FINANSE PO ZAWALE OD EUFORII FINANSOWEJ DO GOSPODARCZEGO ŁADU DEMBINSKI P.H. Księgarnia

Od połowy lat 70. gospodarki najpierw zachodnie, a potem światowe przeżywały okres euforii finansowej.

Techniki i produkty, te najbardziej klasyczne, jak dług czy kredyt, i te bardziej tajemnicze, jak derywaty, były postrzegane jako lekarstwo na wszelkie bolączki – zarówno gospodarcze, jak i polityczne.

Po 2007 roku euforia finansowa opadła, odsłaniając tym samym poważne – choć nie śmiertelne – schorzenia współczesnego kapitalizmu.

Tematem tej książki jest analiza spuścizny systemowej oraz diagnoza kierunków działań koniecznych do odnalezienia ładu gospodarczego.

Zrozumieć świat, w którym żyjemy. Autorzy piszą książki, a my, czytelnicy, je czytamy. Kolejna pozycja Studia EMKA, tym razem pióra prof. Paula H. Dembinskiego, prowadzi nas po krętych drogach współczesnych finansów. Pokazuje ich twórczą rolę, gdy służą dla zysku. I niszczącą siłę, gdy zysk zamienia się w chciwość.

Waldemar Pawlak
wicepremier, minister gospodarki

Paul H. Dembinski krytykuje w swej książce zjawiska współczesnego kapitalizmu, przede wszystkim dominację świata finansów nad światem realnej gospodarki. Tę dominację nazywa „finansjalizacją”.

Zjawisko „finansjalizacji” opisuje językiem socjologa, filozofa, historyka (a raczej historiozofa) i finansisty. Ta synteza jest dużą zaletą książki. Sprawia, że jest ona interesująca nie tylko dla ekonomistów. Staje się głosem w dyskusji o współczesnym świecie i mechanizmach rządzących społeczeństwem.

Witold Gadomski, „Gazeta Wyborcza”

Jeszcze dwa lata temu książka, która tak bezwarunkowo potępiłaby finansjalizację gospodarki świata, nie znalazłaby zrozumienia w anglojęzycznych krajach, w których dominuje rynkowy model gospodarki podporządkowany kapitałowi. Dziś Paul Dembinski może już swobodnie głosić, że rynki finansowe sieją spustoszenie w strukturach społeczno-ekonomicznych, nie obawiając się odrzucenia czy zignorowania. Katastrofa finansowa, jaka zaczęła się w sierpniu 2007 r., skłania do gruntownego przemyślenia roli rynków finansowych. A ta książka – prowokacyjna i prezentująca odmienny niż anglosaski punkt widzenia – może być dobrą podstawą dla takiej analizy.

John Plender, publicysta „Financial Times”

Spis treści:

Wstęp do wydania polskiego
Słowo wstępne
Wprowadzenie
Sprzyjający kontekst
Podstawy teoretyczne
Jak finansjalizacja zmienia społeczeństwo
Struktura raportu

Część I Finansowa góra lodowa

1.1.Historia rozwoju finansów
Lata euforyczne
Pieniądz: od służebnego do rządzącego
Informatyczna euforia
Pęknięcie pieniądza

1.2.Gracze i instytucje
Rynek jako mechanizm budzący zaufanie
Megagracze
Strażnicy świątyni rynku
Deficyt publiczny i sposób jego finansowania

1.3.Finansowy światopogląd
Etos efektywności
Ryzyko i zwrot z kapitału: atrakcyjny paradygmat
Ryzyko - lęk przed ryzykiem - przyszłość bez ryzyka
Od zysku do chciwości: rozpasana namiętność

Część II Motory euforii

2.1.Relacje i transakcje finansowe
Relacje finansowe
Od relacji do transakcji finansowej
Transakcje finansowe

2.2.Upowszechnienie transakcji
Zmiany instytucjonalne
Rynek finansowy jako pudło rezonansowe
Finanse jako pośrednictwo
Relacje i transakcje: rząd wielkości statystycznych
Działalność finansowa i reszta gospodarki

2.3.Wielkie przedsiębiorstwa: nośnik finansjalizacji
Wielkie korporacje
Gospodarka globalnego marketingu
Wartość przedsiębiorstw: nowe formy kapitału
Shareholder value - religia nowych majstrów
Królowanie ROE
Procedura - konieczny pomocnik wydajności

2.4.Finansjalizacja tkanki gospodarczej
Podwykonawcy wielkich korporacji
Małe i średnie przedsiębiorstwa - czyhający private eąuity

2.5.Klient związany z przedsiębiorstwem
Zaplanowane starzenie się produktów
Spersonalizowane stosunki z klientem
"Rozpuszczanie" produktu w usługach
Alienacja ugłaskanego konsumenta

2.6.Inne aspekty finansjalizacji
Wiek antycypacji - banki i ich klienci
Człowiek w uścisku finansjalizacji
Finanse - odpowiedź metafizyczna

2.7.Konsekwencje Nowego Porządku

Część III Działalność finansowa - jakiego ładu społeczno-gospodarczego chcemy?

3.1.Ograniczenia wewnętrzne
Spektrum jałowości
Złożoność
Koncentracja gospodarczej potęgi

3.2.Ograniczenia wynikające z ludzkiej natury
Transakcja - ponad konfliktem interesów
Alienacja etyczna
Uczucie bezsilności

3.3.Co robić?
Zakwestionowanie etyki finansowej
Wspieranie trwałych relacji
Zmienić sposoby wynagradzania
Rozładować oszczędności finansowe

Załączniki
Załącznik 1: Ratunek, naprawa, reforma. Fragment 79. Raportu Rocznego Banku Rozrachunków Międzynarodowych (29 czerwca 2009 r.)
Załącznik 2: O działalność finansową w służbie dobra wspólnego. Manifest Obserwatorium Działalności Finansowej
Załącznik 3: Informacja o Obserwatorium Działalności Finansowej
Załącznik 4: Informacja o autorze