ZROZUMIEĆ EXCELA OBLICZENIA I WYKRESY GONET M. Księgarnia

Zrozumieć Excela

Obliczenia i wykresy

Wykonuj obliczenia

Twórz wykresy

Zrozum Excela

Na rynku nie brakuje książek opisujących obsługę i zastosowania arkusza kalkulacyjnego MS Excel, żadna jednak nie wprowadzi Cię w tę tematykę tak skutecznie jak ta! Omiń rafy i białe plamy dokumentacji, skorzystaj z doświadczenia autora i śmiało wkrocz w świat niesamowitych możliwości Excela.

Książka przedstawia sposoby tworzenia i zastosowania wykresów w Excelu.

Przybliża zagadnienie zaokrąglania liczb, a także prezentuje metody przeprowadzania w arkuszu kalkulacyjnym różnego rodzaju obliczeń matematycznych, w tym różniczkowania, całkowania, rozwiązywania równań i układów równań oraz przetwarzania liczb zespolonych.

Graficzna reprezentacja danych
Zaokrąglanie liczb i obliczenia przybliżone
Równania i układy równań nieliniowych
Regresja i interpolacja
Obliczanie całek oznaczonych
Równania różniczkowe zwyczajne i cząstkowe
Szeregi potęgowe i kombinatoryka
Konwersja liczb i jednostek
Liczby i funkcje zespolone
Przetwarzanie tekstów, dat i czasów

Wstęp 15

Rozdział 1. Graficzna prezentacja danych 23

Rodzaje wykresów dostępnych w Excelu 23
Wykres punktowy a wykres liniowy - podobieństwa i różnice 24
Przygotowanie danych do wykresu punktowego 26
Wykonanie wykresu punktowego 26
Zastosowanie skali logarytmicznej 28
Serie danych różniące się o rzędy wielkości na jednym wykresie 29
Modyfikacja zakresu danych wykresu 29
Bezpośrednie definiowanie zakresów danych wykresu 30
Wykorzystanie funkcji SERIE do modyfikacji danych wykresu 30
Punkty wykresu połączone linią 31
Wykorzystanie zakresów złożonych przy definiowaniu danych do wykresu 32
Niestandardowe użycie funkcji UDF przy definiowaniu danych do wykresu 36
Dynamiczne definiowanie zakresu danych do wykresu 36
Uwaga na błędy w przypadku, gdy dane do wykresu określają formuły 37
Wykresy a zmiana sposobu wyświetlania liczb 38
Kopiowanie wykresów z arkusza do arkusza 38
Automatyczne skalowanie osi wykresu 40
Dodawanie słupków błędów do wykresu 41
Sposób obliczania błędu i odchylenia standardowego 42
Wskazówki praktyczne 44
Wykresy niestandardowe wykonywane z wykorzystaniem słupków błędów 45
Dodawanie linii trendu (regresji) do wykresu 47
Wykresy radarowe 50
Wykresy powierzchniowe 52
Małe wykresy przebiegu w czasie 54

Rozdział 2. Wykresy punktowe w przykładach 57

Typowy wykres funkcji opisanej wzorem 57
Użycie formuł nazwanych przy definiowaniu danych wykresu 58
Wykres dynamiczny prezentujący najnowsze dane 58
Dane wykresu określone formułami nazwanymi 59
Funkcja ciągła 59
Funkcja nieciągła 61
Wykres prezentujący wybrane serie danych 62
Stopniowe ujawnianie danych na wykresie 63
Wyświetlanie kolejnych punktów w serii danych 63
Wyświetlanie kolejnych serii danych 64
Wykres z zaznaczenia 64
Wykres prezentujący proste figury geometryczne 65
Wykres przedstawiający wielokąty foremne 65
Wykresy dynamiczne 68
Umieszczanie etykiet tekstowych przy punktach wykresu 70
Usuwanie szumów z danych przed wykonaniem wykresu 72
Cieniowanie obszaru między osią a wykresem lub między dwiema liniami na wykresie 74
Nierównomierna skala na osiach wykresu punktowego 76

Rozdział 3. Zaokrąglanie liczb i obliczenia przybliżone 81

Pojęcie błędu pomiaru 81
Błąd bezwzględny i błąd względny 81
Błąd maksymalny wielkości zależnej 82
Błąd średni wielkości zależnej 83
Przybliżenia dziesiętne 84
Cyfry znaczące 84
Cyfry dokładne 85
Zasady zaokrąglania liczb 86
Zasady obliczeń przybliżonych 86
Dodawanie i odejmowanie 87
Mnożenie i dzielenie 88
Potęgowanie i pierwiastkowanie 88
Obliczanie logarytmu i antylogarytmu liczby (funkcji wykładniczej) 88
Rozwiązanie równania kwadratowego 88
Rachunki przybliżone bez szacowania błędów 90
Dokładność obliczeń w Excelu i jej konsekwencje 90
Formatowanie komórek zawierających liczby a zaokrąglanie 92
Przegląd funkcji służących do zaokrąglania 94
Funkcje zaokrągleń, które wymagają podania liczby cyfr po przecinku 95
Funkcje zaokrągleń, w których dokładność jest określona w sposób bezwzględny 96
Funkcja, w której dokładność zaokrąglenia jest określona przez kod formatu 98
Zaokrąglanie liczb z uwzględnieniem cyfr znaczących 100
Nietypowy sposób zaokrąglania 101
Zaokrąglanie wartości czasu 101
Wyodrębnianie części całkowitej i części ułamkowej liczby 102

Rozdział 4. Różniczkowanie numeryczne 105

Pojęcie pochodnej 105
Numeryczne obliczanie pochodnej funkcji danej wzorem 108
Numeryczne różniczkowanie danych pomiarowych 110
Bezpośrednie oszacowanie wartości pochodnych na podstawie danych pomiarowych 110
Obliczenie pochodnej za pośrednictwem funkcji aproksymującej 111

Rozdział 5. Rozwiązywanie równań nieliniowych 115

Równanie kwadratowe 115
Graficzne oszacowanie pierwiastków 118
Metoda iteracji prostej 119
Metoda siecznych (regula falsi) 123
Przyspieszenie zbieżności metody siecznych 125
Metoda stycznych (Newtona) 125
Zmodyfikowana metoda stycznych 126
Inne warianty metody siecznych 128
Zamierzone użycie odwołań cyklicznych przy rozwiązywaniu równań 129
Wykorzystanie narzędzi Szukaj wyniku i Solver 131
Procedura Szukaj wyniku 131
Dodatek Solver 133
Specyfika rozwiązywania równań wielomianowych 134
Liczba pierwiastków 135
Rozkład na czynniki 135
Obliczanie wartości wielomianu 135
Wzory Viéte'a 137
Inne użyteczne obserwacje 138
Pochodna i całka wielomianu 138
Równania trzeciego stopnia 140
Równania czwartego stopnia 142

Rozdział 6. Układy równań liniowych i nieliniowych 145

Zapis układu równań liniowych i jego rozwiązania w formie macierzowej 145
Przebieg rozwiązania w Excelu 146
Wykorzystanie Solvera do rozwiązywania układu równań liniowych 149
Minimalizacja sumy kwadratów odchyleń 149
Zerowanie odchyleń w warunkach ograniczających 150
Układy złożone z dwóch równań nieliniowych 151
Wstępna analiza układu równań 151
Próby rozdzielenia zmiennych w równaniu z dwiema niewiadomymi 152
Procedura rozwiązywania układu równań 153
Układy złożone z co najmniej trzech równań nieliniowych 160
Rozwiązanie z wykorzystaniem Solvera 160
Metoda Newtona-Raphsona 161

Rozdział 7. Regresja liniowa jednowymiarowa 165

Zakres zastosowania regresji liniowej 165
Ocena statystyczna danych pomiarowych i jakości dopasowania równania regresji 168
Charakterystyka zbiorów danych pomiarowych 168
Ocena zależności między zbiorami danych pomiarowych 169
Zasady doboru współczynników w równaniu regresji 171
Regresja liniowa w Excelu 172
Znaczenie współczynników w równaniu regresji i sposoby ich obliczania 172
Równanie ze znanym wyrazem wolnym lub bez niego 177
Równanie ze znanym współczynnikiem kierunkowym 180
Specyfika działania funkcji REGLINP przy braku wyrazu wolnego 181
Nietypowe zastosowania funkcji REGLINP 182
Przykłady wyznaczania równań regresji 185

