Książka podzielona została
na trzy części, których logika podporządkowana została procesowi ograniczania
wolności ludzi w organizacji. Część I odnosi się do źródeł zniewolenia, do
których zaliczono autorytaryzm kierowników, kolektywistyczne podporządkowanie jednostki
grupie społecznej oraz zniewalający wpływ tradycji.
Część II obejmuje analizę
podstawowych instrumentów ograniczania wolności pracowników. Są to: standaryzacja -
ograniczająca możliwości wyboru celu i sposobu działania; specjalizacja -
ograniczająca zakres wykonywanej pracy i związanego z tym osobistego wpływu wykonawcy
na jej końcowy rezultat; indoktrynacja -ograniczająca wiedzę na temat organizacji, a co
za tym idzie - możliwości wyboru.
Część III przedstawia
najczęstsze przejawy organizacyjnego zniewolenia, jak: dogmatyzm, związany z integryzmem
ocen; rytualizm, wynikający z instrumentalnego nadawania znaczeń zjawiskom i sytuacjom
społecznym; oraz populizm, będący skutkiem niechęci do konkurencji.
W każdej części
wyróżniono po trzy rozdziały, których treść odpowiada przedstawionym wyżej
problemom. Rozdziały te nawiązują do rozpowszechnionych mitów i stereotypów, z
którymi podejmowana jest dyskusja. Struktura każdego rozdziału jest identyczna.
Rozpoczyna się on od opisu przypadku, którym jest opowieść będąca osobistym
doświadczeniem autora książki. Opowieść ta ilustruje problem, którego szersze tło
społeczno-kulturowe przedstawione jest w drugiej części rozdziału. Wreszcie w części
trzeciej problem ten odnoszony jest do warunków funkcjonowania organizacji w mijającej
epoce przemysłowej i w nadchodzącej epoce informacyjnej. Z konfrontacji wymagań
stawianych ludziom w tych dwóch epokach cywilizacyjnych wyłaniają się wnioski bardzo
optymistyczne dla zwolenników ideologii liberalnej.
Książka, z uwagi na
kompleksowe ujęcie, może być potraktowana jako monografia problematyki szans i
zagrożeń wolności ludzi w systemach organizacyjnych. Jest ona adresowana do szerokiego
kręgu czytelników zainteresowanych problemami współczesnej cywilizacji, w
szczególności kultury organizacyjnej. Mimo iż nie jest to opracowanie podręcznikowe,
książka może być szeroko wykorzystywana w procesie dydaktycznym w szkołach wyższych
na kierunkach zarządzania i marketingu oraz ekonomii.
240 stron