Chińska kultura symboliczna
Jej współczesne metamorfozy w literaturze, teatrze i malarstwie
Jest to pierwsza próba przybliżenia i wyjaśnienia symbolicznych treści i języka,
jakim posługują się współcześni artyści chińscy.
Książka pokazuje metamorfozę chińskiej kultury symbolicznej na przykładzie
wybranych dzieł. Pośród analizowanych tekstów kultury są powieści i opowiadania Gao
Xingjiana, Mo Yana i Su Tonga, a także obrazy Hu Yongkaia oraz najwybitniejszych
przedstawicieli chińskiej awangardy końca XX i początków XXI wieku. Twórczość
teatralną reprezentuje monumentalna opera o buddyzmie chan – Śnieg w sierpniu (Bayue
xue) napisana i wyreżyserowana przez Gao Xingjiana.
Poszukiwaniom symboli, metafor i aluzji towarzyszy refleksja na temat roli tradycji,
chroniącej podstawowe struktury znaczeniowe, pojęcia, znaki i obrazy. Chodzi tu o proces
kształtowania symboli głębokich, zakorzenionych m.in. w korelatywnej kosmologii
chińskiej i uniwersyzmie, a także o kulturę dobrowróżbną, przechowującą model
myślenia symbolicznego.
Współczesny twórca chiński czerpie z tradycji kulturowej i doświadczenia
społecznego, w których pamięć wspólnoty splata się z indywidualną pamięcią i
wyobraźnią artystyczną. Jego wypowiedzi, nasycone symbolami, aluzjami i alegoriami nie
tylko pozostają w dialogu ze współczesną kulturą i sztuką na świecie, ale przede
wszystkim odgrywają ważną rolę w poszukiwaniu własnej tożsamości kulturowej.
Lidia Kasarełło, sinolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego,
wykładowca w Zakładzie Sinologii Wydziału Orientalistycznego UW oraz w Zakładzie
Japonistyki i Sinologii Instytutu Filologii Orientalnej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Specjalizuje się w dziedzinie chińskiej kultury, zwłaszcza literatury, teatru i sztuk
plastycznych. Najważniejsze publikacje: Tian Han. U źródeł nowego teatru chińskiego,
1995, Totemy życia. Chińska literatura poszukiwania korzeni, 2000, Węzły duszy.
Chrestomatia współczesnych opowiadań chińskich (wybór, wstęp, opracowanie), 2005
oraz liczne artykuły w polskich i międzynarodowych naukowych czasopismach.
Wstęp
W kręgu teorii
1. Kultura
symboliczna. Spór o rozumienie pojęć
Tradycja – chińska kultura symboliczna (xiangzheng wenhua)
2. Myślenie
symboliczne a korelatywna kosmologia chińska
3. Obrazy i
symbole w chińskiej kulturze dobro wróżbnej
Współczesne manifestacje kultury symbolicznej
4. Nowoczesna
kultura chińska a myślenie symboliczne
W literaturze
5. „Góra
duszy” („Lingshan”) – wielka księga o pielgrzymowaniu Gao Xingjiana
6. Symbole i
„nieznośna lekkość” w opowiadaniach Su Tonga
7. „Obfite
piersi, pełne biodra” („Fengru feitun”) Mo Yana. W gąszczu symboli nowej
prozy historycznej
8. „Kraina
wódki” („Jiuguo”) Mo Yana. Karnawał, alegoria i śmiech.
W teatrze
9. „Śnieg w
sierpniu” („Bayue xue”) Gao Xingjiana, czyli buddyzm chan w operze
W malarstwie
10. Symbole
nostalgicznego świata Hu Yongkaia. Sceny z życia Kobiet w republikańskich Chinach
11. Buntownicy na
śmietniku chińskich symboli. Malarstwo chińskiej awangardy
Zakończenie
Bibliografia
Glosariusz nazw chińskich
Spis ilustracji
Indeks nazwisk
Summary
286 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka