W monografii przedstawiono problematykę odpowiedzialności za
przestępstwo nadużycia zaufania z art. 296 k.k., które jest uważane za podstawowy typ
przestępstwa menadżerskiego.
Oprócz analizy dogmatycznej art. 296 k.k. i innych pokrewnych typów
przestępstw, w tym przestępstwa z art. 585 kodeksu spółek handlowych, w pracy zawarto
także opracowanie zagadnień związanych z pojęciem prawa karnego gospodarczego i
wpływem ryzyka gospodarczego na stosowanie art. 296 k.k. Ponadto omówiono w niej inne
istotne kwestie, jak np. problematykę odpowiedzialności członków organów kolegialnych
oraz odpowiedzialności osób wykonujących zawody zaufania publicznego, zgody dysponenta
dobrem, kolizji różnych obowiązków ciążących na zarządcy i odpowiedzialności
podmiotów zbiorowych za czyn osoby fizycznej wypełniający znamiona z art. 296 k.k.
Pozycję uzupełnia bogaty spis literatury i orzecznictwa.
Spis treści:
Wykaz skrótów
str. 11
Wstęp
str. 15
Rozdział I
Pojęcie obrotu gospodarczego, prawa karnego gospodarczego, przestępstwa
gospodarczego i główne cechy przestępczości gospodarczej
str. 21
1. Znaczenie pojęcia "obrót gospodarczy"
str. 21
2. Znaczenie pojęcia "prawo karne gospodarcze"
str. 22
2.1. Przegląd definicji
str. 23
2.2. Miejsce prawa karnego gospodarczego w systemie prawa
str. 31
2.3. Funkcje prawa karnego gospodarczego
str. 37
3. Znaczenie pojęcia "przestępstwo gospodarcze"
str. 38
3.1. Przegląd stanowisk
str. 39
3.2. Źródła uregulowań dotyczących przestępstw gospodarczych
str. 43
4. Cechy charakterystyczne przestępczości gospodarczej
str. 45
4.1. Cechy ogólne
str. 46
4.2. Dokonywane próby podziału przestępczości gospodarczej
str. 46
5. Prawo gospodarcze Unii Europejskiej i jego wpływ na stosowanie art. 296 k.k
str. 52
5.1. Obowiązujące akty prawne dotyczące prawa karnego gospodarczego
str. 52
5.2. Rozwiązania instytucjonalne
str. 60
5.3. Projekt Corpus Iuris
str. 62
5.4. Traktat z Lizbony i poprzedzający go projekt Traktatu Konstytucyjnego
str. 67
5.5. Zmiany polskiego prawa karnego gospodarczego pod wpływem prawa UE
str. 70
5.6. Wpływ prawa UE na stosowanie art. 296 k.k
str. 72
Rozdział II
Charakterystyka przestępstwa nadużycia zaufania - art. 296 k.k
str. 74
1. Wprowadzenie
str. 74
2. Rys historyczny i projekty zmian
str. 75
2.1. Kodeks karny z 1932 r
str. 75
2.2. Kodeks karny z 1969 r
str. 76
2.3. Artykuł 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i
zmianie niektórych przepisów prawa karnego
str. 81
2.4. Obywatelski projekt kodeksu karnego
str. 83
3. Problemy wykładni art. 296 k.k
str. 88
3.1. Uwagi wstępne
str. 88
3.2. Przedmiot ochrony
str. 89
3.3. Strona przedmiotowa
str. 91
3.3.1. Ogólna charakterystyka
str. 91
3.3.2. Podstawa zachowania sprawcy
str. 91
3.3.3. Pojęcie uprawnień i obowiązków
str. 94
3.3.4. Nadużycie uprawnień i niedopełnienie obowiązków
str. 94
3.3.5. Kolizja uprawnień i obowiązków
str. 97
3.3.6. Skutek w postaci znacznej szkody majątkowej
str. 100
3.4. Podmiot
str. 114
3.4.1. Ogólna charakterystyka
str. 114
3.4.2. Pojęcie "zajmowania się" sprawami majątkowymi lub działalnością
gospodarczą innego podmiotu
str. 114
3.4.3. Pojęcie działalności gospodarczej i spraw majątkowych....116
3.4.3.1. "Działalność gospodarcza"
str. 116
3.4.3.2. "Sprawy majątkowe"
