Związanie sądu wydanym orzeczeniem w procesie cywilnym to książka
dotycząca jednej z najistotniejszych cech orzeczenia sądowego.
Zakres pracy został ograniczony do orzeczeń wydawanych przez sąd w
procesie cywilnym. Omawiane w niej związanie zostało uregulowane w art. 200 § 2, art.
332 § 1, art. 341 zd. 2, art 358, art. 461 § 3, art. 47919 § 1 i art. 50526 zd. 1
k.p.c. Jest to jeden z rodzajów związania sądu orzeczeniem, a mianowicie związanie w
sensie zakazu zmiany przez sąd własnego orzeczenia.
Praca zawiera omówienie podstaw związania sądu własnym orzeczeniem, problematykę
kompetencji sądów, w tym do orzekania, granice podmiotowe, przedmiotowe, czasowe oraz
istotę związania. Dokonano również porównania ze związaniem instytucji prawnych
spełniających podobną funkcję, a w szczególności realizujących zasadę ne bis in
idem. Zostały również omówione liczne wypadki odstępstw od związania, a zatem
regulacje ustawowe dopuszczające odwołanie przez sąd własnego orzeczenia.
Dr Ireneusz Kunicki – adiunkt w Katedrze Postępowania Cywilnego
(II) Uniwersytetu Łódzkiego. Autor publikacji naukowych z zakresu prawa postępowania
cywilnego, z których większość dotyczy problematyki orzeczeń sądowych i sądowego
postępowania egzekucyjnego.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ I. Uwagi prawnoporównawcze
1. Uwagi ogólne
2. Prawodawstwo romańskie
2.1. Francja
2.2. Szwajcaria
2.3. Włochy
3. Prawodawstwo germańskie
3.1. Austria
3.2. Niemcy
ROZDZIAŁ II. Teoretyczne podstawy związania sądu wydanym orzeczeniem
1. Uwagi ogólne
2. Sytuacja prawna podmiotu prawa
2.1. Zakres pojęcia "sytuacja prawna"
2.2. Wpływ orzeczenia sądowego na sytuację prawną podmiotu prawa
2.3. Stabilność sytuacji prawnej ustalonej w orzeczeniu
2.3.1. Następstwo braku kompetencji sądów do orzekania
2.3.2. Ustawowe zakazy zmiany sytuacji prawnej
3. Kompetencja sądów do orzekania
3.1. Pojęcie "kompetencja"
3.2. Powstanie kompetencji
3.2.1. Powstanie kompetencji do orzekania w sprawie w pierwszej instancji
3.2.2.Powstanie kompetencji do rozpoznania środka zaskarżenia
3.2.3. Powstanie kompetencji do orzekania w kwestiach proceduralnych
3.3. Podmiotowy zakres kompetencji
3.4. Przedmiotowy zakres kompetencji
3.5. Wygaśnięcie kompetencji
3.5.1. Zasada lata sententia desinit esse iudex
3.5.2. Wydanie orzeczenia
3.5.2.1. Wydanie orzeczenia jako przyczyna wygaśnięcia kompetencji
3.5.2.2. Chwila wydania orzeczenia
3.6. Reaktywizacja kompetencji
3.7. Rektyfikacja orzeczenia
3.7.1. Uwagi wstępne
3.7.2. Sprostowanie i wykładnia orzeczenia
3.7.3. Uzupełnienie orzeczenia
ROZDZIAŁ III. Zakres związania sądu wydanym orzeczeniem
1. Uwagi ogólne
2. Podmiotowy zakres związania
2.1. Treść pojęcia "sąd"
2.1.1. Sąd jako organ postępowania
2.1.2. Tożsamość postępowania
2.1.3. Zmiana jednostki organizacyjnej sądu
2.1.4. Zmiana składu sądu
2.1.5. Reaktywizacja postępowania
2.1.6. Kompetencja do orzekania a postępowanie
2.2. Związanie "innego" sądu
3. Zakres przedmiotowy związania
3.1. Rodzaje czynności postępowania
3.2. Istnienie orzeczenia a związanie sądu orzeczeniem