Rozdział 8. Regresja liniowa wielowymiarowa 193

Regresja wielomianowa dla jednej zmiennej 193
Funkcja REGLINW 194
Funkcja REGLINX 195
Regresja liniowa w przypadku równania w postaci zlogarytmowanej 196
Funkcja REGEXPP 197
Funkcja REGEXPW 198
Zależności typu potęgowego 200
Regresja liniowa w przypadku wielomianu dwu zmiennych 202
Przygotowanie danych do użycia funkcji REGLINP lub REGLINW 202
Regresja wielomianem 203
Współczynniki korelacji i determinacji w modelach wielowymiarowych 205
Skorygowany współczynnik determinacji 207
Regresja danych o niejednakowej dokładności 209

Rozdział 9. Regresja nieliniowa 213

Zakres zastosowania regresji nieliniowej 213
Linearyzacja równania przez rozwinięcie w szereg Taylora 213
Regresja quasi-liniowa 215
Ocena statystyczna jakości dopasowania równania regresji 217
Regresja nieliniowa z wykorzystaniem Solvera 217
Regresja logistyczna 217
Porównanie regresji quasi-liniowej i nieliniowej 222
Regresja nieliniowa metodą iteracyjną 229
Korelacja liniowa i korelacja nieliniowa w Excelu 231
Korelacja liniowa 233
Korelacja nieliniowa z wykorzystaniem Solvera 235
Prognozowanie i funkcje służące do tego celu 236

Rozdział 10. Interpolacja w tablicach danych 241

Interpolacja liniowa 241
Trend liniowy 244
Interpolacja kubiczna (wielomianem trzeciego stopnia) 245
Interpolacja za pomocą funkcji sklejanych 246
Implementacja w Excelu 249
Interpolacja liniowa w przypadku funkcji dwu zmiennych 251
Interpolacja etapowa bez wykorzystania funkcji 251
Interpolacja z użyciem funkcji REGLINW 252
Interpolacja kubiczna w przypadku funkcji dwu zmiennych 254
Interpolacja bez wykorzystania funkcji 254
Interpolacja z użyciem funkcji REGLINP lub REGLINW 256

Rozdział 11. Obliczanie całek oznaczonych metodami numerycznymi 257

Interpretacja geometryczna całki oznaczonej 257
Sposoby obliczania całek metodą kwadratur 258
Obliczenia całek w Excelu 260
Wykorzystanie operacji tablicowych do skrócenia zapisu obliczeń 262
Rozwiązanie ogólne 262
Rozwiązanie szczególne z zastosowaniem wybranej metody całkowania 266
Zastosowanie funkcji makr SZACUJ do obliczania wartości funkcji podcałkowej 268
Uzmiennienie granic całkowania 270
Wykorzystanie iteracji i odwołań cyklicznych do obliczania całek 274
Obliczanie całek niewłaściwych 277
Przykład obliczenia całki metodą ekstrapolacji 277
Obliczanie całki Arrheniusa 278
Obliczanie górnej granicy całkowania 281
Funkcja podcałkowa opisana wzorem 281
Funkcja podcałkowa w postaci zbioru punktów pomiarowych 283

Rozdział 12. Obliczenia z wykorzystaniem szeregów potęgowych 289

Podstawowe pojęcia dotyczące ciągów i szeregów 289
Obliczenia sum szeregów w Excelu 291
Całkowanie funkcji EXP(x)/x z ręcznym określaniem liczby sumowanych wyrazów szeregu 291
Zastosowanie formuł tablicowych 292
Automatyzacja procesu określania liczby sumowanych wyrazów szeregu 292
Alternatywny wzór na sumę szeregu 296
Sumowanie z wykorzystaniem obliczeń iteracyjnych 297
Suma szeregu zdefiniowanego rekurencyjnie 299
Problemy występujące przy obliczaniu szeregów 300
Obliczanie całki temperaturowej metodą sumowania szeregów 302

