SCHIZOFRENIA A FUNKCJONOWANIE POZNAWCZE ZABURZENIA ELEMENTARNYCH CZYNNOŚCI POZNAWCZYCH Z PERSPEKTYWY PSYCHOLOGICZNEJ STYŁA R. Księgarnia

Schizofrenia a funkcjonowanie poznawcze

Zaburzenia elementarnych czynności poznawczych z perspektywy psychologicznej

Dzieło Autora uważam za dojrzałą prezentację istotnego problemu klinicznego, jakim są zaburzenia poznawcze w schizofrenii. Z perspektywy badacza zajmującego się psychologią schizofrenii tym bardziej doceniam wysiłek dr. Styły w dążeniu do pogłębiania wiedzy z zakresu związków złożonych i różnorodnych zmiennych psychologicznych z funkcjami poznawczymi. Wiem bowiem jak wymagające są to poszukiwania. Autor monografii przedstawia interesujący model systematyzujący rozumienie znaczenia wzajemnych interakcji czynników biologicznych, psychologicznych i społecznych w deficytach funkcjonowania poznawczego pacjentów chorujących na schizofrenię. Na uwagę zasługuje fakt, iż Autor zrealizował serię czasochłonnych badań zakrojonych na szeroką skalę, które dostarczyły ciekawego materiału do analiz.

dr hab. Łukasz Gawęda, prof. IP PAN, fragment recenzji

Książka stanowi pierwszą monografię w literaturze polskiej, i prawdopodobnie światowej, poświęconą w całości psychologicznemu rozumieniu zaburzeń poznawczych doświadczanych przez osoby z diagnozą schizofrenii. Termin zaburzenia poznawcze ma wiele znaczeń – w niniejszej książce rozumiany jest przede wszystkim jako dysfunkcje elementarnych czynności poznawczych (np. uwagi, uczenia się, pamięci roboczej, funkcji zarządczych). Monografia zawiera szczegółowe teoretyczne wprowadzenie, ukazujące rolę zaburzeń poznawczych w schizofrenii. Druga część tomu skupiona jest na opisie czterech badań własnych, które w sposób empiryczny wykazują istotne znaczenie procesów psychologicznych dla funkcjonowania w zakresie językowym, uczenia się, szybkości przetwarzania, funkcji zarządczych i pamięci roboczej.

Czytelnicy zainteresowani zagadnieniem schizofrenii – w tym psycholodzy, lekarze, studenci i pracownicy naukowi oraz osoby z doświadczeniem psychozy i ich rodziny – z pewnością znajdą w niej wiele nowych, ciekawych informacji.

Rafał Styła – doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Katedrze Neuropsychologii Klinicznej i Psychoterapii Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, analityk grupowy Instytutu Analizy Grupowej „Rasztów”, współzałożyciel Ośrodka Psychoterapii i Psychiatrii „Psyche Plus”. Były pracownik Akademickiego Ośrodka Psychoterapii UW oraz Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Autor lub współautor ponad 30 publikacji z zakresu psychopatologii (w tym zagadnienia schizofrenii), psychoterapii i psychometrii.

PODZIĘKOWANIA
WSTĘP

CZĘŚĆ I WPROWADZENIE TEORETYCZNE

ROZDZIAŁ 1
DIAGNOZA SCHIZOFRENII A ZABURZENIA POZNAWCZE
1.1. Dziedziny nauki badające schizofrenię: psychopatologia, psychologia kliniczna, psychiatria, psychologia zaburzeń psychicznych i genetyka
1.2. Miejsce zaburzeń poznawczych w historii rozwoju kryteriów diagnozy nozologicznej schizofrenii
1.3. Współczesne kryteria diagnozy nozologicznej schizofrenii a zaburzenia poznawcze
1.3.1. Podstawowe objawy schizofrenii
1.3.2. Kryteria diagnostyczne według klasyfikacji ICD-10 i DSM-5 oraz ICD-11
1.4. Zaburzenia poznawcze w ujęciach syndromologicznych schizofrenii
1.5. Miejsce zaburzeń poznawczych w obrazie klinicznym schizofrenii
1.5.1. Zaburzenia poznawcze - główna czy poboczna cecha schizofrenii?
1.5.2. Zaburzenia poznawcze a czynniki biologiczne i psychologiczne

