Moneta..." to pozycja szczególnie aktualna w dobie euro. W obecnej sytuacji
dążeń unifikacyjnych ukazuje bowiem jedność europejskiej tradycji monetarnej, a
także przedstawia najnowsze osiągnięcia badawcze w historii pieniądza i numizmatyce
zarówno światowej, jak i polskiej, dotyczące zwłaszcza średniowiecza.
Praca złożona z czterdziestu ośmiu bogato ilustrowanych studiów najwybitniejszych
numizmatyków dedykowana jest Profesorowi Stanisławowi Suchodolskiemu, niezwykle
cenionemu badaczowi początków mennictwa postantycznej Europy.
Treść
Contents
Tabula gratulatoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
Ryszard Kiersnowski, Stanislai Suchodolski iubilaei causa laudatio . . . . . . . . . .
. 13
Bibliografia prac prof. Stanisława Suchodolskiego,
zestawiłyMałgorzataGulaiMartaMęclewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
I. Moneta źródłem archeologicznym — Coin as an Archaeological Evidence
Eva Kolníková,
Streit um die historische Deutung der karolingischen Fundmünze aus Nitra
(Zum Problem der Aussagekraft der Einzelfunde) [Spór o historyczne znaczenie
znaleziska monety karolińskiej w Nitrze. Przyczynek do dyskusji nad interpretacją
znalezisk pojedynczych monet] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
Barbara Butent–Stefaniak,
Monety ze skarbu z Kotowic, pow. wrocławski, w zbiorach Ossolineum [The coins from
the Kotowice hoard (Wrocław district), in the Ossolineum collection] . . . . . . . . .
. 61
Gert Hatz,
Der Fund von Pommerzig/Pomorsko [Skarb z Pomorska] . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Peter Ilisch,
Zum Schatzfund von Turwia in Grosspolen [O skarbie z Turwi w Wielkopolsce] . . . . . 81
Mark Blackburn,
Finds from the Anglo–Scandinavian site of Torksey, Lincolnshire
[Znaleziska z anglo–skandynawskiej osady Torksey, Lincolnshire] . . . . . . . . . . .
. 89
Lech Leciejewicz,
Kim byli właściciele skarbów ukrytych w okolicy Kołobrzegu w XI wieku? [Who was
the owner of the hoards hidden near Kołobrzeg in the 11th century?] . . . . . . . . .
. 103
Paul Arnold,
Der Brakteatenfund von Pirna–Viehleite, Kreis Sächsische Schweiz (1857)
— eine Fundrekonstruktion [Rekonstrukcja skarbu brakteatów z Pirna–Viehleite,
Kreis Sächsische Schweiz (1857)] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 113
Jacek Wrzesiński,
Gromadne znaleziska monet świadectwem ofiary sakralnej [Coin group finds
as testimony of sacral offering] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . 123
Zofia i Stanisław Kurnatowscy,
“Obol zmarłych” w wielkopolskich zwyczajach pogrzebowych [‘The Obol of the
Dead’
in funeral customs in Great Poland] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
129
Tadeusz Poklewski–Koziełł,
Trzy przykłady datowania przez stratygrafię archeologiczną czasu obiegu monet
nowożytnych znalezionych na zamkach w Bolesławcu, Kaliszu i Koźminie [Three examples
of determination of the periods of circulation of modern coins found in the castles
of Bolesławiec, Kalisz and Koźmin dating by archaeological stratification] . . . . .
. . . 137
II. Obieg monetarny — Monetary Circulation
Leandre Villaronga,
Les sous–multiples des monnaies ibériques de l’Espagne. A propos des quadrants
d’Ilturo a symbole d’oreille [Antyczne monety zdawkowe w Hiszpanii.