str. 124
3.5. Strona podmiotowa
str. 125
3.6. Kwestie wymiaru kary za przestępstwo nadużycia zaufania z art. 296 k.k
str. 127
3.6.1. Artykuł 296 § 1 k.k
str. 127
3.6.2. Artykuł 296 § 2 k.k
str. 128
3.6.3. Artykuł 296 § 3 k.k
str. 128
3.6.4. Artykuł 296 § 4 k.k
str. 129
3.6.5. Środki karne
str. 129
3.6.6. Quasi-czynny żal (klauzula niekaralności oraz art. 307 k.k.)
str. 129
3.7. Odpowiedzialność podmiotu zbiorowego
str. 131
3.8. Odpowiedzialność adwokatów i radców prawnych na gruncie art. 296 k.k
str. 134
3.9. Odpowiedzialność członków organów kolegialnych
str. 136
3.10. Zajmowanie się sprawami majątkowymi dwóch podmiotów
str. 141
3.11. Zgoda dysponenta dobrem
str. 143
Rozdział III
Pojęcie i charakterystyka ryzyka gospodarczego
str. 147
1. Wieloznaczność pojęcia "ryzyko"
str. 147
2. Charakter dopuszczalnego ryzyka zwykłego w polskim prawie karnym
str. 149
2.1. Podział na ryzyko zwykłe i nowatorskie
str. 149
2.2. Koncepcja dopuszczalnego ryzyka zwykłego jako okoliczności wyłączającej winę
str. 151
2.3. Koncepcja dopuszczalnego ryzyka zwykłego jako kontratypu
str. 155
2.4. Koncepcja pierwotnej legalności (odwołanie do reguł ostrożności)
str. 156
3. Warunki dozwolonego ryzyka zwykłego oraz jego odmiany w postaci ryzyka gospodarczego
str. 159
3.1. Warunki dopuszczalności ryzyka zwykłego - stanowiska sprzed wejścia w życie
kodeksu karnego z 1969 r
str. 160
3.2. Ryzyko gospodarcze na gruncie kodeksu karnego z 1969 r
str. 166
3.3. Ryzyko gospodarcze na gruncie obecnie obowiązującego kodeksu karnego, w
szczególności na tle art. 296 k.k
str. 170
Rozdział IV
Zagadnienia zbiegu przepisu art. 296 k.k. z innymi przepisami prawa
str. 177
1. Artykuł 585 k.s.h. - przestępstwo działania na szkodę spółki
str. 177
1.1. Wprowadzenie
str. 177
1.2. Przedmiot ochrony
str. 182
1.3. Podmiot przestępstwa
str. 188
1.3.1. Informacje ogólne
str. 188
1.3.2. Osoby biorące udział w tworzeniu spółki
str. 191
1.3.3. Członkowie zarządu
str. 197
1.3.4. Członkowie rady nadzorczej i komisji rewizyjnej
str. 201
1.3.5. Likwidatorzy
str. 201
1.3.6. Podżegacze i pomocnicy
str. 202
1.4. Strona przedmiotowa
str. 203
1.5. Strona podmiotowa
str. 212
1.6. Problematyka odpowiedzialności karnej członków organów kolegialnych oraz ryzyka
zwykłego
str. 213
1.7. Problematyka zbiegu przepisów art. 585 k.s.h. i art. 296 k.k
str. 214
2. Inne przestępstwa działania na szkodę podmiotów gospodarczych
str. 218
3. Artykuł 23 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
str. 220
3.1. Analiza znamion art. 23 u.z.n.k
str. 221
3.1.1. Przedmiot
str. 222
3.1.2. Podmiot
str. 222
3.1.3. Strona przedmiotowa
str. 225
3.1.4. Strona podmiotowa
str. 232
3.2. Zbieg art. 23 ust. 1 u.z.n.k. i art. 296 k.k
str. 233
4. Problematyka zbiegu innych przepisów z art. 296 k.k
str. 234
4.1. Artykuł 296a
str. 234
4.2. Artykuł 300 i 301 k.k
str. 235
4.3. Artykuł 303 § 2 k.k
str. 236
4.4. Artykuł 270 k.k
str. 236
4.5. Artykuł 231 k.k
str. 237
4.6. Artykuł 278 i 284 k.k
str. 238
Rozdział V
Problematyka podstawowych zasad prawa karnego na gruncie przestępstwa nadużycia
zaufania
str. 239
1. Zasada nullum crimen sine lege
str. 239
1.1. Nullum crimen sine lege scripta
str. 241
1.1.1. Problem przepisów prawa międzynarodowego w świetle zasady nullum crimen sine
lege scripta
str. 242
1.1.2. Rozporządzenia wykonawcze jako źródło prawa karnego a zasada określoności
przestępstwa w ustawie
str. 243
1.1.3. Przepisy blankietowe w kontekście zasady nullum crimen sine lege
str. 245
1.1.4. Stosowanie przepisu odsyłającego i blankietowego w prawie karnym gospodarczym
str. 249
1.2. Nullum crimen sine lege certa
str. 250
1.3. Nulla poena sine lege
str. 253
1.4. Lex retro non agit (nullum crimen sine lege praevia)
str. 253
1.5. Nullum crimen sine lege stricta
str. 254
2. Zasada subsydiarności prawa karnego
str. 254
2.1. Pojęcie subsydiarności prawa karnego
str. 254
2.2. Konstytucyjność zasady subsydiarności
str. 256
2.3. Subsydiarność prawa karnego gospodarczego
str. 258
3. Przestępstwo nadużycia zaufania na tle zasady określoności przestępstwa i zasady
subsydiarności
str. 260
3.1. Artykuł 296 k.k
str. 260
3.2. Artykuł 585 k.s.h
str. 270
3.3. Wnioski de lege ferenda
str. 274
Zakończenie
str. 276
Bibliografia
str. 281
Spis orzeczeń
str. 300
304 strony, A5, oprawa twarda
