozwi±zywalnego
Cechy konfliktów nierozwi±zywalnych
¬ród³a eskalacji konfliktów nierozwi±zywalnych
Skutki konfliktów nierozwi±zywalnych w warunkach oblê¿enia
Czynniki infrastrukturalne podtrzymuj±ce mechanizm oblê¿onej twierdzy
Cechy spo³ecznej infrastruktury stanu oblê¿enia
Skutki infrastruktury oblê¿enia
Mitologizacja wroga w syndromie oblê¿enia
Syndrom oblê¿onej twierdzy jako mitologia spo³eczno-polityczna
Mechanizm i specyfika mitów wrogów w syndromie
oblê¿enia
Geneza i konstrukcja mitów wrogów w syndromie
oblê¿enia
Funkcje mitów wrogów w syndromie oblê¿enia
Mity w syndromie oblê¿enia
Mit wroga
Mit "¶wiêtej wojny"
Kreacje mitów jako narzêdzie propagandy i indoktrynacji
politycznej
Stereotypizacja wroga i obroñców oblê¿onej twierdzy
Rola autostereotypów i heterostereotypów w
syndromie oblê¿enia
Charakterystyka autostereotypu obroñców oblê¿onej twierdzy
Syndrom Masada - "zwyciê¿yæ albo zgin±æ"
Charakterystyka heterostereotypu wroga w syndromie oblê¿enia
Stereotyp wroga jako relacja przechodnia i nieprzechodnia
Powstawanie stereotypu wrogów w syndromie oblê¿enia
Znaczenie stygmatyzacji wrogów w syndromie oblê¿enia
Polaryzacja relacji "my-wrogowie"
Czym jest polaryzacja w syndromie oblê¿onej twierdzy?
Antagonizm w relacjach spo³eczno-politycznych
Antagonizm wewn±trzsystemowy i miêdzysystemowy
Wymiary polaryzacji z wrogami w syndromie oblê¿enia
Konsekwencje polaryzacji z wrogami
Paradoks polaryzacji systemu "dwóch oblê¿onych twierdz"
Manichejska polaryzacja "my-oni"
"Civitas Dei" "civitas diaboli"
Polityczne motywy narracji antagonistycznej manichejskiej
Totalny charakter narracji antagonizmu manichejskiego
Cechy totalnych narracji antagonizmu manichejskiego
Izolacja oblê¿onej wspólnoty
Wymiar kulturowy
Wymiar polityczny
Wymiar ekonomiczny
Wymiar fizyczny
Skutki izolacji w syndromie oblê¿enia
Syndrom oblê¿onej twierdzy a autarkia
"Albania - niepokonana twierdza socjalizmu"
Wiktymizacja wspólnoty oblê¿onych
Status ofiary w syndromie oblê¿enia
Wymiary autowiktymizacji
"Wojna to pokój", "pokój to wojna" czyli jak
agresor staje siê ofiar±
Unifikacja wrogów
Dehumanizacja wrogów
Narracje syndromu oblê¿onej twierdzy
"Judzi, zohydza, ze czci odziera" - narracje oblê¿enia
Narracje jako czynnik kreacji stanu oblê¿enia
Narrator w syndromie oblê¿enia
Cele komunikacji w syndromie oblê¿enia
Cechy jêzyka wrogo¶ci w syndromie oblê¿enia
ROZDZIA£ 4. Mentalno¶æ
oblê¿onych
Czym jest mentalno¶æ oblê¿onych?