W związku z kwadransem “Ilturo” z symbolem ucha] . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 143
Jean Duplessy,
La circulation des monnaies d’Orléans du VIII e au XIV e siecle
[Obieg monet bitych w Orleanie w VIII–XIV wieku] . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 149
Thomas S. Noonan (†), Roman K. Kovalev,
The dirham output and monetary circulation of a secondary S‡m‡nid mint:
A case study of Balkh [Produkcja i obieg dirhemów z drugorzędnej mennicy
samanidzkiej:
przypadek Balkhu] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
163
Andrzej Bartczak, Anna Kmietowicz,
Monety jemeńskiej dynastii Rassidów w polskich skarbach wczesnośredniowiecznych
[The coins of the Yemenite dynasty of the Rassids in the Polish hoards
from the Early Middle Ages] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
175
Władysław Łosiński,
W sprawie “wschodniej drogi” dopływu monet arabskich do Wielkopolski w X wieku
[Some comments on the ‘Eastern Route’ and the inflow of Arabic coins into Great
Poland during the 10th century] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
185
Władysław Duczko,
Test or Magic? Pecks on the Viking–Age silver [Test czy magia? Nacięcia na srebrze
z okresu wikińskiego] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 193
Przemysław Urbańczyk,
Wczesnośredniowieczne skarby złomu srebrnego [Viking–Age hoards of hack–silver] .
. . 209
Tuukka Talvio,
The import of Anglo–Saxon coins to Finland in the early eleventh century
[Import monet anglosaskich do Finlandii w początkach XI wieku] . . . . . . . . . . . .
225
Kenneth Jonsson,
The numismatic evidence for Frisian trade in Sweden in the late Viking Age
[Numizmatyczne dowody fryzyjskiego handlu ze Szwecją w późnym okresie wikińskim] .
. . 233
D. M. Metcalf,
Interpreting coin hoards for Polish monetary history: the quarter–century 1025–1050
[Interpretacja skarbów monet dla historii monetarnej Polski: ćwierćwiecze
1025–1050] . . 245
Georgiy Kozubovskiy,
West–European coins and local ingots in Kiev in the 11th–12th centuries
[Zachodnioeuropejskie monety i miejscowe grzywny w Kijowie w XI i XII wieku] . . . 253
III. Technika mennicza i metrologia — Minting Techniques and Metrology
Krzysztof Wachowski,
Arabski a karoliński system wagowo–pieniężny na ziemiach polskich
[Arabic vs. Carolingian weighing–monetary system in Poland] . . . . . . . . . . . . .
. 261
8 Moneta mediavalis
Brita Malmer,
The earliest Scandinavian coins and their metrology [Najstarsze monety skandynawskie
i ich metrologia] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
269
Lord Stewartby,
Surface reduction of medieval coin dies [O ścieraniu powierzchni średniowiecznych
stempli menniczych] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
279
IV. Moneta i prawo — Coin and Law
Stanisław Trawkowski,
Charakter denarów palatyna Sieciecha [The character of the Palatine Sieciech denarii]
. . . 283
Svein H. Gullbekk,
Medieval law and money in Norway [Średniowieczne prawo i pieniądz w Norwegii] . . .
291
Lucia Travaini,
‘Renovatio monetae’ in medieval Italy [Renowacja monety w średniowiecznej Italii]
. . . . 303
Jiří Sejbal,
The minting rights of the Bishops of Olomouc in the 13th century [Prawo mennicze
biskupów Ołomuńca w XIII wieku] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
309
Tadeusz Szczurek,
Czy w Brandenburgii w połowie XIII wieku mogła mieć miejsce reforma monetarna?
[Could there have been a mid–13th century monetary reform in Brandenburg?] . . . . .
. 327
Niklot Klüßendorf,
Mandat und Methode. Quellenkunde anhand von Münzmandaten des Siebenjährigen
Krieges [Mandat i metoda. Krytyka źródłowa wobec mandatów monetarnych z czasów
wojny siedmioletniej] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
337
V. Rozpoznawanie monet. Inedita — Study of Coins. Discoveries
Jerzy Kolendo,
‘Maximarum personarum minuta compendia’. Une allusion aux contorniates dans
le traité agronomique de Palladius [Maximarum personarum minuta compendia.
Aluzja do kontorniatów w traktacie agronomicznym Palladiusa] . . . . . . . . . . . . .
