Prawo to jedna z ważniejszych form porządkowania relacji społecznych. Z
tego powodu stanowi przedmiot opracowań filozoficznych, reprezentujących wiele
rozmaitych doktryn i technik, proponujących wykorzystanie różnych narzędzi w
dziedzinie życia społecznego.
Powstanie nauk społecznych doprowadziło do tego, że na prawo zaczęto
patrzeć z innego miejsca; już nie ze sceny, lecz z balkonu, jak to określili François
Ost i Michel Van der Kerchove. Stało się zatem nie tylko źródłem prawowitości czy
instrumentem normatywnym, lecz także przedmiotem refleksji socjologicznej,
antropologicznej i językoznawczej.
Autor przedstawia różne sposoby funkcjonowania prawa jako przedmiotu nauk
społecznych. Wśród tych sposobów wyróżnia cztery tendencje.
Spis treści:
Wstęp
Część pierwsza
Prawo i kultura
I. Szkoły historyczne
Niemiecka szkoła historyczna; Historia i komparatystyka prawa; Ewolucjonizm i proces
cywilizowania; Ewolucja prawa i rozwój poznawczy
II. Antropologia i kulturalizm
Początki antropologii prawa ; Antropologia kulturowa ; Interpretatywizm ; Od
Trobriandczyków do społeczeństwa amerykańskiego
III. Pluralizmy prawne
Kontrola społeczna a prawo żywe ; Różne poziomy prawa; Nowy pluralizm prawny;
Policentryczność, interlegalność i wielość systemów prawnych ; Sprzeciw wobec prawa
typu zachodniego
Podsumowanie części pierwszej: kulturalistyczna aporia
Część druga
Prawo i społeczeństwo
IV. Paradygmaty socjologii prawa w tradycji francuskiej
Spójność i regulacja społeczna: prawo u Durkheima ; Nauka pomocnicza, nauka
autonomiczna: socjologia prawa we Francji ; Polityczna socjologia prawa
V. Socjologiczne badania prawa w tradycji anglosaskiej
Sociological jurisprudence ; Nurt Law and Society ; Współczesny rozwój anglosaskiej
socjologii prawa
VI. Tradycje krytyczne
Marks i marksizm ; Habermas ; Pole prawne: Bourdieu ; Foucault i postmodernizm ; Critical
Legał Studies ; Dekonstrukcjonizm i psychoanaliza
Podsumowanie części drugiej: Przemilczenia w socjologicznych badaniach prawa
Część trzecia
Instytucja prawa
VII. Pozytywizm prawny
Bentham i Austin ; Formalizm Kelsena ; Nauka analityczna o prawie: Hart ; Krytyka
pozytywizmu
VIII. Biurokratyczna racjonalność współczesnego prawa
Socjologiczne badania prawa ; Prawo i racjonalność ; Wpływ Webera
IX. Funkcjonalizm i systemizm
Funkcje prawa: tradycje antropologiczne i socjologiczne ; Prawo, narzędzia i preferencje:
analiza ekonomiczna i teoria gier ; Ekonomiczna analiza prawa i kary śmierci ; System
autopojetyczny
Podsumowanie części trzeciej: kwestia kontekstu
Część czwarta
Prawo w kontekście i w działaniu
X. Kierunki realistyczne
Amerykański realizm ; Teoria Gestalt ; Realizm skandynawski ; Realistyczna teoria
socjo-logicznoprawna
XI. Prawo, filozofia i język
Wittgenstein i reguły ; Teoria aktów mowy
XII. Interakcjonizm, antropologia językoznawcza i semiotyka
Interakcjonizm symboliczny ; Język w procesie prawnym ; Semiotyka prawa i
teoria narracji ; Fabryka prawa
XIII. Prakseologia prawa
Etnometodologia rozumowania potocznego ; Analiza rozmowy ; Etnometodologia prawa jako
rozumu potocznego ; Etnografia etnometodologiczna pracy prawniczej
Podsumowanie części czwartej: prakseologiczne określenie prawa jako przedmiotu
badawczego
Bibliografia
Indeks osób
272 strony, A5, oprawa twarda