Rozdział 13. Równania różniczkowe zwyczajne 307

Pojęcie równania różniczkowego 307
Rozwiązywanie zagadnienia początkowego metodą Eulera 308
Typowe równania kinetyki chemicznej 308
Modyfikacje metody Eulera 316
Idea rozwiązania 316
Implementacje rozwiązania w Excelu 317
Metoda Rungego-Kutty 320
Opis metody 320
Implementacja rozwiązania w Excelu 321
Porównanie dokładności metod całkowania równań różniczkowych 323
Specjalne metody całkowania równań kinetycznych 324
Opis metody 324
Implementacja rozwiązania w Excelu 326
Inne metody całkowania równań kinetycznych 328
Zagadnienie brzegowe równania różniczkowego zwyczajnego 329
Metoda strzałów 330
Metoda różnic skończonych 333

Rozdział 14. Równania różniczkowe cząstkowe 337

Przykłady równań różniczkowych cząstkowych 337
Równania eliptyczne 338
Równania paraboliczne 344
Rozwiązanie w postaci szeregu potęgowego 346
Schematy różnicowe 347

Rozdział 15. Zagadnienia kombinatoryki 355

Ogólne prawa kombinatoryki 355
Liczba wariacji, permutacji i kombinacji 356
Wariacje z powtórzeniami 356
Wariacje bez powtórzeń 357
Permutacje 357
Nieporządki (przestawienia) 358
Permutacje z powtórzeniami 359
Kombinacje 360
Kombinacje z powtórzeniami 361
Problemy terminologiczne 362
Generowanie wyników kombinatorycznych 363
Lista wariacji z powtórzeniami 363
Lista wariacji bez powtórzeń 366
Lista permutacji 368
Ciąg permutacji z powtórzeniami 369
Generowanie kombinacji przez eliminację z listy wariacji 369
Bezpośrednie generowanie kombinacji 372
Generowanie kombinacji z powtórzeniami 377

Rozdział 16. Konwersja liczb i jednostek 379

Dostosowanie stylu wyświetlania liczb do lokalnych ustawień systemowych 379
Przyczyna problemu 379
Odróżnienie liczby od tekstu wyglądającego jak liczba 380
Konwersja stylu liczby za pomocą narzędzi dostępnych w arkuszu 381
Konwersja liczb w różnych systemach pozycyjnych 384
Konwersja jednostek miar 387
Konwersja jednostek złożonych 390
Zmiany i uzupełnienia wprowadzone w edycji 2013 390

Rozdział 17. Liczby i funkcje zespolone 395

Podstawowe wzory i definicje 396
Interpretacja geometryczna liczby zespolonej i jej postać trygonometryczna 397
Wzór Eulera i wykładnicza postać liczby zespolonej 398
Równość liczb zespolonych 398
Działania arytmetyczne na liczbach zespolonych 398
Potęgowanie i pierwiastkowanie 399
Funkcje elementarne z argumentem zespolonym 401
Funkcja wykładnicza i logarytm 401
Funkcja potęgowa 402
Funkcje trygonometryczne i hiperboliczne 403
Format wyświetlania liczb zespolonych 404
Zastosowanie liczb zespolonych w elektrotechnice 406

Rozdział 18. Operacje na danych oznaczających datę i czas 411

Wprowadzanie czasu 412
Wprowadzanie dat 414
Interpretacja tekstu jako daty 417
Użycie funkcji do zmiany postaci daty 417
Przegląd funkcji Excela do operacji na datach 418
Funkcja DATA 419
Funkcja DATA.WARTOŚĆ 420
Funkcja DZIEŃ 421
Funkcja DNI 421
Funkcja DNI.360 421
Funkcja NR.SER.DATY 422
Funkcja NR.SER.OST.DN.MIES 422
Funkcja GODZINA 423
Funkcja MINUTA 423
Funkcja MIESIĄC 423
Funkcja DNI.ROBOCZE 423
Funkcja DNI.ROBOCZE.NIESTAND 424
Funkcja TERAZ 425
Funkcja SEKUNDA 426
Funkcja CZAS 426
Funkcja CZAS.WARTOŚĆ 427
Funkcja DZIŚ 427
Funkcja DZIEŃ.TYG 427
Funkcja NUM.TYG 428
Funkcja ISO.NUM.TYG 429
Funkcja DZIEŃ.ROBOCZY 429
Funkcja DZIEŃ.ROBOCZY.NIESTAND 430
Funkcja ROK 431
Funkcja CZĘŚĆ.ROKU 431
Typowe operacje na danych oznaczających datę i czas 431
Dodawanie określonych jednostek czasu do daty lub czasu albo ich odejmowanie 431
Konwersja pomiędzy długościami okresów czasu wyrażonymi w różnych jednostkach 433
Obliczanie różnicy między datami 433
Obliczanie daty początku następnego tygodnia 434
Najbliższy dzień roboczy 435
Obliczanie daty i godziny zakończenia czynności z uwzględnieniem dni roboczych i godzin pracy 435
Wyświetlanie nazw miesięcy i dni tygodnia 436
Wyświetlanie numeru miesiąca i dnia tygodnia 436
Niestandardowy sposób zapisu czasu 437
Funkcja CENA.UŁAM 437
Funkcja CENA.DZIES 438
Konwersja czasu zapisanego jako godziny, minuty na godziny i ułamki dziesiętne godzin 439
Niestandardowe minuty w indeksie górnym 440

