|
POWRÓT DO KWESTII ROBOTNICZEJ
BEAUD S. PIALOUX M. wydawnictwo: OFICYNA NAUKOWA , rok wydania 2022, wydanie Icena netto: 51.00 Twoja cena 48,45 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Powrót do kwestii
robotniczej
Klasa
robotnicza w takiej postaci, jaka się ukształtowała w XIX wieku
— jako „stały punkt odniesienia, centralny problem,
zdolny długotrwale mobilizować umysły i serca” —
przestała istnieć. Co pozostało z tej „klasy”? Na
pierwszy rzut oka odosobnione, zatomizowane, szarpane podziałami
jednostki, coraz bardziej poddane presji zwiększania wydajności pracy,
które sprawiają wrażenie, jakby zrezygnowały z podejmowania
wspólnych działań.
Decydujące znaczenie dla przekonania o „znikaniu”
robotników i pracy materialnej ma to, że w dyskursie
zarówno publicznym, jak i naukowym najwięcej uwagi poświęca
się pracy niematerialnej i etosowi klasy średniej.
Monografia
autorstwa Beaud i Pialoux jest wynikiem wieloletnich badań jakościowych
i ilościowych, przeprowadzonych w fabryce Peugeota, i wyrasta z
francuskiej tradycji badań socjologicznych i etnologicznych. Fabryka, w
której codziennie spotykają się menedżerowie i robotnicy,
pozwoliła autorom zestawić, skonfrontować i pokazać rozdźwięk między
dwoma odmiennymi etosami pracy – kierowników,
odwołujących się do nowoczesności, mobilności i kreatywności, oraz
robotników, którym warunki pracy nie oferują
możliwości sięgania po nowe dobra kulturowe, takie jak samorealizacja
czy bycie innowacyjnym.
Mimo że diagnozy autorów odnoszą się do realiów
Francji, większość identyfikowanych przez nich problemów i
paradoksów ma bez wątpienia charakter uniwersalny.
XI
Wprowadzenie (Małgorzata Jacyno)
3 Podziękowania
7 Wstęp
9 Robotnicy — grupa, która stała się
„niewidzialna”
11 Konieczność połączenia badań nad pracą i systemem kształcenia
16 Co pozostało z „grupy robotniczej”?
Część pierwsza TRANSFORMACJE FABRYKI
23 Wstępna charakterystyka „terenu”
26 Rozdział I
Co
począć z dziedzictwem tayloryzmu?
28 Wydziały zatrudniające OS w latach siedemdziesiątych
35 Samokontrola i samonadzorowanie
43 Wynalezienie lidera
47 „Młodzi” kontra „starzy”
54 Fizyczne i społeczne starzenie się OS pracujących przy taśmie
68 Rozdział II
Strategie
pracodawców i opór robotników
70 Utrata znajomego otoczenia i zanikanie odniesień zbiorowych
75 Niepokoje działaczy związkowych
78 Nowe wydziały produkcyjne i początki HC1
82 Strajk we wrześniu–październiku 1989
85 HC1 — przestoje i usterki
91 HC2 — taktyczny odwrót
95 Opór robotników
99 Nowa strategia dyrekcji
112 Rozdział III
Zablokowanie
mobilności robotników i zaostrzenie konkurencji
114 Dawna fabryczna arystokracja robotnicza
123 Zmierzch świata „wykwalifikowanych”
130 Dystans społeczny między robotnikami a technikami
136 Blokada systemu awansowania OS
140 Niewielki awans zakończony porażką: zdegradowana liderka
151 Zawiść i konkurencja w pracy
Część druga SZKOŁA JAKO ZBAWIENIE
165 Zbyt ciężki „bagaż”
167 Rozdział IV
„Odrobotniczenie”
szkolnictwa zawodowego
169 Zmierzch „mechaniki”, promowanie automatyzacji
175 Przekonanie o odsunięciu na boczny tor i niskie poczucie własnej
wartości
183 Maturzyści, którzy nie spełniają oczekiwań
192 Ambasadorzy liceum zawodowego w przedsiębiorstwie
203 Praktykanci między młotem a kowadłem
214 Rozdział V
Zdezorientowani
rodzice
216 Dzisiejsza szkoła
218 „Promocje za wysługę lat”,
„naciąganie” stopni…
224 Osłabiona pozycja nauczycieli, dyrekcja, która się
„poddaje”
228 Niepewność co do wyboru szkoły
234 Trudne relacje sąsiedzkie z rodzinami imigrantów
242 Konkurencja w użytkowaniu przestrzeni publicznej
244 Podupadanie osiedla
247 Powrót do tradycyjnej szkoły
255 Rozdział VI
Ucieczka
do przodu
256 Poczucie wyobcowania w liceum
260 Dystans wobec kultury szkolnej
265 Trudności z wypowiedzią pisemną
268 Szkolne „kombinowanie”
271 Sposoby na przetrwanie
274 Niejawne kontestowanie reguł szkolnych
276 Konflikt pokoleń
284 Wstyd społeczny
289 Etyka robotnicza i etyka szkolna
291 Licealiści zrywający z dziedzictwem rodzinnym
303 Epilog
Część trzecia ROZPAD GRUPY ROBOTNICZEJ
313 Rozdział VII
Rozterki
młodego lidera
315 Wstyd z powodu statusu OS, nienawiść do fabryki
318 Poczucie, że tkwi się w potrzasku
324 Trajektoria szkolna i dyspozycje społeczne
327 „Wolę umrzeć nie robiąc nic niż umrzeć w
Peugeocie”
329 „Szczekali… Pomyślałem sobie: Gdzie ja
wpadłem?”
