Ludzie i krasnoludki
powinowactwa z wyboru
Świat reliktowych, ale wciąż żywych i organizujących
zachowania ludzkie wyobrażeń fantazmatycznych ma dla psycho- i socjopedagogiki, a także
dla bibliologii i folklorystyki, ważne znaczenie, gdyż te dziedziny muszą go
obserwować, rejestrować przemiany i wypracowywać sposoby skutecznych podpowiedzi, jak
uzgodnić sfery ludzkich potrzeb i zachowań z pokładami tradycji kulturowych, których
współczesność już nie umie zracjonalizować, ale wciąż się stosuje do
odziedziczonych systemów nakazów/zakazów. (…). Temat książki wręcz „leżał na
ulicy”, zwłaszcza wrocławskiej, ale nikt go nie podejmował, choć większość
humanistów zdawała sobie sprawę z jego wagi. Przygotowana do druku książka zbiorowa
jest – rzec można – „strzałem w dziesiątkę”.
(Fragment recenzji prof. Grażyny Wrony)
Europejską (światową) różnorodność znaczeń postaci krasnoludka (trolle,
elfy, gnomy, duszki, demony, dwarfs, pignaeos, lary, penaty etc.) próbuje ogarnąć
różnorodność optyk stosowanych przez badaczy w tej książce; od etnografów,
etnologów, lingwistów, folklorystów, filozofów, socjologów, antropologów po
literaturoznawców. (…) Pionierski wydaje się sam temat książki i sposoby jego
Ujęcia. Można mieć nadzieję, że ta książka uchroni odrzucenie „krasnoludkowej”
tradycji z lektury szkolnej. Zbuduje swoisty akapit do rozumienia tradycji. Opracowanie
będzie interesujące dla szerokiego grona odbiorców, nie tylko samych badaczy kilku
pokrewnych dziedzin. Wydaje się dość czytelne dla nieco popularniejszego odbiorcy,
ponieważ intrygujący jest już sam tytuł. Koszałek Opałek śmieszył bowiem każdego
polskiego ucznia (IV klasy) i każdy uczeń czuł się od niego mądrzejszy na lekcji
przyrody, a może nieco później i historii.
(Fragment recenzji prof. Marii Ostasz)
Od Redaktorów 9
Jan Woleński
Ontologia i metafizyka krasnoludków. 13
Danuta Waloszek
Krasnoludki. Rzecz o granicy wyobraźni dziecka i świata realnego 23
Andrzej Rataj
Krasnoludek w Europie 45
Renata Hołda
Krasnoludki i krasnale. O gipsowym kiczu i potrzebie bajki 53
Przemysław Kordos
Głupie, złe i brzydkie — kalikandzari: greckie antykrasnoludki. 65
Marek Skubisz
Gnomy, krasnoludki, soliludki w wielickiej kopalni soli. 73
Jolanta Sztachelska
Raz, gdy chciałem być mały… Czyli o baśni, ludziach i krasnoludkach.
81
Angela Bajorek, Ewa Górbiel
Tropem krasnoludka przez dzieje literatury germańskiej i niemieckiej 99
Małgorzata Grzegorzewska
O tym, dlaczego Jan Kott nie polubił szekspirowskich krasnoludków, z czego
uszyte są kaftaniki elfów i czemu elfy usługiwały tkaczowi… . 111
Jerzy Axer
Glosa do „szekspirowskich krasnoludków” 123
Renata Dźwigoł
Krasnoludki a polska demonologia ludowa — nazwy krasnoludków. 129
Violetta Wróblewska
Krasnal, kraśnię, ubożę. Obrazy magicznych ludzików w polskiej prozie
ludowej. 147
Iwona Węgrzyn
Sarmaci i krasnoludki. W kręgu romantycznej gawędy szlacheckiej 159
Janusz Tazbir
Koszałek-Opałek jako kronikarz dziejów Polski 175
Michał Rogoż
Postać krasnoludka w ilustracjach do baśni Marii Konopnickiej O krasnoludkach i
o sierotce Marysi. 185
Tadeusz Budrewicz
Krasnoludki w służbie ideologii. Przykład Józefa Chociszewskiego 201
Ewa Ihnatowicz
Ziemne ludki: Kwestie tożsamości. 215
Jolanta Ługowska, Ryszard Waksmund
Krasnoludek wrocławski jako bohater opowiadań konkursowych A.D. 2009.
227
Teresa Szostek
Skąd krasnoludki we Wrocławiu 241
Ryszard Kantor
Krasnoludki i ja. Ja i krasnoludki. 251
278 stron, Format: 16.5x24.0cm, oprawa twarda
