Autorka omawia instytucje tworzące strukturalny wymiar Unii, ukazuje UE z
perspektywy politologicznej, podkreślając wymiar systemu politycznego tej organizacji.
Oprócz informacji na temat poszczególnych organów unijnych, książka zawiera także
analizę problemową specyfiki instytucjonalnego systemu politycznego UE oraz jakości i
kierunków zmian instytucjonalnych w Unii Europejskiej.
Publikacja ukazała się w serii "Studia europejskie. Podręcznik akademicki".
Anna Wierzchowska, doktor, adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych UW,
stypendystka programu Tempus, od 2003 r. pełni funkcję sekretarza Komitetu Nauk
Politycznych PAN. Koordynator programu Erasmus na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk
Politycznych UW. Autorka wielu publikacji dotyczących m.in. systemu politycznego i prawa
Unii Europejskiej.
"Wiedza o specyfice systemu politycznego, jaki tworzy powstała w 1992 r. Unia
Europejska, w jej funkcjonalnym i instytucjonalnym wymiarze, relacjach i odniesieniach do
państw członkowskich oraz ich suwerennych praw wciąż prowokuje do pytań o zakres
prawa wspólnotowego, specyfikę prawa unijnego, kompetencje organów Unii i instytucji
specyficznych. Na wiele z nich można znaleźć odpowiedź w Systemie instytucjonalnym
Unii Europejskiej. Autorka, przedstawiając system polityczny Unii, system specyficznych
"unijnych" rozwiązań instytucjonalnych - pozwalających występować jej jako
komplementarny organizm i jednocześnie jako instytucja pozwalająca państwom i narodom
europejskim realizować swoje interesy - wykazała się ogromną wiedzą. Podręcznik
napisany jest zrozumiałym językiem, stanowi znakomitą pomoc dla studentów, którzy
chcą wiedzieć czym jest UE i zrozumieć ewolucję, jaką przeszła od chwili
rozpoczęcia procesu integracji europejskiej. Rozdziały zamykają pytania kontrolne
pomocne w samodzielnym studiowaniu tego fenomenu".
prof. dr hab. Teresa Łoś-Nowak, Instytut Politologii, Uniwersytet Wrocławski,
przewodnicząca Komitetu Nauk Politycznych PAN
"Choć na temat genezy i dziejów Wspólnot i Unii Europejskiej, ich instytucji,
zasad funkcjonowania oraz procesów decyzyjnych jest wiele książek, to niniejszy
podręcznik ze wszech miar zasługuje na uwagę, gdyż w znacznej części jest to dzieło
oryginalne i pionierskie. W sposób logiczny i klarowny, w ujęciu
historyczno-politologicznym zostały tutaj ukazane najistotniejsze problemy Unii, jej
instytucje oraz ich kompetencje i zasady działania. O takim podręczniku marzy każdy
student europeistyki, stosunków międzynarodowych i prawa międzynarodowego".
prof. dr hab. Józef M. Fiszer, Instytut Studiów Politycznych PAN, kierownik Zakładu
Europeistyki, wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Politycznych PAN
Spis treści:
Rozdział I
System polityczny Unii Europejskiej - wymiar instytucjonalny
1.Czynniki wpływające na specyfikę instytucjonalnych rozwiązań systemowych w
Unii Europejskiej
1.1.System polityczny Unii Europejskiej w kontekście narodowej wspólnoty politycznej
1.2.Specyfika rozwiązań systemowych w Unii Europejskiej
2.System instytucjonalny Unii Europejskiej - kwestie definicyjne, typologia, reguły
funkcjonowania powiązań międzyinstytucjonalnych
2.1.Kwestie definicyjne i typologia instytucji Unii Europejskiej
2.2.Instytucje Unii Europejskiej a instytucje państw członkowskich
2.3.Reguły funkcjonowania powiązań międzyinstytucjonalnych
3.Dynamika reformy instytucjonalnej Unii Europejskiej: czynniki wpływające na zmiany w
systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej
3.1.Ewolucja systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej - sposób i charakter dokonywania
zmian
3.2.Czynniki wewnętrzne wpływające na zmiany instytucjonalne: pogłębianie procesu
integracji
3.3.Czynniki zewnętrzne wpływające na zmiany instytucjonalne: rozszerzenia
4. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział II
Rada Europejska
1. Status prawnoustrojowy Rady Europejskiej
2. Geneza i ewolucja Rady Europejskiej w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej
3. Struktura wewnętrzna Rady Europejskiej i sposób jej funkcjonowania
3.1. Skład i organizacja wewnętrzna Rady Europejskiej
3.2. Sposób działania Rady Europejskiej
3.3. Proces decyzyjny w Radzie Europejskiej
4. Kompetencje Rady Europejskiej
5. Działalność w Radzie Europejskiej
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział III
Rada Unii Europejskiej
1. Status prawnoustrojowy Rady Unii Europejskiej
2.Geneza i ewolucja Rady Unii Europejskiej w systemie instytucjonalnym Unii
3. Struktura wewnętrzna Rady Unii Europejskiej i sposób jej funkcjonowania
3.1. Skład i organizacja wewnętrzna Rady Unii Europejskiej
3.2. Sposób działania Rady Unii Europejskiej
3.3. Proces decyzyjny w Radzie Unii Europejskiej
4. Kompetencje Rady Unii Europejskiej
4.1. Kompetencje prawodawcze
4.2. Kompetencje wykonawcze
4.3. Funkcje koordynacyjne
4.4. Kompetencje nominacyjne