3.3. Postać, forma i rodzaj orzeczenia a związanie sądu orzeczeniem
3.4. Związanie sądu poszczególnymi elementami orzeczenia
3.4.1. Struktura orzeczenia
3.4.2. Związanie rozstrzygnięciem
3.4.3. Związanie komparycją orzeczenia
3.4.4. Związanie uzasadnieniem
4. Zakres czasowy związania
4.1. Chwila początkowa
4.2. Chwila końcowa
Rozdział IV. Istota związania sądu wydanym orzeczeniem
1. Związanie sądu wydanym orzeczeniem jako cecha orzeczenia
2. Skutki związania sądu wydanym orzeczeniem
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Skutki bezpośrednie
2.2.1. Niedopuszczalność uchylenia albo zmiany orzeczenia
2.2.2. Zakaz ponownego rozstrzygnięcia tej samej kwestii
2.2.3. Szczególne regulacje związania sądu wydanym orzeczeniem
2.2.4. Skutki naruszenia przepisów regulujących związanie sądu wydanym orzeczeniem
2.2.5. Niezmienność orzeczenia
2.3. Skutki pośrednie
2.3.1. Uwagi wstępne
2.3.2. Skutki pozytywne
2.3.2.1. Stabilność sytuacji prawnej
2.3.2.2. Szybkość postępowania
2.3.2.3. Ekonomia procesowa
2.3.2.4. Autorytet wymiaru sprawiedliwości
2.3.3. Skutki negatywne
2.3.3.1. Uwagi wprowadzające
2.3.3.2. Niemożność dostosowania orzeczenia do zmienionych okoliczności sprawy
2.3.3.3. Niemożność usunięcia błędów popełnionych przez sąd
2.3.3.4. Niemożność dotarcia do prawdy w postępowaniu
2.3.3.5. Nadmierny formalizm postępowania
3. Wygaśnięcie kompetencji sądów do orzekania a związanie sądu wydanym orzeczeniem
ROZDZIAŁ V. Związanie sądu wydanym orzeczeniem a cechy orzeczenia spełniające
podobną funkcję
1. Uwagi ogólne
2. Niezaskarżalność orzeczenia
3. Szczególne rodzaje mocy wiążącej orzeczenia
3.1. Moc wiążąca orzeczenia prawomocnego
3.2. Moc wiążąca oceny prawnej i wskazań co do dalszego postępowania oraz uchwał
Sądu Najwyższego
4. Powaga rzeczy osądzonej
5. Skuteczność
6. Zakaz badania danej kwestii (art. 18 i 26 k.p.c.)
7. Realizacja zasady ne bis in idem
ROZDZIAŁ VI. Odstępstwa od związania sądu wydanym orzeczeniem
1. Zmiana sytuacji prawnej ustalonej orzeczeniem niestanowiąca odstępstwa od związania
2. Regulacja prawna oraz zakres odstępstw od związania
2.1. Ustawowe wypadki odwołalności orzeczenia
2.2. Stosunek odstępstw od związania do działań sądu podejmowanych na wniosek
2.3. Zakres przedmiotowy odstępstw
2.4. Granice czasowe odstępstw
3. Przyczyny zmienności sytuacji prawnej ustalonej w orzeczeniu
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Wielość przyczyn
3.3. Dostosowanie sytuacji prawnej ustalonej w orzeczeniu do zmienionych okoliczności
sprawy
3.3.1. Uwagi wstępne
3.3.2. Zmiana okoliczności faktycznych sprawy
3.3.3. Zmiana stanu prawnego sprawy
3.4. Eliminowanie wad orzeczenia
3.5. Zmiana stanu wiedzy sądu o okolicznościach faktycznych sprawy
3.6. Dostosowanie sytuacji prawnej ustalonej w orzeczeniu do woli stron
4. Postaci odstępstw od związania
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Zniweczenie ustalenia sytuacji prawnej
4.3. Zmiana ustalenia sytuacji prawnej
Podsumowanie
Bibliografia
403 stron, A5, oprawa miękka