Mentalno¶æ jako w³a¶ciwo¶æ i dyspozycja nieu¶wiadomiona
Geneza mentalno¶ci
Mentalno¶æ jednostkowa a grupowa
Wymiary mentalno¶ci
Komponenty mentalno¶ci
Wrogowie jako katalizator ja¼ni
Rola fiksacji na wrogach w syndromie oblê¿enia
Osobowo¶æ jako sk³adnik mentalno¶ci oblê¿enia
Typy zaburzeñ osobowo¶ci a mentalno¶æ oblê¿enia
Osobowo¶æ autorytarna
Osobowo¶æ dogmatyczna
Rola osobowo¶ci neurotycznej
Osobowo¶æ paranoiczna jako katalizator "mentalno¶ci oblê¿enia"
Definiowanie paranoi
Wymiary paranoi
Paranoja jako zespó³ chorobowy
Paranoja jako typ osobowo¶ciowy
Paranoja jako sposób my¶lenia i decydowania
Paranoja jako element porz±dku spo³eczno-kulturowego
Zapotrzebowanie na wrogów jako element my¶lenia paranoicznego
Paranoja jako zjawisko polityczne
Cechy paranoi politycznej
Spo³eczne katalizatory paranoi politycznej
Konspiracjonizm jako element mentalno¶ci oblê¿enia
Zarz±dzanie paranoj±: Makkartyzm - analiza przypadku
Skutki napiêcia kryzysowego w syndromie oblê¿enia
Dyspozycje afektywne w syndromie oblê¿enia
"Mi³o¶æ i nienawi¶æ"
Emocje pozytywne w syndromie oblê¿enia
Adresat emocji pozytywnych
Tre¶ci emocji pozytywnych
Emocje negatywne w syndromie oblê¿enia
Adresat negatywnych emocji
Tre¶ci emocji negatywnych
Lêk strach przera¿enie: eskalacja napiêcia
"Wirus zwany strachem" - psychoza syndromu oblê¿enia
Frustracja z³o¶æÿ gniew - od napiêcia do wzburzenia
Bezradno¶æ, obojêtno¶æ
Nienawi¶æ
Pogarda, odraza, wstrêt
Zemsta, m¶ciwo¶æ
Strach gniew agresja - b³êdne ko³o emocji negatywnych
ROZDZIA£ 5.
Spo³eczne skutki syndromu oblê¿enia
Co jest przyczyn±, a co skutkiem w syndromie oblê¿enia - model
sprzê¿enia
Wymiar jednostkowy skutków syndromu oblê¿enia
Wymiar wewn±trzgrupowy skutków syndromu oblê¿enia
Wiêziotwórcze funkcje syndromu oblê¿enia
Trwa³o¶æ grupy, stabilno¶æ struktury
Blisko¶æ wewnêtrzna
Konformizm wewn±trzgrupowy
Surowe sankcje wobec nonkonformistów
Pojawienie siê "zespo³ów bojowników"
"krzy¿owców"
Zmiany w strukturze grupy
Mobilizacja grupy
Postrzeganie swojej grupy, jako silnej, a obcych, jako s³abych
Identyfikacja ze swoj± grup±
Wymiar miêdzygrupowy
Zerwanie komunikacji miêdzygrupowej
Okopanie siê na pozycjach
Wzrost nieufno¶ci miêdzy stronami
Polaryzacja miêdzygrupowa
Infrahumanizacja relacji miêdzygrupowych
Nasilenie agresji miêdzygrupowej
Wymiar systemowo-strukturalny
Petryfikacja struktur i elit spo³ecznych
Legitymacja systemu spo³eczno-ekonomicznego
Legitymacja stosunków wertykalnych
Wymiar spo³eczny
Totalizacja spo³eczeñstw "oblê¿onej twierdzy"
Centralizacja konfliktu, walki
Militaryzacja ¿ycia spo³eczno-ekonomiczno-politycznego
Spo³eczeñstwo "garnizonowe"
Wymiar kulturowy
Dualizm aksjologiczny, funkcja identyfikuj±ca i ró¿nicuj±ca
Kultura konfliktocentryczna
Rutynizacja kultury wojny
Etos wojenny i archetypy bohaterów
Stabilny i utrwalony obraz agresji i przemocy
Wymiar ekonomiczny
Autarkia ekonomiczna i surowcowa
T³umienie konfliktów ekonomicznych wewn±trz
wspólnoty
Militaryzacja bud¿etu
Wróg ekonomiczny w syndromie oblê¿enia
Eufunkcje i dysfunkcje spo³eczne systemu oblê¿enia
Zakres eufunkcji syndromu oblê¿enia
Zdolno¶æ do obrony
Sterowno¶æ systemów
Skuteczno¶æ, efektywno¶æ w³adz
Zintegrowanie i mobilizacja spo³eczna
Dysfunkcje spo³eczne syndromu oblê¿onej twierdzy
T³umienie konfliktów eskalacja konfliktów
wewnêtrznych
Zmiana osi konfliktów spo³ecznych i politycznych
antagonizacja
Mobilizacja spo³eczna hipermobilizacja marazm
Izolacja zamkniêcie na przep³ywy dyfuzyjne
Stabilno¶æ systemu petryfikacja systemu patologizacja, korupcja elit
Utrwalenie kultury walki brak zdolno¶ci do pokojowej
wspó³pracy obrona przed pokojem
Nietolerancja ksenofobia brak inkluzyjno¶ci
Konflikt antagonizacja wojna
Reorientacja celów spo³eczno-ekonomicznych militaryzacja
wy¶cig zbrojeñ
System zarz±dzania kryzysem instytucjonalizacja rz±dów
niedemokratycznych
ROZDZIA£ 6.