332 „Dziś z samą maturą nic nie znaczysz, jesteś
zerem”
334 „Dali mi do zrozumienia, że nie powinienem myśleć, bo
doprowadzę do rozkładu zespołu”
339 „Przykro to mówić, są ludzie,
którzy by bardzo chcieli mieć jakąś robotę, ale słowo daję,
ja tej roboty nie chcę!”
341 „Podali jako powód, że nie potrafię, że nie
stoję na wysokości zadania, nie nadaję się do tego, żeby być liderem.
Bo przywództwo to jest coś specjalnego, nie jestem do tego
stworzony, nie stoję na wysokości zadania”
344 „Chcę żyć teraz, a nie później, mam szczęście,
że przynajmniej zrobiłem maturę […]. Dla reszty nie ma
ratunku, sami to wiedzą i mówią: «Nie ma dla nas
ratunku»”
345 „Powiedział mi: za dziesięć lat będziesz tu dalej
siedział i będzie to samo, co teraz”
347 „Robię coś, czego nienawidzę”
349 Młodzi i starzy: wzajemna pogarda
355 Zdobywanie pozycji za pomocą ciała, za pomocą słowa
359 Rozdział VIII
Kryzys
robotniczego ruchu związkowego
360 Specyfika aktywizmu OS
368 Delegat i jego „baza”
372 Delegat w pułapce przekształceń wydziału produkcyjnego
376 Zatarcie dawnych podziałów
379 Zmęczenie działaczy
385 Wrogość młodych robotników wobec związków
zawodowych
406 Rozdział IX
Osłabienie
grupy robotniczej i napięcia na tle rasowym
410 Święto 14 lipca u robotników OP
416 OS kontra imigranci
424 „Młodzi imigranci” jako negatywna grupa
odniesienia
431 Godność robotnicza — prawdziwe podłoże napięć na tle
rasowym
436 Robotniczy egalitaryzm a „preferencja
narodowościowa”
451 Podsumowanie
Robotnicy
po rozpadzie klasy robotniczej
454 Zmiana położenia robotników
457 Zapomniana kwestia robotnicza
460 Jaka jest przyszłość działaczy robotniczych?
ANEKSY
467 Aneks 1
Założenia
metody badawczej. Badania terenowe
468 Badania prowadzone w różnych wymiarach przestrzeni
społecznej
470 Długofalowość jako istotny czynnik pracy badawczej
472 Działacze i „zwykli” robotnicy
474 Znaczenie wywiadów
475 W pracy i poza nią
480 Badania dotyczące szkolnictwa
483 Aneks 2
Tablica
chronologiczna
492 Bibliografia
492 Prace na temat okręgu zatrudnienia Sochaux-Montbéliard
492 Opublikowane wcześniej teksty dotyczące badań w Sochaux
494 Inne publikacje dotyczące okręgu zatrudnienia
Sochaux-Montbéliard
494 Bibliografia ogólna
494 Stosunek do przedmiotu badań i konstrukcja metody badawczej
496 Stosunek do pracy, zarządzanie zasobami ludzkimi
497 O demokratyzacji w edukacji
499 Światy robotnicze, działalność związkowa…
501 Położenie robotników w latach 90.
502 Objaśnienia skrótów i terminów
występujących w tekście
509 Indeks osób
XXXII
+ 512 stron, Format 138 x 220 mm, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|