ROZDZIAŁ 2
OBSZARY DZIAŁANIA UMYSŁU A KLASYFIKACJA DOMEN ZABURZEŃ POZNAWCZYCH U OSÓB Z DIAGNOZĄ SCHIZOFRENII
2.1. Przegląd znaczeń terminu "zaburzenia poznawcze"
2.2. Obszary działania umysłu
2.2.1. Obszary działania umysłu w blokowym modelu umysłu Atkinsona i Shiffrina
2.2.2. Aspekty działania umysłu w hierarchicznych i poznawczych teoriach inteligencji
2.3. Klasyfikacje obszarów zaburzeń poznawczych u osób z diagnozą schizofrenii
2.3.1. Przegląd obszarów zaburzeń poznawczych badanych w grupie osób z diagnozą schizofrenii
2.3.2. Klasyfikacja MATRICS
2.4. Pamięć robocza i funkcje zarządcze jako kluczowe obszary działania umysłu
2.4.1. Pamięć robocza
2.4.2. Funkcje zarządcze
2.4.3. Pamięć robocza a funkcje zarządcze

ROZDZIAŁ 3
NASILENIE ZABURZEŃ POZNAWCZYCH U OSÓB Z DIAGNOZĄ SCHIZOFRENII, ICH KONSEKWENCJE I TERAPIA
3.1. Przegląd metaanaliz badań porównujących wyniki testów poznawczych osób z diagnozą schizofrenii z osobami z populacji ogólnej
3.2. Profil zaburzeń poznawczych - uogólniony czy zróżnicowany?
3.3. Zaburzenia poznawcze w schizofrenii na tle innych grup zaburzeń psychicznych
3.4. Konsekwencje zaburzeń poznawczych w sferach prywatnej i zawodowej
3.5. Terapia zaburzeń poznawczych

ROZDZIAŁ 4
MODEL TRÓJWARSTWOWY JAKO KONCEPCJA PORZĄDKUJĄCA BIOLOGICZNE, SPOŁECZNE I PSYCHOLOGICZNE UWARUNKOWANIA ZABURZEŃ POZNAWCZYCH W SCHIZOFRENII
4.1. Od biologicznych do psychologicznych uwarunkowań zaburzeń poznawczych
4.2. Trójwarstwowy model uwarunkowań zaburzeń poznawczych u osób z diagnozą schizofrenii - ogólne postulaty
4.3. Biologiczne podstawy procesów poznawczych - pierwsza warstwa modelu
4.4. Deprywacja stymulacji poznawczej - druga warstwa modelu
4.5. Dystrakcja i motywacja w trakcie wykonywania zadania - trzecia warstwa modelu
4.5.1. Dystrakcja w trakcie wykonywania zadania
4.5.2. Zaburzenia motywacji do wykonywania zadania
4.6. Zakres i ograniczenia modelu

CZĘŚĆ II BADANIA WŁASNE

ROZDZIAŁ 5
WPROWADZAJĄCE UWAGI METODOLOGICZNE
5.1. Przegląd metod służących do oceny pamięci roboczej i funkcji zarządczych
5.1.1. Metody eksperymentalne
5.1.2. Mimowolne przetwarzanie równoległe jako nowa propozycja eksperymentalnego pomiaru pamięci roboczej
5.1.3. Metody stosowane w praktyce klinicznej
5.1.4. Prosty, złożony i dynamiczny zakres pamięci roboczej
5.2. Autorskie narzędzia badawcze stworzone na potrzeby badań własnych
5.2.1. Kwestionariusz Doświadczeń z Dzieciństwa (KDD-58)
5.2.2. Kwestionariusz Ogólnej Oceny Funkcjonowania (KOOF-58)
5.2.3. Kwestionariusz Bieżącego Doświadczania (KBD)
5.3. Skuteczność a efektywność wykonania zadania poznawczego
5.4. Plan grup naturalnych
5.5. Analizy statystyczne i interpretacja wyników
5.5.1. Zasady dotyczące przeprowadzanych analiz statystycznych
5.5.2. Interpretacja wielkości efektów

