AKSJOLOGIA IRONII NOWAK K. Księgarnia

Aksjologia ironii

W książce przedstawiono, jak określone ujęcia wartości Prawdy, Dobra i Piękna, pojawiające się w historii myśli społeczeństw, reprezentujących kulturę euroatlantycką, ukonstytuowały różne sposoby kategoryzowania ironii w filozofii oraz jej wykorzystanie jako formy działania komunikacyjnego.

Czy wskazane wartości, ujmowane jako najważniejsze regulatory określonych sektorów praktyki społecznej, tworzą trzy odrębne „oblicza" ironii? Czy interpretacje ironii, dokonane przez filozofów, da się potraktować jako wyrazy pewnych przedefiniowań zachodzących w obrębie tych wartości? Czy ironia jest specyficznym komunikacyjnie sposobem odnoszenia się do wartości?

Zaproponowane wyróżnienie „obliczy" ironii (sokratejskiej, romantycznej, postmodernistycznej) w kontekście wskazanych jako jej aksjologiczne zaplecze wartości (Prawda, Dobro i Piękno) potraktowane zostały jako wyraz: po pierwsze - obowiązującego w kulturze euroatlantyckiej fenomenu triady platońskiej, po drugie - pewnych przedefiniowań zachodzących w obrębie tych wartości. Ironia traktowana jest więc tu jako specyficzny komunikacyjnie sposób odnoszenia się do wartości, pozwalający na pokazanie mocy ich obowiązywania, podzielania (respektowania, akceptowania) przez daną wspólnotę światopoglądową.

„Tekst jest wartościowym, bardzo interesującym oraz znakomicie zrealizowanym projektem badawczym, który niewątpliwie zasługuje na opublikowanie i udostępnienie szerszej społeczności filozofów i filozofek, reprezentantek i reprezentantów studiów literackich oraz badaczy i badaczek dyscyplin społecznych. Jest to praca oryginalna w warstwie koncepcyjnej i stanowiąca znaczący wkład w badania nad specyfiką światopoglądotwórczej sfery kultury Zachodu. Metodologiczna rzetelność i warsztatowa poprawność tekstu niewątpliwie sprzyja uznaniu sformułowanej przez Autorkę tezy o trwałej (aczkolwiek w zmiennej historycznie postaci) obecności triady wartości Prawdy, Dobra i Piękna - za uzasadnioną"

Z recenzji prof. dr hab. Barbary Pogonowskiej, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Wprowadzenie 7

Rozdział 1
Rozróżnienia terminologiczne i ustalenia metodologiczne 13
1.1. Definicje i klasyfikacje ironii 13
1.2. Perspektywa kulturowa jako perspektywa badawcza 30
1.2.1. Koncepcja kultury 30
1.2.2. Funkcjonowanie wartości 35
1.2.3. Dlaczego triada? 38

Rozdział 2
Ironia wobec Prawdy 41
2.1. Pojęcie „ironii" u starożytnych - eiron-oszust 41
2.2. Ironia Sokratesa w interpretacjach jemu współczesnych 44
2.2.1. Ironia jako oszukańcza postawa retoryczna (interpretacja Arystofanesa) 46
2.2.2. Ironia jako metoda dążenia do Prawdy (interpretacja Platona) 48
2.2.2.1. Eutyfron Platona jako przykład „nieudanej" ironii Sokratesa 52
2.2.2.2. Charmides Platona jako ironiczna droga zbliżania się do Prawdy 55
2.2.2.3. Platoński Fajdros i „gatunki" ironii 58
2.2.3. Kontekst kulturowy ironii Sokratejskiej: ironia wobec prawdy, prawda wobec ironii 61
2.3. Błazeńsko-ironiczna postawa Morosopha wobec prawdy 67
2.3.1. Spudegeloios i pierwsze portrety błazna-filozofa 68
2.3.2. Błazen jako filozof 70

Rozdział 3
Ironia wobec Dobra 77
3.1. Ironia romantyczna jako wyraz ideałów epoki 79
3.1.1. Ironia u Friedricha Schlegla zasadą poetyzacji dzieła i życia 80
3.1.2. Ironia G.W.F. Hegla - „absolutna negatywność" i historia 89
3.1.3. Poznawczy i egzystencjalny wymiar ironii sokratejskiej w ujęciu S. Kierkegaarda - ironia jako „nieustające odnoszenie się do Sokratesa" 96
3.2. Dobro wspólnoty i wspólnotowość ironii - liryczno-ironiczna piosenka w PRL-u 108

Rozdział 4
Ironia wobec Piękna 117
4.1. Ironia rortiańska jako wyraz postmodernistycznego przełomu w kulturze 117
4.1.1. Ironista - człowiek-z-ironią czy człowiek-w-ironii? 117
4.1.2. Filozof jako błazen 128
4.2. Permanentna parabaza alegorii tropów 131

Zakończenie 133
Bibliografia 137

144 strony, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.