Rozdział 19. Operacje z udziałem tekstów 443

Kodowanie znaków w systemie Windows 443
Przegląd funkcji standardowych do operacji na tekstach 443
Funkcja KOD 444
Funkcja ZNAK 444
Funkcja OCZYŚĆ 444
Wprowadzanie i usuwanie znaku LF 445
Funkcja USUŃ.ZBĘDNE.ODSTĘPY 446
Funkcja DŁ 447
Funkcja PORÓWNAJ 447
Funkcja LEWY 448
Funkcja PRAWY 448
Funkcja FRAGMENT.TEKSTU 448
Funkcja ZNAJDŹ 450
Funkcja PODSTAW 451
Funkcja ZASTĄP 452
Funkcja SZUKAJ.TEKST 454
Funkcja POWT 456
Funkcja LITERY.MAŁE 456
Funkcja LITERY.WIELKIE 457
Funkcja Z.WIELKIEJ.LITERY 457
Funkcja WARTOŚĆ 457
Funkcja ZŁĄCZ.TEKSTY 458
Funkcja ZŁĄCZ.TEKST 459
Funkcja POŁĄCZ.TEKSTY 459
Funkcje KWOTA i ZAOKR.DO.TEKST 460
Funkcja TEKST 460
Funkcja T 460
Używanie znaków zastępczych 461
Wybrane operacje na danych tekstowych 462
Sprawdzanie, czy tekst zawiera określoną frazę 462
Zliczanie określonych znaków lub fraz w tekście 462
Zliczanie słów w tekście 463
Podział tekstu na dwie części na granicy słów 464
Wybór pierwszego lub ostatniego słowa w tekście 465
Podział tekstu na słowa lub inne fragmenty na podstawie położenia separatorów 465
Wydzielenie liczby z tekstu 466
Oddzielenie cyfr od innych znaków w tekście 467
Wykonanie funkcji tekstowych w komórkach sformatowanych tekstowo 468
Ciągi cyfr z wiodącymi zerami 468
Łączenie tekstów 470
Wykorzystywanie obliczeń iteracyjnych 470
Przekształcanie zakresu w stałą tablicową, a następnie w tekst 472

Rozdział 20. Użycie funkcji INDEKS z argumentami indeksowymi w postaci tablic 477

