|

PRZYRODNICY O NADPRZYRODZONYM ŚWIATOPOGLĄDY FIZYKÓW I BIOLOGÓW Z POLSKI I UKRAINY
ROGIŃSKA M. wydawnictwo: NOMOS , rok wydania 2022, wydanie Icena netto: 51.00 Twoja cena 48,45 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Przyrodnicy o nadprzyrodzonym
Światopoglądy
fizyków i biologów z Polski i Ukrainy
Owen Chadwick przytacza
pochodzącą z lat osiemdziesiątych XIX wieku opowieść o londyńskim
uczniu ze szkoły Harrow, który usłyszał od kolegi, że
„Darwin obalił Biblię”, i utracił wiarę. Historia
ta, sugeruje Chadwick, daje wgląd w samą istotę sekularyzacji: oto
czternastolatek przejmuje przekonania o Bogu i wszechświecie
od innych chłopców w swoim wieku. Jesteśmy świadkami
momentu, kiedy abstrakcyjna idea o konflikcie nauki i religii zaczyna
wpływać na szersze pokłady społeczne. Książka, którą
czytelnik trzyma w rękach, powstała z zainteresowania tego rodzaju
wpływem. Poszukiwałam zwłaszcza – by
powtórzyć za Charlesem Taylorem –
„wyjaśnienia, dlaczego właściwie ludzie odrzucają wiarę,
nawet jeśli sami opisują to, co się stało, używając formuły
«Darwin obalił Biblię»”? Z punktu
widzenia empirii – badawczej, ale i egzystencjalnej,
związanej z doświadczeniem współczesnego człowieka
– intrygujące było, jakie obszary światopoglądowe są pod tym
względem szczególnie istotne? Jak zderzają się w nich treści
naukowe i religijne oraz jaki skutek to ma dla wiary
jednostki? Czy istnieją warunki biograficzne i społeczne
istotne dla końcowego bilansu światopoglądowego takich zderzeń?
Wzięłam
przy tym na warsztat przekonanie socjologów, iż jeśli nauka
faktycznie osłabia wiarę, ujawni się to w pełni w środowisku
naukowców. Przeprowadziłam więc wywiady pogłębione z
fizykami i biologami z Polski oraz sąsiedniej Ukrainy. Ta
właśnie perspektywa porównawcza pozwoliła dostrzec,
że każda odpowiedź na pytanie o rolę nauki w zmianie religijnej musi
mieć charakter historyczny i odnosić się do konkretnego kraju.
Rola ta nie jest bowiem uniwersalna, lecz silnie ugruntowana kulturowo.
Wpływ nauki na religijność jednostki nie jest jednolity, jak
niejednolite są lokalne instytucje naukowe, religie dominujące
i rynki religijne. Nieuniwersalne jest też imaginarium kulturowe:
obrazy i ujęte w obrazy idee, jakimi posługiwali się naukowcy z
dwóch krajów. Nawet w zakresie jednej kultury
modele współoddziaływania nauki i wiary były odmienne.
Wśród uczonych ukraińskich i polskich wykryłam ich kilka.
Nauka okazywała się w nich czynnikiem zarówno pozytywnym,
jak i negatywnym.
(na
podstawie Wstępu i Zakończenia)
Maria Rogińska
jest socjologiem religii, adiunktem w Instytucie Filozofii i Socjologii
(Katedra Socjologii Religii) Uniwersytetu Pedagogicznego w
Krakowie. Jej obecne zainteresowania badawcze koncentrują się na
relacjach nauki i religii w zróżnicowanych
kontekstach społeczno-kulturowych, przede wszystkim w krajach Europy
Środkowo-Wschodniej. Jest autorką książki Po rozpadzie. Obraz
świata rosyjskich prawosławnych w okresie poradzieckim oraz
współautorką opracowania Reformacja i nowoczesność, 2017, a
także licznych artykułów na temat nauki i religii. Od 2020
roku realizuje projekt The imagined universes. The role of cultural
imaginary in formation of (non) religious ideologies of Post-soviet
natural scientists, poświęcony religijnej wyobraźni uczonych z
krajów poradzieckich. Projekt, który w roku
2021/2022 będzie kontynuowany w ramach visiting fellowship w Campion
Hall, Oxford, otrzymał wsparcie fundacji Templeton Religion
Trust przyznane przez International Research Network for the Study of
Science and Belief in Society (INSBS).
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|