BIBLIOTEKA KLASYKÓW FILOZOFII
Jedno z najważniejszych dzieł w literaturze filozoficznej XX wieku.
Otwiera ono tradycję fenomenologiczną; stanowi ważny punkt odniesienia dla
późniejszej filozofii egzystencji i filozofii w ogóle.
Tom drugi Badań logicznych, zatytułowany Badania dotyczące fenomenologii i teorii
poznania, składa się z sześciu rozpraw, luźno ze sobą powiązanych. Ich związek z
tomem pierwszym Prolegomena do czystej logiki, poświęconym sporowi z psychologizmem,
interpretującym twierdzenia logiki jako prawa logicznego myślenia, jest jeszcze bardziej
luźny. Tom drugi przedstawia analizę podstawowych pojęć logicznych, przeprowadzoną
dzięki odwołaniu się do czystej fenomenologii przeżyć.
Część 2 zawiera rozprawę zatytułowaną Elementy fenomenologicznego rozjaśnienia
poznania. Podejmuje ona próbę odpowiedzi na pytanie, czy aktami nadającymi sens mogą
być wszelkie, czy tylko pewne szczególne akty świadomości. Odpowiadając, przychyla
się do stanowiska niearystotelewskiego – funkcja konstytuowania sensów przysługuje
wyłącznie aktom uprzedmiotawiającym.
Edmund Husserl
(1859–1938); filozof niemiecki, jeden z najwybitniejszych myślicieli XX wieku,
uczeń F. Brentana; od 1901 roku profesor uniwersytetu w Getyndze, w latach 1916–1928
— we Fryburgu Bryzgowijskim; twórca fenomenologii.
Początkowo zajmował się filozofią matematyki, głównie problematyką
filozoficznych podstaw logiki. Dokonał ostrej krytyki psychologizmu w logice i wysunął
ideę logicznej syntaksy (składnia logiczna). W późniejszym okresie (1901–1913)
rozszerzył zakres badań na teorię poznania (zwłaszcza doświadczenia) i sformułował
koncepcję filozofii fenomenologicznej jako opisowo-ejdetycznej nauki o czystych
przeżyciach, zakładającej pozaczasowe istnienie przedmiotów idealnych, będących
wytworami tzw. intencjonalnych aktów „czystej” świadomości (idealizm
transcendentalny). Głosił hasło „powrotu do rzeczy”, tj. dotarcia do ich istoty w
„bezpośredniej naoczności”, metodą tzw. redukcji fenomenologicznej w postaci
redukcji ejdetycznej i transcendentalnej, polegających na oglądzie istot, nie zaś
rozpatrywaniu faktów oraz na „zawieszeniu” naturalnego przeświadczenia o istnieniu
świata realnego („intencjonalnego odpowiednika poznania”). Filozofia Husserla
wywarła wpływ na wszystkie kierunki filozoficzne XX wieku, a także na metody badawcze
nauk o kulturze.
Główne prace autora: Logische Untersuchungen (t. 1–2 1900–1901), Idea
fenomenologii (1907, wyd. pol. 1990), Filozofia jako ścisła nauka (1911, wyd. pol.
1992), Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii (1913, wyd. pol.
1967–1974), Formale und transzendentale Logik (1929), Medytacje kartezjańskie (1931,
wyd. pol. 1982).
686 stron, oprawa twarda z obwolutą