Ograniczenia w użyciu tablic, które są wynikami formuł 477
Specyfika użycia funkcji INDEKS z argumentami indeksowymi w postaci tablic 479
Sposób 1. 479
Sposób 2. 480
Sposób 3. 481
Sposób 4. 482
Przegląd problemów wynikających z używania wyrażeń indeksowych o różnej postaci 482
Jedno z wyrażeń indeksowych jest tablicą, a drugie liczbą różną od zera 483
Oba wyrażenia indeksowe są tablicami bez elementów zerowych 483
Jedno z wyrażeń indeksowych jest zwykłą tablicą, a drugie SWI 484
Oba wyrażenia indeksowe są typu SWI bez zer 485
Jedno z wyrażeń indeksowych jest tablicą, a drugie zerem 485
Użycie zera jako wartości elementu wyrażenia indeksowego 486
Jedno z wyrażeń indeksowych jest tablicą zawierającą zero, a drugie zerem 487
Niedopasowanie wielkości wyrażeń indeksowych 487
Argument główny jest tablicą jednowymiarową, a wyrażenie indeksowe tablicą dwuwymiarową 488
Struktura tablicowa wyniku funkcji INDEKS 488
Funkcja INDEKS z argumentami tablicowymi skojarzona z funkcją agregującą lub tablicową 488
Pominięcie indeksu lub użycie zera jako jego wartości przy sumowaniu 491
Funkcja INDEKS z zakresami nieregularnymi 493
Wybrane niestandardowe zastosowania funkcji INDEKS 498
Łączenie fragmentów tablicy dwuwymiarowej 498
Zastosowania odwołaniowej formy funkcji INDEKS 499
Odwracanie porządku elementów w zakresie 499
Wykorzystanie tablic bazowych do indeksowania tablic 500
Odwracanie kolejności elementów w tablicach 500
Rozmieszczenie danych w tablicy o założonych rozmiarach 501
Sumowanie wyrazów w wyodrębnionym fragmencie tablicy 501
Selektywne sumowanie elementów tablic dwuwymiarowych 502
Usuwanie wybranego wiersza lub wybranej kolumny z tablicy 503
Łączenie fragmentów zakresów i tablic w tablicę ciągłą 503

Rozdział 21. Pseudozakresy 507

Pojęcie pseudozakresu 507
Pseudozakresy jako wyniki funkcji ADR.POŚR 509
Pseudozakresy jako wyniki funkcji PRZESUNIĘCIE 510
Pseudozakresy jako argumenty funkcji L(N) lub T 511
Pseudozakres jako drugi (lub kolejny) argument funkcji JEŻELI lub WYBIERZ 514
Pseudozakres jako pierwszy argument funkcji INDEKS 515
Pseudozakresy jako argumenty funkcji SUMY.CZĘŚCIOWE i AGREGUJ 518
Pseudozakresy jako argumenty funkcji SUMA.JEŻELI 520
Pseudozakresy jako argumenty funkcji agregujących 523
Pseudozakresy I rodzaju 523
Pseudozakresy II rodzaju 527
Pseudozakresy jako argumenty funkcji tablicowych 528
Pseudozakresy jako argumenty funkcji baz danych 530
Pseudozakresy jako argumenty funkcji KOMÓRKA 533
Użycie pseudozakresów z funkcją LOS 535
Pseudozakresy jako argumenty funkcji makr XLM 536
Szczególne przypadki użycia pseudozakresów 536
Pseudozakres jako drugi argument funkcji INDEKS 536
Pseudozakres jako pierwszy argument funkcji PRZESUNIĘCIE 537
Indeksowanie funkcji PRZESUNIĘCIE z pseudozakresem 538
Użycie funkcji PRZESUNIĘCIE do danych przefiltrowanych funkcją INDEKS 539
Formuły tablicowe z pseudozakresami uwzględniające faktyczne rozmiary obszaru formuły 542
Operacje agregujące na zakresach dynamicznych 546
Równoległe tablice bazowe 547

Rozdział 22. Ciekawostki i pomysły niewymagające użycia VBA 549

Wyznaczanie długości części wspólnej dwu odcinków 549
Suma cyfr liczby całkowitej 550
Budowanie liczby z cyfr 551
Obliczenia uwzględniające ukryte kolumny 552
Z wierszem pomocniczym 552
Z formułą nazwaną (rozwiązanie egzotyczne) 553
Z formułą nazwaną (z użyciem pseudozakresu) 554
Funkcja PROCENT.POZYCJA - specyfika i możliwości wykorzystania 554
Zastosowania funkcji PROCENT.POZYCJA 558
Funkcja PRAWDPD - specyfika i możliwości wykorzystania 560
Użycie funkcji generujących liczby pseudolosowe 562
Formuły "zatrzaskowe" 565
Wykonanie jednorazowe 565
Wykonanie wielokrotne 567
Cykliczna formuła warunkowa 568
Suma iloczynów według formuły narastającej 569
Wstawianie i usuwanie wierszy w zakresie sumowania 570
Obliczanie wartości wyrażeń danych w postaci tekstu 571
Operacje bitowe na danych liczbowych 573
Literatura cytowana i uzupełniająca 577

Skorowidz 579

592 strony, Format: 16.0x24.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.