Polityczny wymiar syndromu oblê¿enia
Polityczne uwarunkowania stanu oblê¿enia
Katalizatory polityczne stanu oblê¿enia - systematyka
W³adze polityczne w atmosferze oblê¿enia
Przywódca jako katalizator stanu oblê¿enia
Rola elit w kreacji stanu oblê¿enia
Ideologia jako przes³anka syndromu oblê¿enia
Kultura polityczna stanu oblê¿enia
W³adza polityczna w oparach syndromu oblê¿enia
Syndrom oblê¿onej twierdzy a zakres ambicji w³adzy
Legitymizacja polityczna w warunkach oblê¿enia
Wymiary legitymizacji w³adz w syndromie oblê¿enia
Legitymizacja formalna legitymizacja kryzysowa, mobilizacyjna
Pu³apka biernej akceptacji w syndromie oblê¿enia
Syndrom oblê¿enia jako panaceum na delegitymizacjê w³adzy
Legitymizacja delegitymizacja w³adz
Mobilizacja polityczna spo³eczeñstwa w warunkach oblê¿enia
Centralizacja systemu politycznego w stanie oblê¿enia
Ograniczenie kontroli spo³ecznej w³adzy politycznej
Formy kontroli politycznej w syndromie oblê¿enia
Syndrom oblê¿enia jako mechanizm decydowania politycznego
Skutki syndromu oblê¿enia dla procesów decydowania
politycznego
Syndrom oblê¿enia jako element gry politycznej
Syndrom oblê¿enia jako "spo³eczeñstwo zamkniête"
Kategoria spo³eczeñstwa zamkniêtego
Popperowska wizja spo³eczeñstwa zamkniêtego
Sparta - oblê¿ona twierdza
Struktura spo³eczna Sparty a mentalno¶æ oblê¿onych
"This is Sparta" - model wychowania w s³u¿bie syndromu oblê¿enia
Spo³eczeñstwo garnizonowe Sparty
Krypteja, "gry survivalowe" Sparty
Charakter przywództwa politycznego w syndromie oblê¿enia
Atmosfera oblê¿enia a kreacja przywódcy politycznego
Wiê¼ emocjonalna jako baza relacji: przywódca - zwolennicy
Uwarunkowania przywództwa politycznego w systemie oblê¿onej
twierdzy
Przywództwo kryzysowe doby oblê¿enia
Kompetencje lidera politycznego doby oblê¿enia - czyli "Pan
bezpieczeñstwo"
Syndrom oblê¿enia jako restauracja przywództwa
charyzmatycznego?
Struktura elit politycznych w systemie oblê¿onym
Warunki "kr±¿enia elit" petryfikacja w warunkach oblê¿enia
Homogeniczno¶æ elit politycznych
W³adza "twardog³owych" fundamentalistów
Militaryzacja elit oblê¿onych
Obraz kultury politycznej w systemie oblê¿onym
Poziom nieufno¶ci spo³ecznej
Orientacja na kolektywizm
Przywi±zanie do zasad tradycji, orientacja konserwatywna
Poziom lêku, strachu, sk³onno¶ci do paranoi
Charakter negatywnych stereotypów
Orientacja dogmatyczna/autorytarna
Akceptacja "rz±dów silnej rêki"
Nietolerancja wobec "innych"
Poziom frustracji i deprywacji spo³ecznej
Socjotechnika oblê¿enia - miêdzy realiami a gr± pozorów
Dlaczego socjotechnika oblê¿enia?
Socjotechnika oblê¿enia a charakter zagro¿enia
Syndrom oblê¿onej twierdzy jako socjotechnika sprawcza
Koreañska Republika Ludowo-Demokratyczna - socjotechnika oblê¿enia w
praktyce
Specyfika socjotechniki stanu oblê¿enia
Syndrom oblê¿enia jako socjotechnika spójna
Syndrom oblê¿enia jako "socjotechnika I i II stopnia"
Syndrom oblê¿onej twierdzy jako kulturotechnika
Syndrom oblê¿enia: miêdzy socjotechnik± racjonaln± a emocjonaln±
Syndrom oblê¿onej twierdzy a socjotechnika strachu
Bibliografia
448
stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miêkka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytu³ polskojêzyczny lub
anglojêzyczny jest aktualnie na pó³ce ksiêgarni.
|