ROZDZIAŁ 6
PODATNOŚĆ NA DYSTRAKCJĘ I MIMOWOLNE PRZETWARZANIE RÓWNOLEGŁE JAKO ZJAWISKA TŁUMACZĄCE WPŁYW DYSTRAKCJI NA PRZETWARZANIE KWANTYFIKATORA PROPORCJONALNEGO PRZEZ OSOBY Z DIAGNOZĄ SCHIZOFRENII (BADANIE NR 1)
6.1. Wprowadzenie teoretyczne
6.1.1. Wpływ pamięci roboczej na przetwarzanie kwantyfikatorów
6.1.2. Podatność na dystrakcję a pamięć robocza
6.1.3. Mimowolne przetwarzanie równoległe
6.1.4. Hipotezy teoretyczne
6.2. Metoda
6.2.1. Schemat badania
6.2.2. Osoby badane
6.2.3. Sposób pomiaru zmiennych
6.2.4. Procedura i materiał badawczy
6.2.5. Hipotezy zoperacjonalizowane
6.3. Wyniki
6.3.1. Zależności między zmiennymi analizowanymi a kontrolowanymi
6.3.2. Wpływ siły dystraktora na wykonanie zadania z kwantyfikatorem proporcjonalnym
6.3.3. Procentowy wzrost czasu reakcji i procentowy spadek liczby poprawnych odpowiedzi w związku z instrukcją pamiętania liczby dystraktorów
6.3.4. Pamięć robocza jako mediator związku między diagnozą a procentowym wzrostem czasu reakcji w odniesieniu do instrukcji pamiętania liczby dystraktorów
6.4. Dyskusja wyników
6.4.1. Wpływ dystrakcji na wykonanie zadania z kwantyfikatorem proporcjonalnym - podatność na dystrakcję osób z diagnozą schizofrenii
6.4.2. Wpływ dystrakcji na wykonanie zadania z kwantyfikatorem proporcjonalnym - mimowolne przetwarzanie równoległe jako efekt zaburzeń pamięci roboczej
6.4.3. Ograniczenia badania
6.4.4. Podsumowanie

ROZDZIAŁ 7
WPŁYW LĘKU EGZAMINACYJNEGO NA PAMIĘĆ ROBOCZĄ, PRĘDKOŚĆ PRZETWARZANIA ORAZ UCZENIE SIĘ WERBALNE I WZROKOWO-PRZESTRZENNE (BADANIA NR 2)
7.1. Wstęp teoretyczny
7.1.1. Lęk egzaminacyjny i stres egzaminacyjny - definicje, rozpowszechnienie i konsekwencje zdrowotne
7.1.2. "Wielka Trójka" stanów stresowych a stres egzaminacyjny
7.1.3. Lęk egzaminacyjny i stres egzaminacyjny a osiągnięcia szkolne oraz pamięć robocza, prędkość przetwarzania, uczenie się werbalne i wzrokowo-przestrzenne
7.1.4. Stres egzaminacyjny i stres szpitalny a pamięć robocza, prędkość przetwarzania oraz uczenie się werbalne i wzrokowo-przestrzenne
7.1.5. Hipotezy teoretyczne
7.2. Metoda
7.2.1. Schemat badania
7.2.2. Osoby badane
7.2.3. Osoby z diagnozą schizofrenii
7.2.4. Sposób pomiaru zmiennych
7.2.5. Procedura badania
7.2.6. Hipotezy zoperacjonalizowane
7.3. Wyniki
7.3.1. Trafność oddziaływania badawczego
7.3.2. Związek między stanem lęku, napięcia, martwienia się i lękiem jako cechą a pamięcią roboczą, prędkością przetwarzania oraz uczeniem się werbalnym
i wzrokowo-przestrzennym
7.3.3. Wpływ stresu egzaminacyjnego na pamięć roboczą, prędkość przetwarzania oraz uczenie się werbalne i wzrokowo-przestrzenne
7.3.4. Różnice w zakresie pamięci roboczej, prędkości przetwarzania, uczenia się werbalnego i wzrokowo-przestrzennego między osobami z diagnozą schizofrenii a osobami zdrowymi w stresie i bez stresu
7.3.5. Różnice w zakresie stanu lęku między studentami a osobami z diagnozą schizofrenii
7.3.6. Mediacyjna rola lęku w związku między diagnozą schizofrenii a pamięcią roboczą, prędkością przetwarzania oraz uczeniem się werbalnym
i wzrokowo-przestrzennym
7.4. Dyskusja wyników
7.4.1. Analiza trafności wewnętrznej badania studentów
7.4.2. Sytuacja egzaminu a stres egzaminacyjny i lęk egzaminacyjny -
ocena trafności oddziaływania badawczego
7.4.3. Związek między stanem lęku, napięcia, martwienia się i lękiem jako cechą a pamięcią roboczą, prędkością przetwarzania oraz uczeniem się
werbalnym i wzrokowo-przestrzennym
7.4.4. Wpływ lęku egzaminacyjnego na pamięć roboczą, prędkość przetwarzania, uczenie się werbalne i wzrokowo-przestrzenne
7.4.5. Nasilenie zaburzeń pamięci roboczej, prędkości przetwarzania, uczenia się werbalnego i wzrokowo-przestrzennego oraz lęku u osób z diagnozą schizofrenii
7.4.6. Ograniczenia projektu i dalsze kierunki badań
7.4.7. Podsumowanie