349
Aleksander Bursche,
Nieznany medalion cesarza Waleriana [An unknown medallion of Emperor Valerianus] . .
357
Bernd Kluge,
Die Bildnispfennige Karls des Großen [Denary portretowe Karola Wielkiego] . . . . . .
. 367
Wolfgang Hahn,
Die älteste böhmische Münzprägung Boleslaus II. — eine Materialzusammenstellung
[Najstarsze monety czeskie Bolesława II — zestawienie materiału] . . . . . . . . .
. . . 379
Ivar Leimus,
Ein neuer westfälischer COLONIA–Münztyp des 11. Jahrhunderts
[Nowy typ jedenastowiecznego westfalskiego denara z napisem COLONIA] . . . . . . 393
Adam Kędzierski,
Denary krzyżowe z przedstawieniem głowy ze skarbu ze Słuszkowa. Uwagi na temat
pochodzenia [Cross Pennies with a head type from the Słuszków hoard:
Some remarks on their provenance] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399
Adam Musiałowski,
ANGEL9 — nowy brakteat z ziem polskich [ANGEL9 — new bracteate from Poland] . . .
407
Henryk Wojtulewicz, Edmund Mitrus,
Nieznane brakteaty znalezione na Starym Mieście w Lublinie
[Unknown bracteates found in Lublin Old Town] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
415
Borys Paszkiewicz,
Trzy brakteaty z XIII wieku w Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie
[Three bracteates from the 13th century in the Czartoryski Museum in Cracow] . . . . .
. 429
Wiesław Kopicki,
Najstarsza moneta Trzebiatowa nad Regą [The oldest coin of Trzebiatów on the Rega] .
. 439
Robert Pieńkowski,
Dwa niezwykle ciekawe grosze praskie Jana Luksemburskiego odkryte w skarbie
ze Środy Śląskiej [Two exceptionally interesting Prague groschen of John the Blind
from the Środa Śląska hoard] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 443
Barbara Pietroń,
Halerz Przemysława I Noszaka (1358–1410) ze skarbu z Nowego Kamienia
koło Sandomierza (przyczynek do obiegu monetarnego w 2. połowie XIV wieku w
Małopolsce)
[The heller of Przemysław the Noszak (1358–1410) in the hoard from Nowy Kamień
near Sandomierz: a contribution to the circulation of coins in Little Poland during
the second half of the 14th century] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 451
Stanisława Kubiak,
Aktualny stan badań nad produkcją denarów miejskich Wschowy za czasów
Andegawenów [The present state of research on the denarius coinage of the City
of Wschowa from the Angevin times] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
461
VI. Kolekcje i kolekcjonerzy — Coin Collections and Collectors
Mariusz Mielczarek,
‘Dux Vandalorum, Misico nomine’ and the beginnings of interest in Roman coins found
in Poland [Dux Vandalorum, Misico nomine i początki zainteresowań monetami
rzymskimi znajdowanymi w Polsce] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
467
Andrzej Abramowicz,
Sakiewka dla króla [A purse for the King] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . 473
Peter Berghaus,
Erwin Nöbbe (29. März 1882 Flensburg – 3. März 1948 Flensburg). Künstler,
Historiker,
Journalist, Lehrer, Numismatiker [Erwin Nöbbe (Flensburg, 29 III 1882 – Flensburg,
3 III 1948). Artysta, historyk, dziennikarz, nauczyciel, numizmatyk] . . . . . . . . .
. 479
VII. Varia
Jan Tyszkiewicz,
Między Babicami a Jazdowem. Zdz iejów średniowiecza [Between Babice and Jazdów:
A fragment of the medieval history] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
495
Jerzy Kruppé,
Ze studiów nad pozamaterialnymi źródłami archeologii staropolskiej
[Studies on non–material evidence for the archeological research] . . . . . . . . . .
. . 503
Wykaz skrótów — List of abbreviations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 515
Tablice — Plates . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
271 stron, oprawa twarda,Format: 17.5x24.5cm