Zarządzanie projektami jest
nowym obszarem aktywności informatycznej i nowym zawodem. Jeszcze w latach
sześćdziesiątych ubiegłego stulecia, kiedy powstawały pierwsze większe aplikacje
informatyczne, tylko nieliczna garstka informatyków przedkładała stosowanie, przy
budowie systemów informatycznych, metod zarządzania nad wyrafinowanymi technikami
programistycznymi. Dopiero koniec wieku oraz dynamiczny wzrost rozmiarów aplikacji
informatycznych, spowodowały równie dynamiczny przyrost w tym obszarze aktywności.
Okazało się, że intuicyjne metody wytwarzania i fetyszyzowanie metod programowania jest
niewystarczające aby z sukcesem zrealizować i wdrożyć duży system informatyczny
działający w organizacji gospodarczej. Jones Capers z Software Productivity Research,
Inc. szacuje, że pod koniec XX wieku liczba kierowników projektów systemów
informatycznych w USA wyniosła ponad 250 tysięcy, a na całym świecie ponad milion i
przyrost wynosi około 10% rocznie.
Przewiduje się, że
kierownik projektu informatycznego będzie jednym z najbardziej poszukiwanych zawodów w
obecnym wieku. Oceny te wynikają z rosnącej liczby zastosowań systemów informatycznych
w coraz bardziej złożonych systemach gospodarczych. Ponadto pojawiają się nowe klasy
zastosowań tak zwane "mass-update project". Ostatnio na przełomie wieków
mieliśmy przykłady takich działań, gdy w krótkim czasie trzeba było zaktualizować
setki aplikacji programistycznych w związku z problemem roku 2000, lub gdy w wielu
krajach Europy wprowadzono wspólną walutę Euro. Nie są to odosobnione przypadki
konieczności modyfikowania "w biegu" dużej liczby funkcjonujących systemów
informatycznych. Problem ten będzie narastał.
Inną formą takiej klasy
masowych zastosowań, mimo że bazują na zupełnie innej technologii, są projekty
związane z rozwojem przedsiębiorstw, w których stosowane są systemy klasy ERP.
Dynamika zmian w gospodarce wymusza ciągłe nadążanie systemów informatycznych za
zmianami w różnych obszarach działalności gospodarczej. Stosowanie starej technologii,
w systemie ERP użytkowanym przez firmę, może przynieść straty zamiast spodziewanych
zysków i stać się hamulcem rozwoju tej firmy. Stąd stała konieczność masowych zmian
w użytkowanych, skomplikowanych systemach.
Nowym aspektem w
zarządzaniu projektami informatycznymi jest zarządzanie "zespołem
wirtualnym". Zespół taki składa się z pracowników mieszkających w różnych
krajach, na różnych kontynentach, nad tym samym projektem, komunikujących się przez
globalna sieć Internet. Narzędzia World Wide Web umożliwiają nie tylko efektywną
komunikację, ale też pozwalają efektywnie współdzielić zasoby i skutecznie
realizować duże projekty na odległość. Internet i efektywne narzędzia pracy grupowej
nie tylko umożliwiają realizację projektów przez członków jednego zespołu,
odległych o wiele kilometrów, ale podnoszą wydajność takich zespołów, gdyż dzień
pracy może efektywnie trwać 24 godziny, jeśli zespół rozsiany jest w różnych
strefach czasowych. Warunkiem sprawnej organizacji pracy takiego zespołu jest stosowanie
jednorodnych procedur, wspólnej metodyki postępowania i podobna wiedza ogólna.Wypracowane
i sprawdzone w działaniu metodyki realizacji systemów informatycznych, stają się
narzędziem pomocnym w osiąganiu sukcesów w zarządzaniu projektami informatycznymi.
Rozwiązania te dotyczą nie tylko dużych projektów informatycznych, ale mają
zastosowanie również w małych projektach i niewielkich zespołach wykonawczych.
Obok nowych uwarunkowań
organizacji pracy zespołów realizujących projekty informatyczne, nadal dokuczliwy jest
częsty dyskomfort psychiczny realizacji dużych i złożonych projektów informatycznych.
Doświadczenia te zmuszają do stałego doskonalenia wiedzy pracowników, stosowania
jednorodnych, sprawdzonych rozwiązań i wspólnych metodyk realizacji projektów. Główne
obszary wiedzy koniecznej w zarządzaniu projektami nie są wystarczająco znane zespołom
realizującym projekty. Według badań Capera mniej niż 25% kierowników projektów ma
formalnie udokumentowaną znajomość metod estymacji kosztów oprogramowania, planowania
oraz analizy ryzyka. Mniej niż 20% kierowników projektów ma dostęp do nowoczesnych
narzędzi szacujących koszt oprogramowania, a mniej niż 10% kierowników ma dostęp do
danych historycznych opisujących i oceniających projekty podobne do aktualnie
podejmowanych.
Według Capera kierownicy
projektów powinni posiadać wiedzę aż z piętnastu obszarów. Od poziomu opanowania tej
wiedzy będą zależały wyniki realizowanych projektów informatycznych. Większość z
tych obszarów wiedzy jest tematem przedkładanej książki.
Książka składa się
wprawdzie z dwóch części tematycznych, ale nie zostały one wydzielone, gdyż stanowią
spójną całość. Pierwsza, na którą składają się rozdziały od 1 do 8 zawiera
wiedzę ogólną na temat zarządzania projektami, ze szczególnym uwzględnieniem projektów
informatycznych. Druga część, czyli rozdziały 9 do 11, to opisy metodyk realizacji
projektów informatycznych. Metodyki dobrano tak, by można je było stosować do różnorodnych
projektów informatycznych.
Metodyka PMI reprezentuje
uogólnioną wiedzę historyczną powstałą w wyniku realizacji projektów w różnych
dziedzinach, nie tylko w informatyce. Metodyka punktów węzłowych to przykład
gromadzenia doświadczeń przez relatywnie niewielką grupę wykonawców, określonej
klasy systemów informatycznych. Podejście firmowe pokazuje metodyka stosowana przy
realizacji projektów w IBM oraz PRINCE2, która znalazła szersze zastosowanie, niż
tylko w tych korporacjach. Nowoczesne metody programistyczne zaowocowały nowym
podejściem do wytwarzania systemów informatycznych i ten nurt reprezentuje metodyka
Rational. Zupełnie specyficzne podejście ma firma Microsoft wytwarzając oprogramowania
nie na zamówienie klienta ale z przeznaczeniem dla szerokiego użytkowania. Wreszcie
wzrastająca liczba projektów wdrożeniowych zmusza do poznania specyfiki takich projektów.
Reprezentantem takiej metodyki jest metodyka ASAP firmy SAP.
383 strony