ROZDZIAŁ 8
WPŁYW MARTWIENIA SIĘ NA PAMIĘĆ ROBOCZĄ WERBALNĄ, PRZESTRZENNĄ I FUNKCJE ZARZĄDCZE ORAZ ICH KORELATY - TRAUMATYCZNE DOŚWIADCZENIA Z DZIECIŃSTWA, STANY STRESOWE, DYSFUNKCJONALNE PRZEKONANIA METAPOZNAWCZE I OBJAWY PSYCHOTYCZNE (BADANIE NR 3)
8.1. Wprowadzenie teoretyczne
8.1.1. Wpływ martwienia się na pamięć roboczą osób z diagnozą schizofrenii
8.1.2. Związek między lękiem a pamięcią roboczą u osób z diagnozą schizofrenii
8.1.3. Traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa jako korelat zaburzeń poznawczych
8.1.4. Dysfunkcjonalne przekonania metapoznawcze jako korelat zaburzeń poznawczych
8.1.5. Objawy psychotyczne jako stan krótkookresowy i jako stan chwilowy. Związek między objawami psychotycznymi a funkcjonowaniem poznawczym
8.1.6. Podsumowanie hipotez teoretycznych
8.2. Metoda
8.2.1. Schemat badania
8.2.2. Procedura badania
8.2.3. Warunki i przebieg badania
8.2.4. Sposób pomiaru zmiennych
8.2.5. Osoby badane
8.2.6. Hipotezy zoperacjonalizowane
8.3. Wyniki
8.3.1. Różnice między osobami z diagnozą schizofrenii i osobami zdrowymi w zakresie martwienia się jako cechy, neurotyczności, stanów stresowych,
traumatycznych doświadczeń z dzieciństwa i dysfunkcjonalnych przekonań metapoznawczych
8.3.2. Związek między stanami stresowymi, traumatycznymi doświadczeniami z dzieciństwa i dysfunkcjonalnymi przekonaniami metapoznawczymi a pamięcią roboczą, funkcjami zarządczymi i szybkością przetwarzania
8.3.3. Trafność manipulacji eksperymentalnej
8.3.4. Wpływ lęku na pamięć roboczą i funkcje zarządcze
8.4. Dyskusja wyników
8.4.1. Nasilenie zaburzeń poznawczych w zakresie pamięci roboczej, funkcji zarządczych i szybkości przetwarzania u osób z diagnozą schizofrenii
8.4.2. Nasilenie martwienia się jako cechy, neurotyczności, martwienia się i napięcia jako stanu, traumatycznych doświadczeń z dzieciństwa i dysfunkcjonalnych przekonań metapoznawczych u osób z diagnozą schizofrenii
8.4.3. Związek między martwieniem się i napięciem jako stanem, traumatycznymi doświadczeniami z dzieciństwa, dysfunkcjonalnymi przekonaniami poznawczymi
i pozytywnymi objawami psychozy jako stanem a pamięcią roboczą, funkcjami zarządczymi i szybkością przetwarzania
8.4.4. Wpływ lęku na pamięć roboczą i funkcje zarządcze
8.4.5. Ograniczenia badania
8.4.6. Podsumowanie

