Wprowadzenie do filozofii
umysłu
- W jaki sposób
umysł poznaje materialny świat zewnętrzny?
- Czym jest owo umysłowe
"coś", do którego odnoszą się terminy: "myśli", "pragnie",
"odczuwa ból"?
- O jaki związek nam chodzi,
gdy mówimy o wzajemnym oddziaływaniu pomiędzy umysłem a
ciałem?
- Jak możemy poznać stany
świadomości drugiej osoby?
W
niniejszym opracowaniu nie będę się szerzej zajmował tradycyjnymi,
znanymi z historii filozofii odpowiedziami na przytoczone powyżej
pytania. Omawiam i krytycznie analizuję kolejne filozoficzne
próby rozwiązania problemu umysł - ciało, proponowane w
ramach anglosaskiej filozofii analitycznej i związanej z nią
kognitywistyki.
Józef
Bremer
WPROWADZENIE
9
1.
FILOZOFICZNE UJĘCIE PROBLEMU UMYSŁ – CIAŁO
19
1.1. Stany mentalne ifizykalne 19
1.2. Kilka określeń terminologicznych 23
1.3. Umysł – ciało: oddziaływanie przyczynowe 27
1.4. Proponowane rozwiązania 32
2.
DUALIZM
38
2.1. ARYSTOTELES aproblem psyche – physis 38
2.1.1. Zasada życia, jedności iruchu 39
2.1.2. Dusza jako forma 41
2.2. KARTEZJAŃSKI dualizm interaktywny 45
2.2.1. Dwie substancje 46
2.2.2. Mechanicystyczne rozumienie ciała 47
2.2.3. Podsumowanie 50
2.3. Dualizm współczesny – J. ECCLES 52
2.3.1. Ewolucja świadomości 53
2.3.2. Interakcja umysł – ciało 55
2.3.3. Podsumowanie 57
3.
MIĘDZY
DUALIZMEM AMATERIALIZMEM 61
3.1. Cudze stany psychiczne – teoria analogii 61
3.2. Pluralizm gier językowych – L. WITTGENSTEIN 66
3.2.1. Zadania filozofii 67
3.2.2. Myślenie imówienie 69
3.2.3. Krytyka dualizmu język – myślenie 73
3.2.4. Między funkcjonalizmem ateoriami identyczności 77
3.2.5. Predykaty mentalne 81
3.2.6. Prywatność zjawisk umysłowych (DF,
§§ 281-287) 83
3.2.7. Podsumowanie 88
3.3. Analizy językowe – G. RYLE 89
3.3.1. Dualizm językowy 90
3.3.2. Pomyłka kategorialna 92
3.3.3. Podsumowanie 96
4.
WSPÓŁCZESNY
MATERIALIZM REDUKCJONISTYCZNY
98
4.1. Behawioryzm logiczny 98
4.1.1. Potoczne wypowiedzi językowe 98
4.1.2. Gesty iruchy 100
4.1.3. Krytyka behawioryzmu logicznego – K.
AJDUKIEWICZ 102
4.2. Teoria identyczności typów 103
4.2.1. Identyfikacja nomologiczna 105
4.2.2. Teoria identyczności – argumenty za iprzeciw
108
4.2.3. Podsumowanie 110
4.3. Materializm eliminacyjny 111
4.3.1. PAUL FEYERABEND 112
4.3.2. WILLARD VAN ORMAN QUINE 113
4.3.3. PAUL M. CHURCHLAND 117
4.3.4. Podsumowanie 119
4.4. Funkcjonalizm 121
4.4.1. Uniwersalność funkcjonalizmu 124
4.4.2. Funkcjonalizm versus teorie redukcjonistyczne 127
4.4.3. Mocny isłaby funkcjonalizm – pytanie
oredukcję 130
4.4.4. Problem świadomości – qualia 133
4.4.5. Podsumowanie 135
4.5. Koneksjonistyczne i modularne teorie umysłu 136
4.5.1. Koneksjonizm 137
4.5.2. Modularyzm 141
4.5.3. Podsumowanie 146
5.
MATERIALIZM
NIEREDUKCJONISTYCZNY 149
5.1. Monizm anomalny – D. DAVIDSON 149
5.1.1. Ontologia zdarzeń 152
5.1.2. Krytyczna ocena monizmu anomalnego 154
5.1.3. Podsumowanie 157
5.2. Teorie superweniencji 157
5.2.1. Typy współzmienności 159
5.2.2. Superweniencja globalna, słaba imocna 160
5.2.3. Superweniencja logiczna inomologiczna 163
5.2.4. Podsumowanie 165
5.3. Teorie emergencji 166
5.3.1. Wstęp 166
5.3.2. Rys historyczny 167
5.3.3. Właściwości emergentne 170
5.3.4. Emergentyzm R. SPERRY’ego 171
5.3.5. Typy emergencji 173
5.3.6. Podsumowanie 177
6.
WOLNA
WOLA179
6.1. Determinizm: kompatybilizm – niekompatybilizm
180
6.2. Determinizm kontra indeterminizm: współczesne
debaty 182
6.2.1. Wolność podejmowania decyzji 183
6.2.2. Eksperymenty B. LIBETA 183
6.2.3. Interpretacje wyników uzyskanych weksperymentach
LIBETA 186
6.2.4 Eksperyment P. HAGGARDA iM. EIMERA 189
6.3. Podsumowanie 190
7.
ŚWIADOMOŚĆ
192
7.1. Argument zzombi 193
7.2. Umysł zjawiskowy ipsychologiczny 195
7.3. Qualia 197
7.3.1. Niewyrażalność (nieintencjonalność) qualiów
– C.I. LEWIS 197
7.3.2. Intencjonalność qualiów – M. TYE
200
7.3.3. Qualia jako własności biologiczne – J.
SEARLE 202
7.3.4. Iluzoryczność qualiów – D.
DENNETT 205
7.4. Neuronaukowa naturalizacja świadomości 210
7.4.1. Zadziwiająca hipoteza – F. CRICK iCH. KOCH
210
7.4.2. Ja zwiru – R.R. LLINÁS 214
7.4.3. Podsumowanie 216
7.5. Zagadkowość świadomości 217
7.5.1. Subiektywność 218
7.5.2. Poszukiwanie nowych metod badawczych 221
UWAGI KOŃCOWE 223
BIBLIOGRAFIA 230
INDEKS POJĘĆ 247
INDEKS NAZWISK 253
256
stron, Format: 15.5x23.0cm, oprawa miękka