4.5. Zawieranie umów międzynarodowych
5. Działalność Rady Unii Europejskiej
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział IV
Komisja Europejska
1. Status prawnoustrojowy Komisji Europejskiej
2. Geneza i ewolucja Komisji Europejskiej w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej
3. Struktura wewnętrzna Komisji Europejskiej i sposób jej funkcjonowania
3.1. Skład i organizacja wewnętrzna Komisji Europejskiej
3.2. Sposób działania Komisji Europejskiej
3.3. Proces decyzyjny w Komisji Europejskiej
4. Kompetencje Komisji Europejskiej
5. Działalność Komisji Europejskiej
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział V
Parlament Europejski
1. Status prawnoustrojowy Parlamentu Europejskiego
2. Geneza i ewolucja Parlamentu Europejskiego w systemk-instytocjonalnym Unii Europejskiej
3.Struktura wewnętrzna Parlamentu Europejskiego i sposób jego funkcjonowania
3.1. Skład i organizacja wewnętrzna Parlamentu Europejskiego
3.2. Sposób działania Parlamentu Europejskiego
3.3. Proces decyzyjny w Parlamencie Europejskim
4. Kompetencje Parlamentu Europejskiego
5. Działalność Parlamentu Europejskiego
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział VI
Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji
1.Status prawnoustrojowy Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji
2.Geneza i ewolucja Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji w systemie
instytucjonalnym Unii Europejskiej
3.Struktura wewnętrzna Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji oraz sposób
ich funkcjonowania
3.1.Skład i struktura wewnętrzna Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji
3.2.Sposób działania Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji i proces
decyzyjny
4. Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji
5. Działalność Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział VII
Trybunał Obrachunkowy
1. Status prawnoustrojowy Trybunału Obrachunkowego
2. Geneza i ewolucja Trybunału Obrachunkowego w systemie instytucjonalnym Unii
Europejskiej
3. Struktura wewnętrzna Trybunału Obrachunkowego oraz sposób jego funkcjonowania
3.1. Skład i struktura wewnętrzna Trybunału Obrachunkowego
3.2. Sposób działania Trybunału Obrachunkowego i proces decyzyjny
4. Kompetencje Trybunału Obrachunkowego
5. Działalność Trybunału Obrachunkowego
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział VIII
Europejski Bank Centralny i Europejski Bank Inwestycyjny
1. Status prawnoustrojowy Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku
Inwestycyjnego
2. Geneza i ewolucja Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego
w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej
3. Struktura wewnętrzna Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku
Inwestycyjnego oraz sposób ich funkcjonowania
3.1.Skład i struktura wewnętrzna Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku
Inwestycyjnego
3.2.Sposób działania Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku
Inwestycyjnego oraz proces decyzyjny
4. Kompetencje Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego
5. Działalność Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział IX
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
1. Status prawnoustrojowy Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
2. Geneza i ewolucja Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w systemie
instytucjonalnym Unii Europejskiej
3. Struktura wewnętrzna Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i sposób jego
funkcjonowania
3.1.Struktura wewnętrzna i skład Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
3.2.Sposób działania Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i proces decyzyjny
4. Kompetencje EKES
5. Działalność EKES
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział X
Komitet Regionów
1. Status prawnoustrojowy Komitetu Regionów
2.Geneza i ewolucja Komitetu Regionów w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej
3. Struktura wewnętrzna Komitetu Regionów i sposób jego funkcjonowania
3.1. Skład i struktura wewnętrzna Komitetu Regionów
3.2. Sposób działania Komitetu Regionów i proces decyzyjny
4. Kompetencje Komitetu Regionów
5. Działalność Komitetu Regionów
6. Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział XI
Instytucje specyficzne dla I filara Unii Europejskiej
Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział XII
Instytucje specyficzne dla II filara Unii Europejskiej
Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział XIII
Instytucje specyficzne dla III filara Unii Europejskiej
Pytania i zagadnienia kontrolne
Rozdział XIV
Perspektywy zmian instytucjonalnych
1. Perspektywy zmian instytucjonalnych a wizje integracji europejskiej
2. Zmiany instytucjonalne wynikające z propozycji zawartych w Traktacie
ustanawiającym konstytucję dla Europy
Załączniki
Bibliografia
Indeks
312 stron, B5, miękka oprawa