ROZDZIAŁ 9
PREDYKTORY I DETERMINANTY FUNKCJI ZARZĄDCZYCH I PAMIĘCI ROBOCZEJ U OSÓB Z DIAGNOZĄ SCHIZOFRENII - DYSTRAKCJA WEWNĘTRZNA, ZABURZENIA MOTYWACJI I DEPRYWACJA STYMULACJI POZNAWCZEJ (BADANIE NR 4)
9.1. Wprowadzenie teoretyczne
9.1.1. Dystrakcja wewnętrzna jako predyktor i determinanta funkcji zarządczych oraz pamięci roboczej u osób z diagnozą schizofrenii
9.1.2. Zaburzenia motywacji a funkcje zarządcze i pamięć robocza u osób z diagnozą schizofrenii
9.1.3. Deprywacja stymulacji poznawczej jako źródło zaburzeń funkcji zarządczych
9.1.4. Dystrakcja wewnętrzna, zaburzenia motywacji i deprywacj a stymulacji poznawczej a siła zaburzeń funkcji zarządczych, pamięci roboczej i szybkości przetwarzania
9.1.5. Podsumowanie hipotez teoretycznych
9.2. Metoda
9.2.1. Schemat badania
9.2.2. Osoby badane
9.2.3. Sposób pomiaru zmiennych
9.2.4. Warunki i procedura badania
9.2.5. Hipotezy empiryczne zoperacjonalizowane
9.3. Wyniki
9.3.1. Różnice między osobami z diagnozą schizofrenii i osobami bez diagnozy w zakresie dystrakcji wewnętrznej, zaburzeń motywacji i deprywacji stymulacji poznawczej
9.3.2. Związek między dystraktorami wewnętrznymi, zaburzeniami motywacji i deprywacją stymulacji poznawczej a funkcjami zarządczymi, pamięcią roboczą i szybkością przetwarzania
9.3.3. Różnice między osobami z diagnozą schizofrenii i osobami zdrowymi w zakresie funkcji zarządczych, pamięci roboczej i szybkości przetwarzania
9.3.4. Mediacyjna rola dystrakcji wewnętrznej, zaburzeń motywacji i deprywacji stymulacji poznawczej związku między przynależnością do grupy klinicznej lub kontrolnej a funkcjonowaniem poznawczym
9.3.5. Trafność manipulacji eksperymentalnej
9.3.6. Wpływ lęku na hamowanie jako funkcję zarządczą mierzoną Testem Antysakady
9.3.7. Wpływ lęku na hamowanie jako funkcję zarządczą mierzoną Testem Flankerów
9.4. Dyskusja wyników
9.4.1. Nasilenie dystrakcji wewnętrznej, zaburzeń motywacji i deprywacji stymulacji poznawczej u osób z diagnozą schizofrenii
9.4.2. Psychologiczne i społeczne uwarunkowania zaburzeń poznawczych w schizofrenii
9.4.3. Wpływ lęku na hamowanie jako funkcję zarządczą
9.4.4. Ograniczenia badania
9.4.5. Podsumowanie

ZAKOŃCZENIE
Podsumowanie badań
Przyszłe kierunki badań
Wnioski społeczne

ZAŁĄCZNIKI
Załącznik 5.1. Kwestionariusz Bieżącego Doświadczenia (KBD) - pre
Załącznik 5.2. Kwestionariusz Bieżącego Doświadczenia (KBD) - post
Załącznik 7.1. Współczynniki korelacji r Pearsona między nasileniem stanu lęku, napięcia i martwienia, cechy lęku i zaangażowania jako stanu w pomiarze przed wykonaniem zadań poznawczych i w pomiarze po zadaniach poznawczych w grupie studentów
Załącznik 7.2. Współczynniki korelacji r Pearsona między wskaźnikami funkcjonowania poznawczego otrzymane w grupie studentów
Załącznik 7.3. Współczynniki korelacji r Pearsona pomiędzy nasileniem stanu lęku, napięcia i martwienia się, cechą lęku i zaangażowania się jako stanem a wskaźnikami funkcjonowania poznawczego otrzymane w grupie studentów bez egzaminu
Załącznik 7.4. Współczynniki korelacji r Pearsona pomiędzy nasileniem stanu lęku, napięcia i martwienia się, cechą lęku i zaangażowania się jako stanem a wskaźnikami funkcjonowania poznawczego otrzy mane w grupie studentów w dniu egzaminu
Załącznik 8.1. Skala Oceny Wizualnej (Visual Analog Scale, VAS) do oceny stanu lęku
Załącznik 8.2. Analiza wyników badania nr 3 w podgrupach o niskich i wysokich wynikach w teście LNS
Załącznik 8.3. Analiza różnic między warunkami eksperymentalnymi w badaniu nr 3 w Teście Zakresu Przestrzennego w wersjach wprost i wspak
Załącznik 9.1. Ankieta Wrażeń
Załącznik 9.2. Treść tablic wykorzystanych w badaniu nr 4 w celu manipulacji poziomem martwienia się
Załącznik 9.3. Skala Oceny Tablic, która posłużyła do wyboru tablic wyświetlanych w ramach manipulacji eksperymentalnej w badaniu nr 4
Załącznik 9.4. Współczynniki korelacji pomiędzy zmiennymi psychologicznymi i w zmiennymi poznawczymi (pomiar bazowy) w grupie klinicznej
Załącznik 9.5. Współczynniki korelacji pomiędzy zmiennymi psychologicznymi i zmiennymi poznawczymi (pomiar bazowy) w grupie osób zdrowych

BIBLIOGRAFIA
SPIS RYSUNKÓW I TABEL
INDEKS NAZWISK

398 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.